Ανησυχητικές διαστάσεις παίρνει η υπογεννητικότητα στην Ελλάδα και χρόνο με το χρόνο τα σχολεία αδειάζουν και κλείνουν, αφήνοντας μια πικρή γεύση σε εκατοντάδες περιοχές της χώρας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας και της ΕΛΣΤΑΤ, οι εγγραφές μαθητών στην Α’ Δημοτικού έχουν μειωθεί κατά περίπου 45.000 την τελευταία δεκαπενταετία, συγκριτικά με το 2010. Πιο συγκεκριμένα, ενώ το 2010 οι εγγραφές ξεπερνούσαν τις 120.000, το 2024 υπολογίζονται κάτω από τις 75.000. Πρόκειται για μια πτώση άνω του 37%, που διαμορφώνει νέα δεδομένα για τη σχολική ζωή, τις εκπαιδευτικές δομές, αλλά και την κοινωνική συνοχή.
Φέτος (το 2025) μόλις 60.000 παιδιά με ελληνική ιθαγένεια και 9.000 με αλλοδαπή θα φοιτήσουν στην Α’ Δημοτικού. Η σύγκριση με το 2010 -όταν τα αντίστοιχα νούμερα ήταν 100.000 και 15.000 αντίστοιχα– αποτυπώνει μια μείωση σχεδόν 40% στον αριθμό των εγγραφών μέσα σε μία 15ετία.
Οι διευθυντές των σχολείων εκπέμπουν SOS, επισημαίνοντας πως το φαινόμενο συνοδεύεται και από αύξηση των παιδιών με ειδικές ανάγκες. Η διαρκής μείωση γεννήσεων, σε συνδυασμό με τη μετανάστευση νέων Ελλήνων σε αναπαραγωγική ηλικία, έχει προκαλέσει ένα ντόμινο δημογραφικής και εκπαιδευτικής κρίσης.
Ένα παιδί ανά δύο θανάτους
Σύμφωνα με στοιχεία του γενικού γραμματέα του υπουργείου Εσωτερικών, Αθανάσιου Μπαλέρμπα, η αναλογία γεννήσεων – θανάτων είναι πλέον 1 προς 2: για κάθε παιδί που γεννιέται, αντιστοιχούν δύο θάνατοι. Από το 2018 και μετά, οι γεννήσεις παραμένουν κάτω από τις 80.000 ετησίως, ενώ το 2021 οι θάνατοι έφτασαν τους 146.000.
Η δραστική πτώση του μαθητικού πληθυσμού έχει ήδη πρακτικές συνέπειες: σε πολλές περιοχές, σχολεία παύουν να λειτουργούν λόγω έλλειψης παιδιών και αξιοποιούνται μόνο ως εκλογικά κέντρα. Η μείωση του μαθητικού πληθυσμού δεν σταματά στην Πρωτοβάθμια.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία γεννήσεων της ΕΛΣΤΑΤ, έρχονται δύσκολες μέρες για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, πρώτα στο Γυμνάσιο και μετά από λίγα χρόνια στο Λύκειο.
Πρώτο «χτύπημα» στη Δευτεροβάθμια υπήρξε το 2023-24 στο Γυμνάσιο. Εισήλθαν αυτοί του 2011, ενώ αποφοίτησαν αυτοί του 2008. Αποτέλεσμα: -11.874
Το 2024-25 εισήλθαν αυτοί του 2012, ενώ έχουν αποφοιτήσει αυτοί του 2009. Αποτέλεσμα: -17.562
Το 2025-26 θα εισέλθουν αυτοί του 2013, ενώ θα έχουν αποφοιτήσει αυτοί του 2010. Αποτέλεσμα: -20.632
Το 2026-27 θα εισέλθουν αυτοί του 2014, ενώ θα έχουν αποφοιτήσει αυτοί του 2011. Αποτέλεσμα: -14.279
Δηλαδή το 2026-27 ο αριθμός των μαθητών στο Γυμνάσιο θα είναι -64.347 σε σχέση με το 2022-23.
