Στη «ζωή» των πρακτόρων σύγχρονων υπηρεσιών ασφαλείας και αστυνομιών όλου του κόσμου αλλά και της Europol έχει μπει η τεχνητή νοημοσύνη, η οποία χρησιμοποιείται πλέον από εγκληματικές οργανώσεις και τρομοκράτες αλλά και «αντίστροφα» από διωκτικές αρχές για την αντιμετώπιση του εγκλήματος.
Η ετήσια έκθεση της Europol για την τρομοκρατία και τις τάσεις της για το 2024 κάνει ειδική μνεία στην Α.Ι. (Artificial Intelligence), κρούοντας με εμφατικό τρόπο τον κώδωνα του κινδύνου για τις απειλές στην εποχή της νέας ψηφιακής πραγματικότητας. Τονίζεται ότι οι τρομοκράτες μπορούν να αξιοποιήσουν την «υπερδύναμη» αυτή για να διαδώσουν την προπαγάνδα τους, να στρατολογήσουν μέλη, να σχεδιάζουν τις επιθέσεις τους και να αποφύγουν τον εντοπισμό τους.
Τη συγκεκριμένη έκθεση διάβασαν και στελέχη ειδικών υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομίας, που ήδη «χαρτογραφούν» τα νέα δεδομένα και σχεδιάζουν πως η Ελλάδα θα προσαρμοστεί στις συνθήκες.
Η Europol ξεκαθαρίζει ότι ήδη τρομοκράτες και βίαιοι εξτρεμιστές έχουν βάλει στην «εργαλειοθήκη» τους την τεχνητή νοημοσύνη και μάλιστα φέρνει δύο συγκεκριμένα παραδείγματα: Το πρώτο αφορά σε τζιχαντιστές και το δεύτερο σε ομάδα ακροδεξιών.
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι νεαροί τζιχαντιστές χρησιμοποίησαν την ΑΙ για να κάνουν προσομοιώσεις τρομοκρατικών επιθέσεων. Οι αναλυτές εξηγούν ότι με την τεχνητή νοημοσύνη μπορούν να οργανωθούν «καμπ» που θα προσφέρουν εικονικά περιβάλλοντα για την εκπαίδευση εξτρεμιστών. Ως παράδειγμα νέας τεχνολογίας που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από κακόβουλους παρατίθεται η «Metaverse», δηλαδή η τεχνολογία προσομοίωσης ενός περιβάλλοντος όπου κάποιος κάνει τα πάντα εικονικά με τη βοήθεια ειδικών συσκευών virtual reality (εικονικής πραγματικότητας).
Την ΑΙ έχουν εκμεταλλευτεί και ακροδεξιές ομάδες με στόχο να δημιουργήσουν προπαγανδιστικό υλικό με ρατσιστικά και αντισημιτικά μηνύματα, χωρίς να «ανιχνεύονται» από τις διαδικτυακές πλατφόρμες μετάδοσης που θέτουν περιορισμούς και απαγορεύσεις σε τέτοιου είδους περιεχόμενο.
Η Europol προειδοποιεί ότι με τη χρήση της ΑΙ μπορεί κάποιος να «χειραγωγήσει» τους αλγορίθμους των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, που με όρους προσέλκυσης νέου κοινού μπορεί να μεταδώσουν επικίνδυνο και κακόβουλο περιεχόμενο.
Τα ψεύτικα προφίλ και τα deepfake
Ένας άλλος κίνδυνος είναι η δημιουργία ψεύτικων προφίλ και αυτοματοποιημένων ψηφιακών «ρομπότ» για τη «χειραγώγηση» κοινού (κυρίως νεαρής ηλικίας) σε διαδικτυακές πλατφόρμες. Οι δημιουργοί των ψεύτικων προφίλ «κρύβονται» χρησιμοποιώντας το σκοτεινό διαδίκτυο και εφαρμογές «ισχυρής» κρυπτογράφησης των επικοινωνιών.
Ειδική μνεία γίνεται και στα «deepfake», το τεχνολογικό εργαλείο που δίνει τη δυνατότητα σε κάποιον να παραποιήσει ένα βίντεο, μία φωτογραφία ή ένα ηχητικό, βάζοντας την εικόνα ή τη φωνή ενός ανθρώπου στη θέση ενός άλλου. Έντονη είναι η ανησυχία ότι μπορεί να χρησιμοποιηθούν από τρομοκράτες σε «ζωντανό» χρόνο (για παράδειγμα ενώ είναι σε εξέλιξη κάποιο κρίσιμο συμβάν) για τη διάδοση παραπληροφόρησης και τη δημιουργία κοινωνικής αναταραχής. Επίσης, τα deepfake μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την «τελειοποίηση» ψεύτικων προφίλ.
Η έκθεση της Europol για το 2024 είναι η πρώτη που δίνει τόσο μεγάλη έμφαση στο ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης στην εξέλιξη του εγκλήματος. Στελέχη της ΕΛ.ΑΣ, όπως και όλων των αστυνομιών της Ευρώπης, τη μελέτησαν για να εξάγουν τα συμπεράσματά τους. Η ΑΙ, όπως εξηγούν αστυνομικές πηγές, μπορεί να γίνει «όπλο» στα χέρια εγκληματιών, εντούτοις, μπορεί να γίνει και «εργαλείο» για τις διωκτικές Αρχές (κάποιες εκ των οποίων στο εξωτερικό ήδη το αξιοποιούν).
Στο πλαίσιο αυτό ήδη υπάρχει «βολιδοσκόπηση» για το πως θα μπορούσε η Ελληνική Αστυνομία να αγοράσει στο εγγύς μέλλον κάποια σύγχρονα προγράμματα ΑΙ που μπορούν να πάνε τις έρευνες «σε άλλο επίπεδο», όσον αφορά τόσο στην ποιότητα και στην ακρίβεια αλλά και στους χρόνους διεκπεραίωσης δύσκολων υποθέσεων (όπως για παράδειγμα αυτές που απαιτούν πολύωρη εξέταση υλικού από κάμερες ασφαλείας ή ταυτοποιήσεις πινακίδων κυκλοφορίας και προσώπων). Πρόκειται για προγράμματα που τα επόμενα χρόνια θα διαδοθούν στις τάξεις των υπηρεσιών ασφαλείας και αναμένεται να εξοικονομήσουν χιλιάδες εργατοώρες.
