Αίσθηση προκαλούν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της έρευνας που πραγματοποίησε η Αστυνομία για το «ξήλωμα» του κυκλώματος αρχαιοκάπηλων, οι οποίοι «όργωναν» την Ελλάδα και επιδίδονταν σε λαθρανασκαφές και πώληση αρχαίων αντικειμένων.
Αστυνομικές πηγές αποκαλύπτουν ότι στη συγκεκριμένη υπόθεση «ενώθηκαν» οι παλιές «καραβάνες» της αρχαιοκαπηλίας. Παρότι υπήρχε η αίσθηση ότι είχαν «ξεκόψει» από τη συγκεκριμένη «συνήθεια» αυτό δεν αποδείχτηκε αληθές. Ενδεικτικό είναι ότι συνολικά 13 κατηγορούμενοι είναι άνω των 70 ετών, 20 κατηγορούμενοι άνω των 65 ετών και 30 άνω των 60 ετών.
Ανάμεσά τους ένας 70χρονος που είχε απασχολήσει την Αστυνομία για σοβαρή υπόθεση αρχαιοκαπηλίας πριν από σχεδόν 40 χρόνια! Κανείς δεν περίμενε ότι οι πιο έμπειροι στο «είδος» τους θα κάνουν εκ νέου μία «μεγάλη συμμαχία» για να κερδίσουν από το εμπόριο αρχαιοτήτων. Όπως αποκαλύπτει το iΕidiseis, το ποινικό παρελθόν κάποιων εκ των εμπλεκομένων έκανε τους αστυνομικούς που συνέταξαν τη δικογραφία να τονίσουν προς στις δικαστικές Αρχές ότι κάποιοι (περίπου 10 από το σύνολο των κατηγορουμένων), παρά τις δικογραφίες σε βάρος τους, δεν σωφρονίζονται και έχουν σταθερή ροπή προς την αρχαιοκαπηλία, η οποία έχει γίνει στοιχείο της προσωπικότητάς τους:
«Η επανειλημμένη τέλεση των πράξεων του αποδεικνύει την κατά συνήθεια τέλεση του εγκλήματος ως στοιχείο της προσωπικότητάς του», σημειώνεται για 70χρονο από την Ημαθία με κινηματογραφική ζωή που περιλαμβάνει επισκέψεις σε γνωστούς οίκους δημοπρασιών στο Λονδίνο.
Αστυνομικές πηγές εξηγούν ότι το εντυπωσιακό με τους συγκεκριμένους αρχαιοκάπηλους είναι ότι παρά τις διαδοχικές δικογραφίες που έχουν στην «πλάτη», όχι μόνο δεν σταματούν τη δράση τους αλλά αντιθέτως προσπαθούν να αξιοποιήσουν τις γνωριμίες και τις γνώσεις τους για να γίνουν «καλύτεροι». Μάλιστα, εμφανίζονται να επαναλαμβάνουν το ίδιο modus operandi (τρόπο δράσης) πολλά χρόνια αργότερα.
Απασχολεί από το… 1987
Ο 70χρονος από την Ημαθία είχε προσπαθήσει να διακινήσει το μακρινό 1987 δύο αρχαία μαρμάρινα αγάλματα φυσικού μεγέθους και μεγάλο αριθμό αρχαίων νομισμάτων, τα οποία είχαν αφαιρεθεί μετά από παράνομη ανασκαφή στη βόρεια Ελλάδα. Πολλά χρόνια αργότερα, το 2003, είχε συλληφθεί από άνδρες του Τμήματος Αρχαιοκαπηλίας Θεσσαλονίκης γιατί μετά από έρευνες στο σπίτι και στο κατάστημά του βρέθηκαν αρχαία αντικείμενα.
Δύο χρόνια μετά, το 2005, μαζί με ακόμα έναν αρχαιοκάπηλο μετέβη αεροπορικώς στο Λονδίνο, όπου και παρέδωσαν σε γνωστό οίκο δημοπρασιών ένα αργυρό δηνάριο έκδοσης Βρούτου 42μ.Χ. για το οποίο και πληρώθηκαν προκαταβολικά το ποσό των 18.000 ευρώ. Αφού το παρέδωσαν, επιχείρησαν να αποχωρήσουν αεροπορικώς από τη Μεγάλη Βρετανία, ωστόσο εντοπίστηκαν στο τελωνείο. Η αξία του νομίσματος που πουλούσαν εκτιμήθηκε από αρχαιολόγους στα 45.000 ευρώ.
«Έχει απασχολήσει τρεις φορές για αρχαιοκαπηλία και μάλιστα η πρώτη φορά πριν από 40 χρόνια και στο υψηλότερο επίπεδο της εξαγωγής και εμπορίας αρχαιοτήτων. Αυτό καταδεικνύει τις γνώσεις αλλά και τις διασυνδέσεις που έχει αποκτήσει από την πολυχρονη ενασχόλησή του, αδυνατώντας να σωφρονιστεί και αποδεικνύοντας τη σταθερή ροπή στη διάπραξη του συγκεκριμένου εγκλήματος», αναφέρουν οι αστυνομικοί.
72χρονος απασχολεί για 5η φορά την ΕΛ.ΑΣ.
Οι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. ανακάλυψαν και δεύτερο αρχαιοκάπηλο που είχε απασχολήσει τις Αρχές πριν από σχεδόν 40 χρόνια. Πρόκειται για έναν 72χρονο Σερραίο, ο οποίος είχε συλληφθεί το 1987 από αστυνομικούς του Τμήματος Αρχαιοκαπηλίας Θεσσαλονίκης, καθώς στην κατοχή του βρέθηκαν αρχαία νομίσματα και ανιχνευτές μετάλλων.
Το 2002 συνελήφθη ξανά από άντρες του Αστυνομικού Τμήματος Φαρσάλων, διότι είχε πάνω του 21 αρχαία νομίσματα. Τρία χρόνια αργότερα έγινε έρευνα στο σπίτι του και βρέθηκαν εκ νέου αρχαία αντικείμενα στην κατοχή του.
Αρκετά χρόνια αργότερα, το χειμώνα του 2021, οι αστυνομικοί τον εντόπισαν να διενεργεί παράνομη αρχαιολογική έρευνα και ανασκαφή με τη χρήση ανιχνευτή μετάλλων σε κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο της Αμφίπολης. Στην κατοχή του βρέθηκαν διάφορες αρχαιότητες.
Ο 77χρονος που αγαπούσε τα… νομίσματα
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίπτωση 77χρονου από τα Τρίκαλα, ο οποίος απασχόλησε για πρώτη φορά για αρχαιοκαπηλία το 2005, όταν συνελήφθη από αστυνομικούς της Ασφάλειας Σερρών γιατί παρέλαβε αρχαία με σκοπό την παράνομη εξαγωγή τους στη Γερμανία.
Αρκετά χρόνια αργότερα, το 2021, εντοπίστηκε από άντρες της Ασφάλειας Τρικάλων να κατέχει αρχαία αντικείμενα και έτσι σχηματίστηκε σε βάρος του δικογραφία για το νόμο περί προστασίας των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η αστυνομική επιχείρηση
Η εγκληματική οργάνωση εξαρθρώθηκε μετά από μεγάλη αστυνομική επιχείρηση σε 20 πόλεις της Ελλάδας.
Το κουβάρι της υπόθεσης άρχισε να ξετυλίγεται από τον Οκτώβριο του 2023 όταν περιήλθε σε γνώση της ΕΛ.ΑΣ. καταγγελία που ανέφερε ότι άντρας που χρησιμοποιεί το κινητό τηλέφωνο «6948…» διενεργεί ανασκαφές στην περιοχή της Αχαΐας με τη χρήση ανιχνευτή μετάλλων και άλλων μηχανημάτων για την ανεύρεση αρχαίων. Επίσης, στην καταγγελία αναφερόταν ότι έμπαινε σε αρχαιολογικούς χώρους για λαθρανασκαφές και έκλεβε αρχαία αντικείμενα.
Η αναφορά κρίθηκε σημαντική και έτσι διατάχθηκε με σχετικό βούλευμα άρση του απορρήτου για το συγκεκριμένο κινητό τηλέφωνο, με αποτέλεσμα να ταυτοποιηθεί ο κάτοχός του με καταγωγή από τα Τζουμέρκα. Από τις συνομιλίες προέκυψε ότι χρησιμοποιούσε κωδικοποιημένες ονομασίες, ενώ ανέκυψαν υπόνοιες για έρευνα με ανιχνευτές μετάλλων. Ωστόσο, δεν προέκυψε εν τέλει η συμμετοχή του στην εγκληματική οργάνωση παρά μόνο κάποιες γνωριμίες με μέλη της.
Η έρευνα όμως δεν σταμάτησε αλλά η καταγραφή των συνομιλιών του έγιναν αιτία να ανοίξει η βεντάλια των άρσεων απορρήτου και να ξεκινήσουν τηλεφωνικές παρακολουθήσεις και άλλων προσώπων.
Αρχικά ταυτοποιήθηκε ένας ηλικιωμένος αρχαιοκάπηλος από τα Τρίκαλα, ο οποίος είχε επαφές και συναντήσεις με άτομα από την Αιτωλοακαρνανία, και στη συνέχεια τα υπόλοιπα μέλη του κυκλώματος. Η Αστυνομία συνέλαβε συνολικά 39 άτομα και κατάσχεσε 1800 αρχαία αντικείμενα σε έρευνες που έγιναν σε Θεσσαλονίκη, Ρόδο, Αγρίνιο, Βόνιτσα, Μεσολόγγι, Πρέβεζα, Καρδίτσα, Τρίκαλα, Λάρισα, Λαμία, Λειβαδιά, Πολύγυρο Χαλκιδικής, Ιερισσό Χαλκιδικής, Καβάλα, Σέρρες, Δράμα και Αλεξανδρούπολη.