Η νέα γενιά νομικών της Ευρώπης, καθηγητές, καταξιωμένοι διπλωμάτες και πολλοί ακόμη, ήταν εκεί να τον ακούσουν. Ο πρώτος Έλληνας στην Ακαδημία Διεθνούς Δικαίου της Χάγης η οποία πλέον μετράει 102 χρόνια ζωής, είχε μόλις αρχίσει να διδάσκει. Ήταν μια πολύ σημαντική στιγμή για την ελληνική νομική επιστήμη. Μα πάνω από όλα, ήταν το επιστέγασμα της λαμπρής ακαδημαϊκής, νομικής και επιστημονικής διαδρομής του Χάρη Παμπούκη. Και μπορεί η σπουδαία ακαδημαϊκή του καριέρα στη Νομική Σχολή Αθηνών να έχει πλέον ολοκληρωθεί, εντούτοις ολόκληρη η πορεία του, αναδεικνύει έναν πολυσχιδή άνθρωπο που έχει τιμήσει τη νομική επιστήμη.
Ακαδημαϊκή διαδρομή
Ο Χάρης Παμπούκης σπούδασε Νομικά στο Παρίσι και ανακηρύχθηκε αριστούχος διδάκτορας του πανεπιστημίου (Paris I – Pantheon – Sorbonne) το 1990. Μάλιστα, η διατριβή του με αντικείμενο τη νομική μεταχείριση της αλλοδαπής δημόσιας πράξης, που δημοσιεύθηκε το 1993 στη Librair, ie de Droit et de la Jurisprudence, τιμήθηκε με σειρά κρατικών και διεθνών βραβείων.
Το 1991 εξελέγη ομόφωνα λέκτορας της Νομικής Σχολής Αθηνών, όπου από τον Οκτώβριο του 2009, ήταν καθηγητής στο τμήμα Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου, συμβάλλοντας τα μέγιστα στην ποιοτική αναβάθμισή του.
Διεθνική προσέγγιση
Βέβαια, το έργο του κ. Παμπούκη είχε και συνέχεια, καθώς ο ίδιος έχει δημοσιεύσει εκτενώς νομικές μονογραφίες και άρθρα στα ελληνικά, τα γαλλικά και τα αγγλικά, ενώ υπήρξε αρχισυντάκτης στο επιστημονικό περιοδικό Revue Hellenique de Droit International.
Επίσης, είναι εκλεγμένο μέλος της Unidroit καθώς και πολλών ημεδαπών και αλλοδαπών επιστημονικών εταιρειών και νομικών φόρα, ενώ συμμετέχει ενεργά σε πληθώρα συνεδρίων. Ένα από τα κύρια γνωρίσματα άλλωστε από την αρχή της καριέρας του, ήταν ότι στόχευε σε μια διεθνική προσέγγιση, έχοντας άλλωστε αναπτύξει τη νομική του σκέψη στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης όπου σπούδασε. Είναι επίσης αξιοσημείωτο, ότι έχει τιμηθεί με τη Legion d’ honneur στο βαθμό του commandeur από τον Πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας.
Δικηγορία
Ο ίδιος είναι δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, ιδρυτικός εταίρος σε γραφείο ειδικευμένο στις διεθνείς συναλλαγές, ενώ έχει διατελέσει επιστημονικός επιβλέπων της επιτροπής του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, σχετικά με τον εκσυγχρονισμό του νομικού επαγγέλματος. Έχει επίσης παρασταθεί ως δικηγόρος στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει διατελέσει διαιτητής σε πολλές θεσμικές και ad hoc διαιτησίες. Σταθμοί που αποδεικνύουν την καταξιωμένη επαγγελματική του πορεία.
Ο ίδιος, ως μάχιμος δικηγόρος, ασχολείται κυρίως με το Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο, το Δίκαιο Διεθνών Συναλλαγών, τη Διεθνή Διαιτησία και με τους εναλλακτικούς τρόπους επίλυσης διαφορών. Θεωρείται ένας από τους κορυφαίους δικηγόρους στις διεθνείς αντιδικίες.
Η Χάγη
Το γεγονός ότι το 2024 ο Χάρης Παμπούκης έγινε ο πρώτος Έλληνας καθηγητής στον οποίο ανατέθηκε η διδασκαλία του γενικού μαθήματος «Οι μεταμορφώσεις του Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου», δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Κι αυτό επειδή το 2003, ο ίδιος δίδαξε στην Ακαδημίας Διεθνούς Δικαίου της Χάγης, με θέμα «Ενότητα ή ετερότητα ως προς τη διεθνή δικαιική ρύθμιση – διεθνές ομοιόμορφο δίκαιο», που εκδόθηκε στη Συλλογή μαθημάτων της Ακαδημίας Διεθνούς Δικαίου το 2008. Άλλωστε, το ίδιο το αντικείμενο του γενικού μαθήματος που δίδαξε στη Χάγη ο κ. Παμπούκης, αποτελεί το απότοκο της πολυετούς νομικής και επιστημονικής του εμπειρίας και διαδρομής.
Επιχειρείν
Όμως, ο πολυπράγμων Χάρης Παμπούκης, δεν περιορίστηκε στην ενασχόληση με τα Νομικά, καθώς η πολύχρονη τριβή του με τομείς όπως οι διεθνείς συναλλαγές, η διαιτησία και οι ιδιωτικοποιήσεις, τον καθιστούν έναν άριστο γνώστη της επιχειρηματικότητας. Αυτή την άποψη άλλωστε φαίνεται ότι συμμερίζονται κορυφαίες εταιρείες της Ελλάδας, όπως ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών, η Intrakat και η Alter Ego, στα διοικητικά συμβούλια των οποίων βρίσκεται ο Χάρης Παμπούκης.
Πολιτική διαδρομή
Οι περισσότεροι ενδεχομένως γνωρίζουν τον Χάρη Παμπούκη από την είσοδό του στην πολιτική ζωή της χώρας. Από το 1996 έως το 1997, ο ίδιος διετέλεσε σύμβουλος του Αναπληρωτή Υπουργού Εξωτερικών, ενώ στη συνέχεια ορίστηκε Γενικός Γραμματέας Διοίκησης και Οργάνωσης του υπουργείου Εξωτερικών, θέση την οποία υπηρέτησε την περίοδο 1999-2000, υπό τον Γιώργο Παπανδρέου.
Την ίδια αυτή περίοδο, συμμετείχε στην προετοιμασία του Ελσίνκι και στη σύνοδο της Κοπεγχάγης, όταν και αποφασίστηκε η άνευ όρων είσοδος της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τον Οκτώβριο του 2009, ορίσθηκε υπουργός Επικρατείας στην κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου. Σε αυτό διάστημα, θεωρείται ότι υπήρξε εμπνευστής του γεωπολιτικού σχεδιασμού στα BRICs (Ρωσία, Κίνα) προς τον αραβικό κόσμο και το Ισραήλ. Την ίδια περίοδο, παρουσίασε σχέδιο νόμου για πάταξη της πολυνομίας και τους κανόνες καλής νομοθέτησης, το οποίο όμως δεν προχώρησε.
Έπειτα από τον ανασχηματισμό που πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2010, οι αρμοδιότητές του επικεντρώθηκαν στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Ο ίδιος εμπνεύστηκε και ψήφισε το νόμο για το fast track, προκειμένου να περιοριστεί η γραφειοκρατία και να διευκολυνθούν οι μεγάλες επενδύσεις. Παράλληλα, ήταν αυτός που εμπνεύστηκε τη νομοθετική πρωτοβουλία για τη διαφάνεια, καθώς και της μεταρρύθμισης του πτωχευτικού κώδικα του περίφημου άρθρου 99.
Εκείνη την περίοδο, υπογράφηκε μνημόνιο συνεργασίας με το Κατάρ, συνολικού ύψους 5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Παράλληλα, ο ίδιος προετοίμασε την εκμετάλλευση του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό, δημιουργώντας την εταιρεία «Ελληνικό Α.Ε.», που αποτέλεσε το όχημα υλοποίησης του έργου. Επίσης εργάστηκε για τη μορφοποίηση της αποζημίωσης από τη Siemens για την ηθική βλάβη που υπέστη το ελληνικό δημόσιο.
Στη συνέχεια, τον Ιούνιο του 2011, ανέλαβε υπουργός αναπληρωτής Ναυτιλίας, όταν και πρότεινε την ανασύσταση του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, η οποία όμως δεν έγινε δεκτή. Αυτός ήταν ένας από τους κύριους λόγους που τον οδήγησαν σε παραίτηση -σε συνδυασμό και με άλλες ευρύτερες διαφωνίες-, στις 25 Αυγούστου του 2011.
Όπως άλλωστε είχε δηλώσει τότε και ο ίδιος, δεν είχε ποτέ κάποια σχέση εξάρτησης με την υπουργική καρέκλα.