Οι φωτιές που μαστίζουν ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν καταστρέψει περισσότερα από 10 εκατ. στρέμματα φέτος, καθιστώντας το 2025 το χειρότερο έτος που έχει καταγραφεί.
Οι θανατηφόρες πυρκαγιές που έχουν αδειάσει χωριά και έχουν αναγκάσει τους αγρότες να γίνουν πυροσβέστες έχουν καταστρέψει τέσσερις φορές περισσότερη γη φέτος από τον μέσο όρο για την ίδια περίοδο τις τελευταίες δύο δεκαετίες, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που ενημερώθηκαν την Παρασκευή και ενδέχεται να αναθεωρηθούν περαιτέρω, αναφέρει ο Guardian.
Οι πυρκαγιές έχουν καταστρέψει σπίτια, έχουν κάψει δάση και πνίξει πόλεις. Τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών για τις Δασικές Πυρκαγιές (Effis), που χρονολογούνται από το 2003, δείχνουν ότι φέτος έχουν καεί 10.015.024 εκτάρια, ξεπερνώντας το προηγούμενο ρεκόρ των 988.544 εκταρίων που είχε καταγραφεί το 2017, ενώ ακόμα υπάρχουν εβδομάδες επικίνδυνων καιρικών συνθηκών για πυρκαγιές.
Οι καταστροφικές πυρκαγιές έχουν εκπέμψει 37 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα – περίπου όσο οι ετήσιες εκπομπές CO2 της Πορτογαλίας ή της Σουηδίας, όπου ζουν 10 εκατομμύρια άνθρωποι η καθεμία. Οι πυρκαγιές έχουν επίσης σπάσει τα ρεκόρ για αυτή την εποχή του χρόνου για εννέα άλλους ατμοσφαιρικούς ρύπους, συμπεριλαμβανομένων των μικροσωματιδίων που είναι γνωστά ως PM2,5 και τα οποία, σύμφωνα με τους ειδικούς, καθιστούν τις πυρκαγιές πολύ πιο θανατηφόρες από ό,τι πιστευόταν.
Η Κριστίνα Σάντιν Νούνιο, επιστήμονας πυρκαγιών στο Ισπανικό Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας, δήλωσε ότι οι «τέλειες συνθήκες» για μεγάλες και επικίνδυνες πυρκαγιές συμβαίνουν όλο και συχνότερα λόγω της κλιματικής αλλαγής και του τρόπου με τον οποίο οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη γη. «Είναι λυπηρό και τρομακτικό – η περιοχή όπου ζω καίγεται αυτή τη στιγμή – αλλά δεν είναι έκπληξη», είπε.
Καύσωνες-ρεκόρ, ξηρασία και οι ατμοσφαιρικές συνθήκες μετέτρεψαν τη Μεσόγειο σε πυριτιδαποθήκη
Οι πυρκαγιές κατέκαψαν εκτάσεις της νότιας Ευρώπης αυτό το μήνα, καθώς ένας καύσωνας ώθησε τις θερμοκρασίες πάνω από τους 40 βαθμούς Κελσίου σε μεγάλο μέρος της Μεσογείου και των Βαλκανίων. Οι παρατεταμένες περίοδοι καύσωνα αποξήραναν τη βλάστηση, η οποία σε χώρες όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία είχε αναπτυχθεί ραγδαία μετά από μια εξαιρετικά βροχερή άνοιξη, επιτρέποντας στις πυρκαγιές να καίνε πιο έντονα και να εξαπλώνονται πιο μακριά.
«Οι καύσωνες αύξησαν τη θερμοκρασία της ατμόσφαιρας και αποξήραναν τη βλάστηση και άλλα καύσιμα υλικά», δήλωσε ο Βίκτορ Ρέσκο Ντε Ντιός, δασολόγος μηχανικός στο Πανεπιστήμιο της Lleida. «Αυτό συνοδεύτηκε από εξαιρετικά ασταθείς ατμοσφαιρικές συνθήκες, που οδήγησαν στην εμφάνιση πυρκαγιών».
Είναι γνωστό ότι οι φλόγες έχουν σκοτώσει περισσότερους από δώδεκα ανθρώπους, αλλά οι επιστήμονες λένε ότι ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων είναι πιθανό να είναι πολύ μεγαλύτερος. Τα πυκνά σύννεφα καπνού θα έχουν μολύνει τους πνεύμονες των ανθρώπων με επιβλαβή αέρια και τοξικά σωματίδια αρκετά μικρά ώστε να διεισδύσουν στην κυκλοφορία του αίματος. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Lancet τον Δεκέμβριο απέδωσε στον καπνό των πυρκαγιών 111.000 θανάτους ετησίως στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, μεταξύ 2000 και 2019.
Την Τρίτη, η υπηρεσία παρακολούθησης της ατμόσφαιρας Copernicus της ΕΕ διαπίστωσε ότι η «άνευ προηγουμένου» δραστηριότητα των πυρκαγιών φέτος είχε οδηγήσει τις εκπομπές από τις πυρκαγιές στην Ισπανία στο υψηλότερο ετήσιο σύνολο στα 23 χρόνια από την έναρξη των καταγραφών. Οι αναθυμιάσεις από τις πυρκαγιές σε όλη την Ιβηρική χερσόνησο επιδεινώθηκαν από τον καπνό που μεταφέρθηκε από τον Ατλαντικό από τον Καναδά, στον οποίο «ξέσπασαν» σοβαρές πυρκαγιές τις τελευταίες εβδομάδες.
Οι εκπομπές από τις πυρκαγιές στην Ισπανία και την Πορτογαλία τον Αύγουστο ήταν «εξαιρετικά ασυνήθιστες», δήλωσε ο Mark Parrington, επιστήμονας της Copernicus. «Οι μεγάλες ποσότητες καπνού – και ειδικά PM2,5 – που απελευθερώθηκαν στην ατμόσφαιρα έχουν οδηγήσει σε σοβαρή υποβάθμιση της ποιότητας του αέρα σε τοπικό επίπεδο, αλλά και σε άλλες περιοχές της Ιβηρικής χερσονήσου και σε τμήματα της Γαλλίας».
Καμένα δέντρα έπειτα από το πέρασμα της μεγαλύτερης πυρκαγιάς που έχει πλήξει τη Γαλλία τις τελευταίες δεκαετίες, στο Fontjoncouse, στη νότια Γαλλία, την Παρασκευή 8 Αυγούστου 2025. (AP Photo/Manu Fernandez)
Το Effis δήλωσε την Τρίτη ότι οι καιρικές συνθήκες που ευνοούν τις πυρκαγιές αναμένεται να εξασθενήσουν στο μεγαλύτερο μέρος της νότιας Ευρώπης αυτή την εβδομάδα, αλλά πρόσθεσε ότι αναμένονται «πολύ υψηλές έως εξαιρετικά υψηλές» ανωμαλίες στη βορειοδυτική Ευρώπη.
Η Santín Nuño δήλωσε ότι μια «καταστροφική» περίοδος πυρκαγιών είναι απίθανη κάθε χρόνο, αλλά ότι κάθε χρόνο αυξάνεται η πιθανότητα να σπάσουν τα ρεκόρ.
Είναι «πολύ πιθανό» το ρεκόρ του 2025 να σπάσει ξανά σε λίγα χρόνια, πρόσθεσε. «Αυτή είναι μια νέα πραγματικότητα. Και όσο πιο γρήγορα το συνειδητοποιήσουμε και λάβουμε μέτρα για να γίνουμε πιο ανθεκτικοί σε αυτού του είδους τις πυρκαγιές, τόσο το καλύτερο».
