Η Μεγάλη Παρασκευή σηματοδοτεί και την κορύφωση του θείου δράματος, κατά την οποία κλείνει ο κύκλος των «Ακολουθιών του Νυμφίου» και τελείται η «Ακολουθία των Παθών».
Κατά τη διάρκεια των τελετουργιών της Μεγάλης Παρασκευής, πραγματοποιείται η ανάγνωση αποσπασμάτων από τα 12 Ευαγγέλια, τα οποία περιγράφουν τα γεγονότα από τη σύλληψη έως και την ταφή του Χριστού.
Η Ακολουθία των Παθών μας θυμίζει και μας καλεί όλους να μετέχουμε στα Πάθη του Ιησού, δηλαδή:
- Τα πτυσίματα
- Τα μαστιγώματα
- Τις κοροϊδίες
- Τους εξευτελισμούς
- Τα χτυπήματα
- Το αγκάθινο στεφάνι
- Την Σταύρωση
- Τον θάνατο
Τα 12 ευαγγελικά αναγνώσματα είναι οι ακόλουθες περικοπές:
- Πρώτο Ευαγγέλιο: Περικοπή από το Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον ιγ΄31 – ιη’1.
- Δεύτερο Ευαγγέλιο: Περικοπή από το Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον ιη΄1 – 28.
- Τρίτο Ευαγγέλιο: Περικοπή από το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον κστ΄57 – 75.
- Τέταρτο Ευαγγέλιο: Περικοπή από το Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον ιη΄28 – ιθ’16.
- Πέμπτο Ευαγγέλιο: Περικοπή από το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον κζ’ 3 – 32.
- Έκτο Ευαγγέλιο: Περικοπή από το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον ιε’16 – 32.
- Έβδομο Ευαγγέλιο: Περικοπή από το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον κζ’33 – 54.
- Όγδοο Ευαγγέλιο: Περικοπή από το Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον κγ’32 – 49.
- Ένατο Ευαγγέλιο: Περικοπή από το Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον ιθ’25 – 37.
- Δέκατο Ευαγγέλιο: Περικοπή από το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον ιε’43 – 47.
- Ενδέκατο Ευαγγέλιο: Περικοπή από το Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον ιθ’38 – 42.
- Δωδέκατο Ευαγγέλιο: Περικοπή από το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον κζ’62 – 66.
Μεγάλη Παρασκευή: Οι λειτουργίες – Τι ώρα γίνεται η αποκαθήλωση
Ο στολισμός του επιταφίου ξεκινά το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης και ολοκληρώνεται τα ξημερώματα της Μεγάλης Παρασκευής.
Από νωρίς το πρωί (συνήθως 8:00 – 8:30 αλλά η ακριβής ώρα εξαρτάται από την κάθε ενορία) μέχρι και τις 11:00 το πρωί περίπου τελούνται οι ακολουθίες των Μεγάλων Ωρών. Κατά την διάρκεια της λειτουργίας, οι γυναίκες ψέλνουν το μοιρολόι της Παναγίας και κλαίνε για τον Χριστό, ενώ οι πιστοί προσκυνούν και αποτείνουν φόρο τιμής στον Ιησού.
Έπειτα, ψάλλεται ο Εσπερινός και γίνεται η αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου. Η αποκαθήλωση γίνεται γύρω στις 12 το μεσημέρι, ωστόσο για την ακριβή ώρα θα πρέπει να απευθυνθείτε στην ενορία σας. Κατά την συγκεκριμένη τελετή, ο Χριστός αποκαθηλώνεται και τοποθετείται στον επιτάφιο.
Σύμφωνα με την ορθόδοξη παράδοση, η αποκαθήλωση έγινε με πρωτοβουλία του Ιωσήφ από την Αριμαθαία που ήταν Ιουδαίοι άρχοντες και κρυφοί μαθητές του Χριστού. Ο Ιωσήφ ζήτησε από τον Πιλάτο το σώμα του Ιησού για να το κηδέψει. Ο Πιλάτος τού έδωσε την άδεια και, στη συνέχεια, μαζί με τον Ιωσήφ κατέβασαν το σώμα του Ιησού από τον Σταυρό, το τύλιξαν με «σινδόνη καθαρά» και το απόθεσαν στο κενό μνημείο που διατηρούσε υπό την κατοχή του ο Ιωσήφ.
Αργά το απόγευμα (γύρω στις 18:30 – 21:00 ανάλογα με την εκκλησία) ξεκινά η τελετή του επιταφίου και γίνεται η περιφορά του, καθώς ψάλλεται ο επιτάφιος θρήνος, δηλαδή Όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου.
