Ένας εικαστικός και ένας ενεργειακός επιχειρηματίας, ο καθηγητής Κωνσταντίνος Βαρώτσος και ο παραγωγός αλουμινίου Ευάγγελος Μυτιληναίος ανέλαβαν «τιμής ένεκεν» προς την Πατρίδα να ολοκληρώσουν το λίφτινγκ στην πρόσοψη του Πενταγώνου.
Ενός μεταπολεμικού ταλαιπωρημένου κτιρίου που ξεκίνησε η ανέγερση του το 1952 αρχικά ως νοσοκομείο και στην πορεία έγινε Γενικό Επιτελείο με απανωτές αυθαίρετες προσθήκες της χούντας.
Αυτές τις μέρες ξεκίνησε η Β´ Φάση της ανάπλασης του υπουργείου Άμυνας αφού ολοκληρώθηκε μετά πολλών επαίνων η Α ´ φάση με την δημιουργία της γυάλινης «Κιβωτού Εθνικής Μνήμης» στο προαύλιο του ΓΕΕΘΑ.
Η πρόσοψη του υπουργείου Άμυνας στην κυριολεξία μεταμορφώνεται. Τα στενά – μακρόστενα μπαλκόνια της χουντικής περιόδου εξαφανίζονται.
Το κτίριο αποκτά βιοκλιματικό χαρακτήρα με κάθετους αλουμινένιους δοκούς (μεμβράνη) που εξασφαλίζουν σκίαση και αισθητική αναβάθμιση.
Η νέα πρόσοψη όπως και το μνημείο έχουν σχεδιαστεί από τον καθηγητή εικαστικών τεχνών Κωνσταντίνο Βαρώτσο.
Η αλουμινένια μεμβράνη -προσφορά του “ταξίαρχου” επιχειρηματία Βαγγέλη Μυτιληναίου– σε απόλυτη αρμονία με την «Κιβωτό Εθνικής Μνήμης» και τις εξάμετρες γυάλινες κατασκευές πάνω στις οποίες είναι χαραγμένα τα ονοματεπώνυμα 121.692 πεσόντων υπέρ της πατρίδας – δίνει μια απόκοσμη αλλά και σύγχρονη αίσθηση.
Οι αλουμινένιες πλάκες της πρόσοψης έρχονται να δέσουν απόλυτα με τις γυάλινες πλάκες του μνημείου.
Ένα εικαστικό έργο που τις βραδινές ώρες… απογειώνεται καθώς φωτίζονται εσωτερικά οι γυάλινες πλάκες δημιουργώντας ένα εικαστικό υπερθέαμα που προκαλεί δέος στους διερχόμενους από την Λεωφόρο Μεσογείων.
Η ηλιοπροστασία (μείωση θερμικού φορτίου, ενεργειακή εξοικονόμηση), όσο και η αισθητική αναβάθμιση (μοντερνισμός, δυναμικότητα, γλυπτική πρόσοψη) αποτελούν παγκοσμίως την νέα τάση αρχιτεκτονικής στις αναπλάσεις κτιρίων.
Στο εξωτερικό υπάρχουν πολλά παραδείγματα κυρίως στην Ευρώπη, στη Μέση Ανατολή και στην Ιαπωνία όπου η πρόσοψη ενός κτηρίου «ντύνεται» με κατακόρυφες ή κινητές αλουμινένιες δοκούς / πλέγματα / λεπίδες (brise soleil ή facade fins).
Οι πέντε εμβληματικές αλουμινένιες μεταμορφώσεις κτιρίων σε όλο τον κόσμο είναι:
- Al Bahar Towers – Αμπού Ντάμπι
- One Angel Square – Μάντσεστερ, Ηνωμένο Βασίλειο (συνεταιριστικό κέντρο)
- Kuggen Building – Γκέτεμποργκ, Σουηδία με χρωματιστές, κεκλιμένες «λεπίδες» αλουμινίου που ρυθμίζουν το φως και δίνουν κίνηση στην πρόσοψη.
- Eskenazi Hospital – Ιντιανάπολις, ΗΠΑ
- Maison du Japon – Παρίσι πολιτιστικό κέντρο με κατακόρυφα μεταλλικά πτερύγια σε πλέγμα, επηρεασμένα από ιαπωνική ξυλοδομή.
Μπροστά σε αυτά τα πέντε εμβληματικά κτίρια του κόσμου που η πρόσοψη τους υποβλήθηκε σε αρχιτεκτονική λίφτινγκ έρχεται να προστεθεί και το εικαστικό επίτευγμα του Κων. Βαρώτσου που δεν χρησιμοποιεί τη μέθοδο του αλουμινένιου μπερντέ απλώς για “τεχνικούς” λόγους, αλλά την μετατρέπει σε συμβολική “μεμβράνη” μνήμης και συλλογικότητας.
Η «σκίαση» αποκτά μνημειακό ρόλο και συνολικά η δομή του πλέγματος αλουμινίου και γυαλιού εντάσσεται σε ένα αφήγημα για τους πεσόντες και την ταυτότητα του στρατεύματος.
Επομένως η μοναδικότητα του σχεδίου Βαρώτσου, είναι ότι δανείζεται τη διεθνή τεχνική και την ενσωματώνει σε ένα συμβολικό/μνημειακό έργο με καθαρά εθνικό χαρακτήρα.
Στην ταυτότητα του έργου αναφέρονται ως:
- Επιβλέπων «μηχανικός» : Νίκος Δένδιας
- Διευθυντής Έργου (Project Director) : Αντώνης Οικονόμου.