Ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών κ. Δένδιας κινήθηκε ορθά στην πολυσυζητημένη κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Τούρκο ομόλογο του στην Άγκυρα όταν αναφέρθηκε τις πάγιες θέσεις της χώρας μας. Αυτό έπρεπε να κάνει, αυτό έκανε. Μπορεί το εσωτερικό ακροατήριο να είναι χαρούμενο από την τοποθέτηση του κ.Δένδια. Η ζωή όμως συνεχίζεται, τα προβλήματα υφίστανται και δεν λύνονται «δια μαγείας». Είναι απαραίτητο να δούμε τι ακριβώς κέρδισε η ελληνική πλευρά, που βελτιώθηκε η διαπραγματευτική μας θέση και (κυρίως) πως συνεχίζουμε;
Η τουρκική προκλητικότητα σε Αιγαίο και Κυπριακό είναι δεδομένη και δεν δείχνει σημάδια αποκλιμάκωσης. Οι αναφορές της Άγκυρας για «τουρκική μειονότητα» στη Θράκη, οι δηλώσεις του Τούρκου Υπουργού Άμυνας σύμφωνα με τις οποίες οι Έλληνες πρέπει να συμπεριφέρονται σύμφωνα με «το μπόι τους» αλλά και η διαρκής ένταση στην περιοχή δεν βοηθούν. Η κυβέρνηση Ερντογάν καταθέτει στο τραπέζι των διερευνητικών, που η ίδια ονομάζει «διαβουλεύσεις», όλες τις διεκδικήσεις. Η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να κινηθεί προσεκτικά και με συγκεκριμένο στρατηγικό πλάνο. Για τη χώρα μας τα θέματα είναι δύο και τίποτα άλλο πέραν αυτών. Υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ.
Το δεύτερο ζήτημα έχει να κάνει με τα διπλωματικά οφέλη από αυτή την επίσκεψη. Τι κέρδισε η ελληνική πλευρά και τι κέρδισε (αν κέρδισε) αντίστοιχα η τουρκική; Είχε κάποιο στόχο ο κ.Δένδιας όταν επιβιβαζόταν στο αεροπλάνο για Άγκυρα; Ήταν η επίσκεψη αυτή κομμάτι ενός στρατηγικού σχεδιασμού που υλοποιεί η κυβέρνηση της ΝΔ; Επίσης, ποια θα είναι η ατζέντα σε ενδεχόμενη επίσκεψη του Τούρκου ΥΠΕΞ όπως ανακοίνωσε σε συνέντευξη του ο κ.Δένδιας;
Εάν κάτι δεν φαίνεται να έχει κατανοήσει η ελληνική κυβέρνηση είναι ότι τα ελληνοτουρκικά, μια από τις παλαιότερες και ιστορικότερες διακρατικές διαμάχες στην παγκόσμια ιστορία, δεν αποτελούν αντικείμενο κατά το δοκούν διαπραγμάτευσης από την εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση. Πρόκειται για το μεγαλύτερο εθνικό θέμα, στο οποίο το πολιτικό σύστημα, η χώρα συνολικά, πρέπει να έχει σαφή εθνική στρατηγική που δεν θα αλλάζει όποτε αλλάζει η πολιτική ηγεσία στο Μαξίμου.
Χρειάζεται σταθερότητα και συνέπεια, πλάνο και συνεννόηση, όχι βιαστικές κινήσεις και τακτικισμούς που δυσχεραίνουν την εθνική μας θέση, την επίλυση των διμερών θεμάτων και την καλλιέργεια σχέσεων καλής γειτονιάς και εμπιστοσύνης. Το διεθνές δίκαιο, το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και τα αντίστοιχα Ευρωπαϊκά κεκτημένα είναι τα θεμέλια της δικής μας διπλωματικής στάσης.
Την ίδια στιγμή που η Άγκυρα επιμένει στην διατήρηση της έντασης στην περιοχή, κατηγορεί τη χώρα μας για επιθετική πολιτική, βάζει στην ατζέντα μεθοδικά ζητήματα αποστρατικοποίησης νησιών, «γκρίζες ζώνες» και κάνει τεράστια βήματα προς τα πίσω στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ασχολούνται με το εάν υπήρχε συνεννόηση του Έλληνα Πρωθυπουργού με τον Υπουργό Εξωτερικών, κάτι που ασφαλώς γίνεται για εσωκομματικούς λόγους, και με το εάν τηρήθηκε το πρωτόκολλο κατά τη συνάντηση των προέδρων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Κομισιόν με τον Τούρκο Πρόεδρο κ.Ερντογάν.
Αυτό που μας απασχολεί όλους, και θα πρέπει να απασχολεί και την κυβέρνηση είναι που πάει η κατάσταση, πως διαμορφώνονται οι συσχετισμοί, τι μπορούμε να περιμένουμε από τους Ευρωπαίους εταίρους μας και συνολικά τους συμμάχους μας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δυστυχώς δεν έχει, ως σύνολο, συνεκτική και συγκροτημένη στρατηγική στην εξωτερική πολιτική και η χώρα μας πρέπει να δημιουργήσει τις συνθήκες εκείνες ώστε η Ένωση στο σύνολό της να πάψει να ανέχεται την προκλητικότητα και την παραβατικότητα απέναντι σε κράτη – μέλη της. Προκλητικότητα και παραβατικότητα που μπορεί να οδηγήσει και σε επικίνδυνο προηγούμενο για τις σχέσεις της Ένωσης με τρίτα κράτη.
Ο ελληνοτουρκικός διάλογος πρέπει να συνεχιστεί, πρέπει όμως να υπάρχει πρόοδος, αλλά και σχέδιο που να πηγαίνει προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Έχει σχέδιο η κυβέρνηση ή απλά κάνει διαχείριση χρόνου; Σε λίγες ημέρες θα πραγματοποιηθεί η πενταμερής διάσκεψη για το Κυπριακό. Η Άγκυρα μιλάει σταθερά για λύση δύο κρατών. Η χώρα μας οφείλει να κινηθεί στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ. Είναι αναγκαίο να υπάρξει ένα ολοκληρωμένο στρατηγικό σχέδιο με μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους που θα είναι σε γνώση όλων των πολιτικών δυνάμεων του τόπου μέσα από τη σύγκλιση συμβουλίου πολιτικών αρχηγών για τη διαμόρφωση εθνικής στρατηγικής και μιας πολυδιάστατης και ενεργητικής πολιτικής.
Ο Γιώργος Μπαλάφας είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής Ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία και περιφερειακός σύμβουλος Βορείου Τομέα Αθηνών