Η ώρα της αλήθειας έφτασε για το «καλάθι του νοικοκυριού». Το μέτρο που υιοθέτησε η κυβέρνηση σε συμφωνία με τα μεγάλα σούπερ μάρκετ έρχεται σε μια περίοδο που οι τιμές στα προϊόντα αυξάνονται από μέρα σε μέρα.
Κατά πόσο, όμως, το «καλάθι του νοικοκυριού» (ή «καλάθι νοικοκυράς») θα «ξεφουσκώσει» τον λογαριασμό που πληρώνουν οι καταναλωτές όταν φτάνουν στο ταμείο; Το μέτρο κάνει «πρεμιέρα» το πρωί της Τετάρτης (2/11) και η λίστα με τα προϊόντα και τις τιμές θα ανανεώνεται κάθε εβδομάδα, την ίδια ημέρα.
Πώς λειτουργεί το «καλάθι»;
Κάθε σούπερ μάρκετ ή επιχείρηση τροφίμων ενημερώνει για τη λίστα με τις τιμές για 51 βασικά προϊόντα. Ωστόσο, δεν πρόκειται για προϊόντα με μειωμένες τιμές σε σχέση με τις τρέχουσες, αλλά επιλογή προϊόντων από τη λίστα, που είναι φθηνότερα σε σχέση με άλλα στο ίδιο σούπερ μάρκετ.
Το υπουργείο Ανάπτυξης έχει ανακοινώσει ότι οι τιμές των προϊόντων έχουν καταγραφεί την ημέρα που έγινε η συμφωνία, δηλαδή στις 3 Οκτωβρίου. Η σύγκριση θα γίνει και με τις τιμές εκείνης της ημέρας και με τις τρέχουσες τιμές. Δηλαδή, δεν πρόκειται για μειώσεις στις τιμές των προϊόντων, αλλά στην καλύτερη περίπτωση «συγκράτηση» στα 51 βασικά προϊόντα.
Δείτε εδώ ποια προϊόντα είναι σήμερα στο καλάθι
Η λίστα με τα προϊόντα και τις τιμές στα σούπερ μάρκετ
Οι κατηγορίες των προϊόντων που εντάσσονται στο «καλάθι του νοικοκυριού» είναι οι ακόλουθες:
- Ρύζι
- Ψωμί για τόστ
- Ψωμί φραντζόλα (τυποποιημένο/συσκευασμένο)
- Φρυγανιές
- Μακαρόνια Νο 6
- Αλεύρι για όλες τις χρήσεις
- Όσπρια (ένα τουλάχιστον είδος)
- Γαλοπούλα ή/και πάριζα
- Κατεψυγμένα ψάρια
- Νωπό χοιρινό (συσκευασμένο ή μη)
- Νωπό κοτόπουλο (συσκευασμένο ή μη)
- Γάλα φρέσκο πλήρες
- Γάλα φρέσκο χαμηλά λιπαρά
- Γάλα εβαπορέ
- Γιαούρτι από γάλα αγελάδος χωρίς γεύσεις
- Γιαούρτι από γάλα αγελάδος χωρίς γεύσεις με χαμηλά λιπαρά
- Τυρί φέτα
- Τυρί γκούντα
- Τυρί με χαμηλά λιπαρά
- Χυμός τομάτας διατηρημένος
- Αυγά (κλωβοστοιχίας και αχυρώνα)
- Μαργαρίνες
- Παρθένο ελαιόλαδο
- Ηλιέλαιο
- Κατεψυγμένα λαχανικά (τουλάχιστον ένα από αρακάς, μπάμιες, φασολάκια)
- Λευκή ζάχαρη
- Φόρμουλα μωρών (παιδικές τροφές)
- Γάλα βρεφικής ηλικίας (παιδικές τροφές)
- Ελληνικός καφές
- Στιγμιαίος καφές
- Γαλλικός καφές
- Τσάι ή χαμομήλι
- Κακάο σε σκόνη
- Χυμός πορτοκάλι
- Απολυμαντικά χεριών/αντισηπτικά
- Απορρυπαντικά πλυντηρίου ρούχων (υγρά και σε σκόνη - όχι ταμπλέτες)
- Απορρυπαντικά για σφουγγάρισμα και καθαρισμού επιφανειών - χλωρίνες
- Απορρυπαντικά πιάτων για πλύσιμο στο χέρι
- Χαρτί κουζίνας
- Χαρτί υγείας
- Οδοντόκρεμες
- Σερβιέτες
- Ταμπόν
- Σαμπουάν
- Σαπούνια σε στερεή κατάσταση
- Πάνες ακράτειας
- Πάνες για μωρά
- Μωρομάντηλα
- Σαμπουάν για μωρά
- Τροφές για σκύλους
- Τροφές για γάτες
Ποιο σήμα έχουν τα προϊόντα
Η ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού για τα προϊόντα που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία «το καλάθι του νοικοκυριού» μπορεί να γίνεται και μέσω ειδικού σήματος που τοποθετείται επί των προϊόντων ή στο φυσικό ή στον ηλεκτρονικό χώρο πώλησής τους ή σε κάθε μέσο με το οποίο τα προϊόντα διαφημίζονται στον καταναλωτή.
Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση, οι αλυσίδες με ετήσιο τζίρο άνω των 90 εκατ. ευρώ (με βάση τον ισολογισμό της προηγούμενης χρήσης) είναι υποχρεωμένες να αποστέλλουν τον κατάλογο με τα προϊόντα που περιλαμβάνονται στο «καλάθι» κάθε Τετάρτη, έως τις 9 π.μ.
Το 2021, τζίρο πάνω από 90 εκατ. ευρώ είχαν οι αλυσίδες «Σκλαβενίτης», «ΑΒ Βασιλόπουλος», Lidl, Μy Market, «Μασούτης», Γαλαξίας, «ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός», Market In, ΣΥΝΚΑ, Bazaar, «Χαλκιαδάκης», Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες (εξαγοράστηκαν από την «ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός»).Στη δράση θα συμμετέχει εθελοντικά και το ηλεκτρονικό σούπερ μάρκετ e-fresh.
Στην υπουργική απόφαση δεν προβλέπεται αλλά η νομοθετική ρύθμιση προβλέπει τη δυνατότητα προαιρετικής συμμετοχής στο μέτρο και επιχειρήσεων σούπερ μάρκετ με τζίρο κάτω των 90 εκατ. ευρώ. Πληροφορίες αναφέρουν ότι μεσαίου μεγέθους αλυσίδες και ηλεκτρονικές πλατφόρμες παραγγελιοληψίας και διανομής - με δική τους δραστηριότητα λιανικής - εξετάζουν τη συμμετοχή τους στη δράση.
Η αποστολή του καταλόγου προϊόντων για τις επιχειρήσεις που είναι υπόχρεες αποστολής στοιχείων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα e-katanalotis, λαμβάνει χώρα μέσω της πλατφόρμας e-katanalotis.
Αρμόδια αρχή για τον έλεγχο εφαρμογής του «καλαθιού του νοικοκυριού» ορίζεται η διεύθυνση διαχείρισης δεδομένων, στατιστικής και εποπτείας ηλεκτρονικού εμπορίου της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙΜΕΑ). Οι κυρώσεις για μη αποστολή ή ελλιπή αποστολή καταλόγου προϊόντων από τους υπόχρεους (διοικητικό πρόστιμο ύψους 5.000 ευρώ για κάθε ημέρα καθυστέρησης αποστολής πλήρους καταλόγου) επιβάλλονται με απόφαση του διοικητή της ΔΙΜΕΑ.
Αντιδράσεις για το «καλάθι νοικοκυριού»
Ο τομεάρχης Ανάπτυξης και Επενδύσεων του ΣΥΡΙΖΑ ανέφερε σε μήνυμά του στο Twitter: «Ξεκινά το καλάθι του νοικοκυριού και η κυβέρνηση ετοιμάζει ένα ακόμα επικοινωνιακό σόου. Αφού πλέον οι έλεγχοι για την αισχροκέρδεια πραγματοποιούνται κατόπιν ραντεβού, ας μας πει η κυβέρνηση και πόσα εικονικά πρόστιμα πρόκειται να επιβάλλουν. Η κοροϊδία έχει και τα όριά της!».
{https://twitter.com/alexischaritsis/status/1587535509773258752}Για επιχείρηση αποπροσανατολισμού των καταναλωτών κατηγόρησε ο Δημήτρης Μάντζος την κυβέρνηση με αφορμή το «καλάθι του νοικοκυριού», το οποίο χαρακτήρισε ως ένα ανεπαρκές βοήθημα.
Ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, μιλώντας στον ΣΚΑΪ, υπογράμμισε τις επισημάνσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού για «ενδεχόμενη νόθευση του ελεύθερου ανταγωνισμού, όσον αφορά στη συσχέτιση των προϊόντων που θα συμπεριληφθούν στο καλάθι με τα ιδιωτικής ετικέτας προϊόντα των σούπερ μάρκετ, καθώς και στην ενίσχυση που μπορεί να πάρουν μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ έναντι των μικρότερων σημείων πώλησης».
Ο Εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής εκτίμησε ότι η Κυβέρνηση «αποπροσανατολίζει τους καταναλωτές με ένα ανεπαρκές βοήθημα» το οποίο χαρακτήρισε «market pass, την ώρα που δεν τολμάς να πας στο σούπερ μάρκετ. Όλες οι τιμές είναι πολλές εκατοστιαίες μονάδες πάνω σε σχέση με πέρυσι», εκτιμώντας πως το ζήτημα αφορά τόσο στη φορολογία όσο και στην αισχροκέρδεια.