Στα δεκαοκτώ χρόνια που βρίσκεται στην εξουσία ο Ερντογάν έχει αναμφισβήτητα κατοχυρώσει το στίγμα του ηγέτη που όταν βρεθεί σε αδιέξοδο προλαβαίνει έστω στο παρά πέντε να πραγματοποιεί ανατροπές συμμαχιών εντός και εκτός συνόρων.
Χαρακτηριστικά δείγματα οι σχέσεις του με την Στρατιωτική Ηγεσία μετά το 2013, οι σχέσεις του με τον Άσαντ πριν και μετά το 2011, οι ισορροπίες ανάμεσα στο ΡΚΚ και τον Οτσαλάν και τους ακροδεξιούς εθνικιστές του Μπαχτσελί, οι σχέσεις με την Ρωσία του Πούτιν πριν και μετά το 2015.
Ας πάρουμε τα πράγματα με την σειρά:
Όταν η Στρατιωτική Ηγεσία προσπάθησε το 2007 να εμποδίσει την εκλογή Γκιούλ ως Προέδρου της Δημοκρατίας, ο Ερντογάν επέτρεψε στο δίκτυο του εγκατεστημένου στις ΗΠΑ Ιμάμη Γκιουλέν να αποκαλύψει τα σχέδια Εργκενέκον και Βαρυοπούλα που είχαν προετοιμασθεί από το Γενικό Επιτελείο για να δικαιολογήσουν πραξικόπημα στο εσωτερικό και να προκαλέσουν θερμό επεισόδιο με την Ελλάδα.
Ακολούθησαν ανακρίσεις και συλλήψεις ηγετικών παραγόντων της συνομωσίας με εμβληματική περίπτωση τον πρώην αρχηγό ΓΕΕΘΑ στρατηγό Μπασμπουκ.
Όταν το 2013 ο Ερντογάν συγκρούστηκε μετωπικά με τον Γκιουλέν έκλεισε αστραπιαία το μέτωπο αντιπαράθεσης με την Στρατιωτική Ηγεσία με την χορήγηση αμνηστίας στους εμπλεκόμενους στις συνωμοσίες τις οποίες χαρακτήρισε προβοκάτσιες των δικτύων του Ιμάμη.
Το καλοκαίρι του 2010 το ζεύγος Ερντογάν περνούσε τις διακοπές του με το ζεύγος Άσαντ σε θέρετρο κοντά στην Αττάλεια. Ο Ερντογάν προσφωνούσε τον Άσαντ ως αδελφό του Μπασίρ και προέβλεπε κατάργηση των συνόρων ανάμεσα στις δύο χώρες. Αν οι ευρωπαίοι έφτιαξαν την ζώνη Σένγκεν έλεγε στους δημοσιογράφους εγώ και ο αδελφός μου Μπασίρ θα φτιάξουμε την ζώνη Σάμγκεν ( λογοπαίγνιο με την λέξη Σαμ που είναι η ονομασία της Δαμασκού στα αραβικά).
Ένα χρόνο μετά, το καλοκαίρι του 2011, ο Ερντογάν διεκδικούσε ηγετικό ρόλο για την Τουρκία στην μετα-Άσαντ επόμενη μέρα στην Συρία, έχοντας προεξοφλήσει ως επικείμενη την πτώση του αδελφού του Μπασίρ.
Το 2008 ο Ερντογάν άρχισε συνομιλίες με τον έγκλειστο στο Ιμραλί ιστορικό ηγέτη του ΡΚΚ Οτσαλάν με προσωπικό του απεσταλμένο τον έμπιστο στενό συνεργάτη του και επικεφαλής της Υπηρεσίας Πληροφοριώνν ΜΙΤ Φιντάν.
Οι συνομιλίες που είχαν στόχο τον τερματισμό της ένοπλης δράσης έναντι τοπικής αυτοδιοικητικής αυτονομίας σημείωσαν ταχύτατη πρόοδο που αποτυπώθηκε σε μήνυμα του Οτσαλάν για αποχώρηση των ένοπλων μαχητών του ΡΚΚ από την Τουρκία. Οι συνομιλίες καταγγέλθηκαν ως επικίνδυνο παιχνίδι από τους Κεμαλικούς και ως προδοσία από την Ακροδεξιά του Μπαχτσελί.
Η μεγάλη ανατροπή καταγράφηκε μετά τις βουλευτικές εκλογές της Άνοιξης του 2015 όταν το Κουρδικό Κόμμα ΗDP στέρησε από το το ΑΚΡ του Ερντογάν την κοινοβουλευτική αυτοδυναμία. Έτσι σε μια νύκτα το ΡΚΚ ξαναέγινε τρομοκρατική οργάνωση και ο Μπαχτσελί σύμμαχος στην αντιτρομοκρατική εκστρατεία.
Τον Οκτώβριο του 2015 δύο τουρκικά μαχητικά κατέρριψαν ρωσικό Σουχόι κοντά στην μεθόριο με την Συρία.
Λίγους μήνες μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του Ιουλίου του 2016 ο Ερντογάν αναζητούσε στήριξη από τον Πούτιν χρεώνοντας την κατάρριψη του Σουχόι ως προβοκάτσια των Γκιουλενιστών.
Εξυπακούεται ότι η διαμόρφωση μιας Ειδικής Σχέσης με την Ε.Ε και η επιστροφή των σχέσεων με τις ΗΠΑ στην νατοϊκή κανονικότητα είναι η μεγαλύτερη και πιο υψηλού κινδύνου ανατροπή που προσπαθεί να υλοποιήσει ο Ερντογάν.
Δεν πρόκειται για μια επαναπροσέγγιση με την Δύση αλλά για μια απότομη στροφή που θα αποσαρθρώσει την αξιοπιστία του αφηγήματος Ερντογάν προς την εκλογική του βάση.
Ο Γιώργος Καπόπουλος είναι δημοσιογράφος- διεθνολόγος