Σε κρίσιμο σταυροδρόμι βρίσκεται η τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα, καθώς οι πρυτάνεις των ΑΕΙ κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις συνέπειες της δημογραφικής κατάρρευσης και της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ). Με τον αριθμό των εισακτέων να μειώνεται δραματικά, ειδικά από το 2026 και μετά, πολλά πανεπιστήμια —κυρίως της περιφέρειας— κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς φοιτητές.
Συγκεκριμένα, οι πρυτάνεις των ελληνικών ΑΕΙ θέτουν επί τάπητος την αναδιάταξη του χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης -ενδεικτικά με αλλαγές σε ξεπερασμένα αντικείμενα σπουδών- και τον επανασχεδιασμό της στρατηγικής των ιδρυμάτων.
Οι τόνοι των πρυτάνεων που μίλησαν στην εφημερίδα «Καθημερινή» είναι δραματικοί, ζητώντας διάλογο από την Πολιτεία και την ακαδημαϊκή κοινότητα. Το πρόβλημα θα είναι οξύτερο στα περιφερειακά ιδρύματα.
Από τις 118.302 γεννήσεις το 2008, στις μόλις 62.500 το 2024
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα άνευ προηγουμένου δημογραφικό σοκ. Το 2008, πριν από την έναρξη της οικονομικής κρίσης, οι γεννήσεις ανήλθαν σε 118.302. Από το 2009 ο αριθμός των γεννήσεων άρχισε να μειώνεται κάθετα, σε συνδυασμό και με την εξωτερική μετανάστευση είτε Ελλήνων, κυρίως νέων και σε αναπαραγωγική ηλικία, είτε μεταναστών που είχαν εγκατασταθεί στην Ελλάδα. Ως αποτέλεσμα, το 2020 οι γεννήσεις στην Ελλάδα έφτασαν τις 84.764. Το 2022 και το 2023 οι γεννήσεις σημείωσαν περαιτέρω μείωση, σε 76.095 και 71.455, ενώ το 2024 ήταν 62.500.
Λόγω της δημογραφικής καθίζησης, τα τελευταία χρόνια μειώνεται -κάθε χρόνο όλο και περισσότερο- ο συνολικός αριθμός των μαθητών σε πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, οδηγώντας σε κατάργηση χιλιάδων τμημάτων και σχολικών μονάδων, όχι μόνο σε απομακρυσμένες περιοχές, αλλά και στα αστικά κέντρα των μεγαλύτερων πόλεων.
Από το 2026 η δημογραφική καθίζηση θα εκβάλει πλέον και στην ανώτατη εκπαίδευση, καθώς ολοκληρώνουν το Λύκειο οι μαθητές που γεννήθηκαν κατά την έναρξη της κρίσης το 2009-2010.
