Η Μάνη είναι ένας τόπος καμωμένος από πέτρα και μύθους. Μια λωρίδα γης που εκτείνεται στο πέλαγος, εκεί που παλεύουν το Ιόνιο με το Αιγαίο και ορίζεται από τον επιβλητικό ορεινό όγκο του Ταϋγέτου.
Σε αυτό το αφιλόξενο μέρος βρήκαν καταφύγιο επί αιώνες πειρατές και κατατρεγμένοι, άνθρωποι ανυπότακτοι και τραχείς, με τον δικό τους κώδικα ηθικής. Τα σπίτια τους ήταν ανάλογα του χαρακτήρα τους και του τρόπου ζωής τους. Απρόσιτα, με παραθύρια – πολεμίστρες, λιθόχτιστα, ικανά να αντισταθούν στις επιθέσεις των εχθρών. Όπου ως εχθροί λογίζονταν από τους γείτονες ως τους Καταλανούς πειρατές που λυμαίνονταν την ανατολική Μεσόγειο καθώς η Βυζαντινή Αυτοκρατορία ψυχορραγούσε.
Στις δύσκολές συνθήκες ζωής των Μανιατών που εγκατέλειψαν μαζικά τον τόπο τους τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια οφείλουμε σήμερα την (σχεδόν) παρθένα φύση της Μάνης. Η ανοικοδόμηση και η άκριτη αξιοποίηση είναι ακόμα σε ανεκτό επίπεδο, δίνοντας την ευκαιρία στον ταξιδιώτη να κλείσει τα μάτια του και να ονειρευτεί.
Η Μάνη χωρίζεται σε τρία μέρη. Την Έξω Μάνη ή μεσσηνιακή Μάνη (Καραδαμύλη, Στούπα, Κιτριές) που χαρακτηρίζεται από ένα πιο ήπιο ανάγλυφο και το ασημοπράσινο χρώμα των ελαιώνων. Την Μέσα Μάνη (Αρεόπολη, Οίτυλο, Γερολιμένας), που αποτελεί γεωγραφικά συνέχεια της Έξω και είναι η πατρίδα των πιο «σκληροπυρηνικών Μανιατών. Και τέλος την Κάτω Μάνη (Γύθειο, Βαθύ), που περιβρέχεται από τα νερά του λακωνικού κόλπου. Το γεωγραφικό σύνορο ανάμεσα στην Κάτω Μάνη και την Έξω και Μέσα Μάνη είναι ο Ταΰγετος.
Το ταξίδι στην Μάνη είναι μια εμπειρία ζωής. Αν δεν την έχετε επισκεφτεί έως τώρα, αυτά είναι τα 7 χωριά που πρέπει οπωσδήποτε να περπατήσετε κι όπου μπορείτε να βρείτε κατάλυμα.
Αλύπα
Συνεχίζοντας προς νότο από το Σκουτάρι, θα βρείτε την Αλύπα, ένα κουκλίστικο ψαροχώρι και το «διαμάντι» του Λακωνικού Κόλπου.
Πανύψηλοι πύργοι ξεφυτρώνουν σχεδόν από το νερό, εντείνοντας την αίσθηση του οχυρού και οι φραγκοσυκιές – σήμα κατατεθέν της Μάνης- υπογραμμίζουν τον τραχύ χαρακτήρα της περιοχής.
Παραλίες και αξιοθέατα
Για να φτάσετε στην Αλύπα, είτε έρχεστε από την Καλαμάτα, είτε από τη Σπάρτη έχετε ήδη περιηγηθεί τη μισή Μάνη.
Στη συνέχεια της Αλύπας θα βρείτε τον Άγιο Κυπριανό και τον θρυλικό Άμπελο, μια από τις ωραιότερες παραλίες της Ελλάδας, με ψηλό βότσαλο και νερά να τα πιεις στο ποτήρι.
Γερολιμένας
Ξεκινώντας την περιήγησή μας στην Μέσα Μάνη, που περιβρέχεται από τον Μεσσηνιακό Κόλπο, η πρώτη μας στάση από νότο προς βορρά είναι ο Γερολιμένας.
Ο Γερολιμένας υπήρξε ορμητήριο πειρατών τα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Όμως. Οι πρώτη μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής εγκαταστάθηκαν εδώ μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους. Ο λόγος για την εγκατάστασή τους ήταν το λιμάνι (Γερολιμένας σημαίνει ιερός λιμένας) που αποτέλεσε βάση για τα αλιευτικά σκάφη που διέσχιζαν τη Μεσόγειο, ως τις ακτές της Αφρικής.
Η μοναδική πρόσβαση στο χωριό ήταν διά θαλάσσης, ένα καΐκι μετέφερε ανθρώπους και εφόδια εδώ από την υπόλοιπη Μάνη. Με την δημιουργία του οδικού δικτύου η ανάγκη για μεταφορές διά θαλάσσης εξέλειψε και πλέον ο Γερολιμένας είναι ανοιχτός στους επισκέπτες.
Παραλίες και αξιοθέατα
Αν κουραστήκατε από τις διαρκείς μετακινήσεις, η παραλία του Γερολιμένα, στρωμένη με λευκό βότσαλο όπως οι περισσότερες παραλίες της Μάνης, είναι ταμάμ. Πεντακάθαρη και προστατευμένη από τον καιρό είναι ιδανική για άραγμα ή για μια δροσιστική βουτιά μετά από μια ακόμα εξερευνητική αποστολή.
Όμως, σε απόσταση 2 χιλιομέτρων από τον Γερολιμένα, βρίσκεται μια από τις ωραιότερες παραλίες της Πελοποννήσου. Θα την εντοπίσετε από το ξωκκλήσι του Αγίου Νικολάου, όπου θα αφήσετε το όχημά σας. Δεξιά κι αριστερά από το εκκλησάκι θα βρείτε δύο μονοπάτια τα οποία οδηγούν σε δύο φανταστικές παραλίες για εκείνους που αναζητούν πραγματική επαφή με τη φύση και ησυχία.
Μέζαπος – Μάνη
Ο Μέζαπος άργησε να προσελκύσει το ενδιαφέρον των τουριστών. Το γραφικό ψαροχώρι της Μέσα Μάνης έμεινε για χρόνια στην αφάνεια. Όμως, το ενδιαφέρον των ξένων για το απόκοσμο τοπίο έχει εξαφθεί τα τελευταία χρόνια κι όλο και περισσότεροι ταξιδιώτες τον επιλέγουν ως τόπο διακοπών.
Τι είναι αυτό που κάνει τον Μέζαπο τόσο ξεχωριστό; Το ταπεινό αυτό ψαροχώρι είναι χτισμένο στο φρύδι του κόλπου Τηγάνι, πάνω στα απόκρημνα βράχια που πέφτουν κάθετα στη θάλασσα.
Η ιστορία λέει ότι σε αυτό το απόκοσμο τοπίο βρήκε καταφύγιο τον 18ο αιώνα ο πειρατής Νικόλαος Σάσσαρης προερχόμενος από τη Σαρδηνία. Σήμερα από τον πύργο του Σάσσαρη σώζονται μόνο κάποια χαλάσματα και ο θρύλος του περίφημου θησαυρού του, που πολλού αναζήτησαν αλλά κανένας δεν βρήκε.
Σήμερα που οι πειρατές έχουν εκλείψει από τις ελληνικές θάλασσες το τέλειο στρογγυλό λιμάνι του χωριού με τη στενή έξοδο προς τη θάλασσα, αποτελεί το απάγκιο για τα ψαροκάικα.
Παραλίες και αξιοθέατα
Η φύση προίκισε τον Μέζαπο με δύο πανέμορφες παραλίες που χωρίζονται από έναν βράχο. Για να φτάσει κανείς στην δεύτερη και μεγαλύτερη παραλία, υπάρχει ένα στενό πέρασμα ανάμεσα στα βράχια.
Μια ακόμα προσιτή επιλογή είναι να οδηγήσεις μέχρι τον Κάτω Μέζαπο με την μικρή πριβέ παραλία του και τα καταγάλανα νερά.
Αρεόπολη – Μάνη
Στην Αρεόπολη ο ταξιδιώτης αναπνέει συμπυκνωμένη την ατμόσφαιρα της Μάνης. Αυστηρή, αφτιασίδωτη, μετρημένη. Καμία παραφωνία στον κανόνα της τάξης και της αρμονίας.
Πετρόχτιστα σπίτια σε αυστηρά γεωμετρικά σχήματα, στενά λιθόστρωτα δρομάκια, περιποιημένα μαγαζάκια για τις ανάγκες των ντόπιων και των τουριστών που ανακάλυψαν την περιοχή.
Η Αρεόπολη, επειδή δεν βρίσκεται πάνω στη θάλασσα, διαθέτει καταλύματα σε πιο οικονομικές τιμές σε σχέση με τους παραλιακούς οικισμούς. Επίσης θα βρείτε πολλές επιλογές για φαγητό και ποτό.
Παραλίες και αξιοθέατα
Η περιοχή γύρω από την Αρεόπολη κατοικήθηκε ήδη από την Παλαιολιθική εποχή όπως αποδεικνύουν τα ευρήματα που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη. Εργαλεία, κεραμικά, οστά ζώων και ανθρώπων, ακόμα κι ένα ανθρώπινο κρανίο ηλικίας 210.000 χρόνων αποτελούν αδιάψευστους μάρτυρες της συνεχούς ανθρώπινης δραστηριότητας στη Μάνη.
Αντίστοιχα στο σπήλαιο του Διρού (11 χλμ νότια της Αρεόπολης) έχουν βρεθεί οστά λιονταριού, ύαινας, ελαφιού, ακόμα και ιπποπόταμου.
Για παραλίες, οι επισκέπτες της Αρεόπολης θα πρέπει να κατευθυνθούν είτε προς το Λιμένι, το φυσικό επίνειο της κωμόπολης, είτε προς Γερολιμένα και Μέζαπο.
Λιμένι – Μάνη
Το Λιμένι δεν είναι χωριό με την κυριολεκτική έννοια της λέξης. Μέχρι την εγκατάλειψή του και την αναβίωσή του ως τουριστικού προορισμού υψηλής κλάσης, το σημείο κατοικείτο από μία οικογένεια. Κι αν αυτό σας φαίνεται παράξενο, στη Μάνη ήταν συνήθης πρακτική. Οι ς διαμάχες ανάμεσα στις ισχυρές οικογένειες της περιοχής οδηγούσαν νομοτελειακά κάποιους στη απόφαση να δημιουργήσουν τον δικό τους οικισμό.
Γι’ αυτό στη Μάνη είναι συνηθισμένο να ξεφυτρώνουν στη μέση της ερημιάς πυργόσπιτα, τα υλικά απομεινάρια κάποια βεντέτας που οδήγησε σε αναγκαστική «εξορία» τους διωγμένους από τα σπίτια τους.
Στο Λιμένι η οικογένεια που το έκανε ορμητήριο και κέντρο των επιχειρήσεών της ήταν οι Μαυρομιχαλαίοι. Προερχόμενοι από τη Θράκη αρχικά, κατέφυγαν στην Μάνη για να βρουν σωτηρία από τους Τούρκους. Αρχικά εγκαταστάθηκαν στην Αλύκα, όμως ήρθαν σε προστριβή με άλλους κατοίκους της περιοχής και μετακόμισαν στην Τσίμοβα, όπως ονομάζονταν η Αρεόπολη. Αλλά ούτε κι εκεί μπόρεσαν να βρουν ησυχία, γι’ αυτό κατέληξαν στο Λιμένι.
Παραλίες και αξιοθέατα
Πέντε πύργους διέθετε το Λιμένι μετά τον πόλεμο. Ακατοίκητοι όλοι και σε κατάσταση «αποσύνθεσης». Όμως, το τουριστικό κύμα ήρθε στο Λιμένι, το οποίο έγινε ο πιο πολυφωτογραφημένος και περιζήτητος προορισμός σε ολόκληρη την Μάνη.
Σήμερα οι πύργοι έχουν αποκατασταθεί και κάποιοι λειτουργούν ως τουριστικά καταλύματα πολυτελείας. Η θάλασσα είναι κοντά, όπως κοντά είναι και όλα τα σημεία ιδιαίτερου ιστορικού και τουριστικού ενδιαφέροντος. Αρεόπολη, Γερολιμένας, σπήλαιο Διρού και άλλα.
Γύθειο
Αν σκοπεύετε να εξερευνήσετε τη Μάνη, προερχόμενοι από τη Σπάρτη, η πρώτη εικόνα οικισμού που θα αντικρίσετε είναι το Γύθειο. Χτισμένο αμφιθεατρικά στους λόφους που το περιβάλλον, είναι το μεγαλύτερο λιμάνι της περιοχής και το κέντρο απ’ όπου μπορείτε να εξερευνήσετε την περιοχή.
Πιο αναπτυγμένο από τους υπόλοιπους οικισμούς λόγω της γειτνίασης του με τη Σπάρτη, το Γύθειο διαθέτει ό,τι μπορεί να ζητήσει η ψυχή του ταξιδιώτη. Απέραντες αμμουδερές παραλίες, καταλύματα κάθε κατηγορίες, κατάλληλα για όλα τα βαλάντια, ιστορικά και φυσικά μνημεία.
Παραλίες και αξιοθέατα
Ο πύργος Τζαννετάκη στο Μαραθονήσι, χτισμένος το 1829, φιλοξενεί σήμερα το Ιστορικό και Εθνολογικό Μουσείο Μάνης. Πρόκειται για διατηρητέο μνημείο και στις συλλογές του θα βρείτε σπάνια ντοκουμέντα από τους Ευρωπαίους περιηγητές που επισκέφτηκαν την περιοχή από τον 14ο αιώνα και εντεύθεν.
Ένα ακόμα αξιοθέατο είναι ο φάρος του Γυθείου, ένα οχταγωνικό κτίριο ύψους 22 μέτρων, χτίστηκε το 1873. Βρίσκεται κι αυτός στο Μαραθονήσι και μπορείς να φτάσεις ως εκεί περπατώντας.
Η μεγαλύτερη σε έκταση παραλίας της περιοχής είναι το Μαυροβούνι που απέχει μια ανάσα από το Γύθειο, όπου θα βρείτε τα πάντα. Την λατρεύουν οι φίλοι των θαλάσσιών σπορ αλλά είναι εξίσου κατάλληλη για οικογένειες.
Σκουτάρι
Το Σκουτάρι είναι από τα λιγότερο διαφημισμένα χωριά της Μάνης. Ακήκει στην Κάτω Μάνη, άρα βλέπει στον Μεσσηνιακό κόλπο και για να φτάσει κανείς εκεί από το Γύθειο, παίρνει τον δρόμο που κατευθύνεται προς την Αρεόπολη. Λίγο μετά το χωριό Χωσιάρι, στρίβει αριστερά και μετά από μερικά χιλιόμετρα βρίσκει το Σκουτάρι, ένα χωριό με βαριά ιστορία που ανάγεται στην περίοδο της πτώσης της Κωνσταντινούπολης. Η περιοχή κατοικήθηκε από Έλληνες Κωνσταντινουπολίτες από την συνοικία Σκουτάρι, οι οποίοι μετέφεραν εδώ τα ήθη και τα έθιμά τους.
Το Σκουτάρι δεν υποτάχθηκε ποτέ στην οθωμανική εξουσία και για αιώνες αποτέλεσε λημέρι πειρατών και παρανόμων που έβρισκαν εκεί καταφύγιο.
Σήμερα αποτελεί ιδεώδη λύση για εκείνους που αναζητούν ήρεμο και ασφαλές καταφύγιο για να εξερευνήσουν τη Μάνη.
Παραλίες και αξιοθέατα
Το Σκουτάρι διαθέτει τρεις παραλίες, κατάλληλες για όλα τα γούστα. Στα οργανωμένα τμήματα θα βρείτε ξαπλώστρες και ό,τι άλλο τραβάει η όρεξή σας. Όμως, υπάρχουν και ελεύθερα τμήματα για όσους θέλουν μια σχετική απομόνωση.
Και βέβαια σε μικρή απόσταση από το Σκουτάρι θα βρείτε τον Κότρωνα με τη διπλή παραλία του και, συνέχεια, τη Χαλικιά Βάττα, μια από τις πιο όμορφες παραλίες της Μάνης. Στον ίδιο δρόμο, με κατεύθυνση προς τον νότο, θα βρείτε την φημισμένη Αλύπα.
Δείτε το βίντεο για τα χωριά της Μάνης:
