Παράνομες και ακυρωτέες πράξεις, άνευ προηγουμένου πολεοδομικές αυθαιρεσίες, θηριώδεις παρεκκλίσεις ως προς το ύψος και τον όγκο, μη νόμιμος κατακερματισμός της ζώνης ανάπτυξης, μεθοδεύσεις χωρίς πολεοδομικά κριτήρια και ανέγερση τείχους υψηλών κηρίων που επιδεινώνει τη ζωή των κατοίκων.
Αυτά είναι ορισμένα από τα βασικά σημεία της αίτησης ακυρώσεως -βρίσκεται σε γνώση του iEidiseis.gr-, που κατατέθηκε πριν από μερικές ημέρες στο Ε’ Τμήμα του ΣτΕ, από κατοίκους της Γλυφάδας, του Ελληνικού και του «Εξωραϊστικού Πολιτιστικού Αθλητικού Συλλόγου Κατοίκων Κάτω Ελληνικού». Μια προσφυγή που όπως υποστηρίζουν, έχει σαν στόχο να ανατρέψει αυθαίρετες παρεκκλίσεις εις βάρος του δημόσιου συμφέροντος και της ζωής τους.
«Παράνομες και ακυρωτέες»
Μεταξύ άλλων, οι προσφεύγοντες κάτοικοι, ζητούν την ακύρωση πράξεων «δια των οποίων προβλέπεται η κατασκευή τερατωδών διαστάσεων κτιριακού συγκροτήματος αναψυχής στη ζώνη εκμετάλλευσης (πλην κτιριακής ενότητας Α-Α 1.2/IV) του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγίου Κοσμά. Αυτές οι προσβαλλόμενες πράξεις, όπως σημειώνεται, κρίνονται από τους ίδιους ως «παράνομες και ακυρωτέες».
Μια από τις προσβαλλόμενες πράξεις, εκδόθηκε τον Μάιο του 2023 από τον υφυπουργό Περιβάλλοντος, βάσει της οποίας, σύμφωνα με τους προσφεύγοντες, «άλλαξαν οι όροι δομήσεως για το έργο της κατασκευής του κτιριακού συγκροτήματος «Integrated Resort Complex Ελληνικού» και «χορηγήθηκαν θηριώδεις παρεκκλίσεις ως προς το ύψος και τον όγκο του κτιρίου».
«Παράνομος και εκτός νομοθετικής εξουσιοδοτήσεως»
Παράλληλα, ως «παράνομος και εκτός νομοθετικής εξουσιοδοτήσως», κρίνεται και ο «εκ των υστέρων και συνεχής πολεοδομικός “κατακερματισμός”» της ζώνης ανάπτυξης σε δύο ζώνες εκμετάλλευσης. Ομοίως, αξιολογείται από τους προσφεύγοντες και «ο περαιτέρω κατακερματισμός αυτών σε επτά κτιριακές ενότητες».
Άλλωστε, «με Κοινή Υπουργική Απόφαση έκνομη, αυθαίρετη, παράνομη και αντισυνταγματική», προέκυψε «η επινόηση της θέσπισης μέσου συντελεστού δομήσεως δι’ απλών Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων σε επίπεδα μεγαλύτερα του 0,40 που προβλέπει το Προεδρικό Διάταγμα του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης (ΣΟΑ)» που εκδόθηκε το 2018, καθώς και του νόμου 4062/2012 (σ.σ. για την αξιοποίηση του πρώην Αεροδρομίου Ελληνικού).
«Δραματική επαύξηση της δόμησης»
Συνέπεια αυτών των πράξεων, είναι η «δραματική επαύξηση της δόμησης και της υπερ-συγκεντρώσεως της σε συγκεκριμένες κτιριακές ενότητες. Εν πάση περιπτώσει, οι ανωτέρω τροποποιήσεις των όρων δομήσεως, που παραβιάζουν το πολεοδομικό κεκτημένο, δεν είναι ανεκτό να θεσπίζονται με απλές ΚΥΑ, αλλά μόνον υπό τον τύπο Προεδρικού Διατάγματος κατά τροποποίηση του νυν ισχύοντος».
Σύμφωνα με τον νόμο 4062/2012, νομοθετική επέμβαση επί του ΣΟΑ, μπορεί να επέλθει μέσω ΚΥΑ, όμως μόνο στην περίπτωση που «επέρχονται μεμονωμένες και μη ουσιώδεις τροποποιήσεις στο πιο πάνω Σχέδιο». Κάτι που δεν φαίνεται να συμβαίνει στην προκειμένη περίπτωση.
Όλα αυτά, είναι σύμφωνα με τους προσφεύγοντες «μεθοδεύσεις χωρίς πολεοδομικά κριτήρια και με μόνο σκοπό την εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων μέσω της εξαντλητικής οικοδομικής εκμετάλλευσης του πολύπαθού χώρου από τον ιδιώτη επενδυτή, που έχει ως αποτέλεσμα την πλήρη τσιμεντοποίηση και υποβάθμιση του και την ακραία επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης των περιοίκων».
«Θηριώδεις παρεκκλίσεις ύψους και όγκου»
Σε ότι αφορά τον Μέσο Συντελεστή Δόμησης (ΜΣΔ) που έχει θεσπιστεί στο 0,69, στην προσφυγή σημειώνεται πως αυτός «δεν μπορεί να υπερισχύει ούτε να κατισχύει» του Συντελεστή Δόμησης 0,40 «που προβλέπεται ευθέως από το ΠΔ 28-2-2018 για όλη τη ζώνη ανάπτυξης. Επιπλέον, δεν μπορεί ο ΜΣΔ να συγκεντρωθεί ολόκληρος με μια και μόνη κτιριακή ενότητα, με συνέπεια την επαύξηση της μέγιστης επιτρεπόμενης δόμησης, αλλά και του ύψους».
Αντιθέτως, αυτό που συμβαίνει σήμερα, είναι ότι ο συντελεστής δόμησης, μεταφέρεται «από μια κτηριακή ενότητα σε άλλη κατά τη διακριτική ευχέρεια του κατασκευαστή πλησίον του παραλιακού μετώπου». Αυτό έχει ως αποτέλεσμα «να ανεγείρονται κτήρια που παραβιάζουν τον αριθμητικώς προσδιοριζόμενο συντελεστή δομήσεως. Πρόκειται δηλαδή για πολεοδομικώς ανεπίτρεπτη “εσωτερική” μεταφορά συντελεστού δομήσεως».
Άλλωστε, είναι «πολεοδομικώς αδιανόητο σε μια έκταση (κτιριακή ενότητα Α-Α 1.2) όπου η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση βάσει του Συντελεστή Δόμησης 0,40 ανέρχεται σε 97.391,304 τμ, να πραγματοποιείται δόμηση σχεδόν διπλάσια, ήτοι 126.195,24».
«Τείχος υψηλών κτηρίων»
Αντιστοίχως κρίνεται και η πρόβλεψη δόμησης «των 168.000 τμ να μπορεί να συγκεντρωθεί ουσιαστικά σε μια μόνο κτιριακή ενότητα επιφάνειας 117.258,76 τμ».
Σε κάθε περίπτωση, ο χειρισμός των όρων δόμησης από τον κατασκευαστή, έχει σαν αποτέλεσμα να κατασκευάζεται «ένα “τείχος” υψηλών κτηρίων, ωσάν “φράγμα” στον φωτισμό και τον ηλιασμό των περιοίκων και σε αντίθεση με τη θεμελιώδη αρχή της ήπιας δομήσεως του παραλιακού μετώπου».
Είναι άλλωστε ενδεικτικό ότι «για πρώτη φορά στα ελληνικά χρονικά», παρατηρείται «το φαινόμενο ο εφαρμοζόμενος Συντελεστής Δόμησης για την ανέγερση ενός κτηρίου να προκύπτει από αυθαίρετη ιδιωτική πρωτοβουλία και όχι από κανόνες δικαίου».
«Δεν παρέχουν νόμιμο έρεισμα»
Ως «παράνομη και αντισυνταγματική», κρίνεται και η «περαιτέρω επιβάρυνση των όρων δόμησης με θηριώδεις παρεκκλίσεις ύψους και όγκου που χορηγούνται στην άδεια με απλή υπουργική απόφαση εν έτει 2023», ενώ έπρεπε «να περιβληθούν τον τύπο του ΠΔ και να δημοσιευθούν προσηκόντως (ΣτΕ Ολομ. 992/2023)».
Σε κάθε περίπτωση, «η ίδια υπουργική απόφαση εγκρίσεως παρεκκλίσεως ως προς τους όρους δομήσεως είναι ανυπόστατη, διότι αν και φέρει κανονιστικό χαρακτήρα, δεν έχει τύχει δημοσιεύσεως εις το οικείο ΦΕΚ. Ως εκ τούτου οι πράξεις αυτές δεν παρέχουν νόμιμο έρεισμα στις λοιπές προσβαλλόμενες».
Κτήρια ειδικής αρχιτεκτονικής σχεδίασης
Ως «μη νόμιμος και παντελώς αναιτιολόγητος», κρίνεται και ο «συλλήβδην χαρακτηρισμός των λοιπών πλην του Πύργου του καζίνο, κτηρίων της ίδιας κτιριακής ενότητας, ως ειδικής αρχιτεκτονικής σχεδίασης». Κι αυτό επειδή μεταξύ άλλων, «τα αναγειρόμενα κτήρια είναι συνηθισμένα σύγχρονα κτήρια από μπετόν».
Άλλωστε, «η κάλυψη για το σύνολο της Ζώνης Ανάπτυξης Α-Α1 ορίστηκε στο 30% και το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος των κτηρίων προβλέφθηκε να ορίζεται κατά τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ΝΟΚ), με εξαίρεση το ανωτέρω υψηλό κτίριο επί της λεωφόρου Ποσειδώνος, το οποίο είναι το μοναδικό κτήριο που χαρακτηρίστηκε ως “υψηλό κτήριο ειδικής αρχιτεκτονικής” σχεδίασης από το ίδιο το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης» του 2018.
Συνέπεια αυτού είναι ότι «το ανώτατο επιτρεπόμενο ύψος των υπόλοιπων κτιρίων για ολόκληρη την Ζώνη Ανάπτυξης κατά τις επιμέρους Ζώνες Εκμετάλλευσης και Κτιριακές Ενότητες αυτής ανέρχεται στα 10,75 μ».
Όμως, η εφαρμογή του «όλως αυθαιρέτου εξαγόμενου και εφαρμοζόμενου Σχεδίου Δόμησης έχει σαν αποτέλεσμα το ύψος των υπολοίπων κτηρίων πλην τοποσήμου να εκτοξεύεται στα 17,25 μ αντί των επιτρεπόμενων 10,75 μ (για Σχέδο Δόμησης 0,40) ή έστω στα 14 μ (για Σχέδιο Δόμησης 0,69) παρότι και η ανέγερση κτηρίων στα 14 μ θα ήτο επίσης εσφαλμένη».
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι σύμφωνα με την αίτηση ακυρώσεως, «όπως προκύπτει από τα διαγράμματα διαμηκών αναπτυγμάτων και εγκαρσίων τομών της προσβαλλόμενης άδειας, στη ζώνη εκμετάλλευσης Α-Α 1.2 ανεγείρονται κτήρια τα οποία προσεγγίζουν τελικώς τα 30 μέτρα». Πρόκειται για κάτι που όπως σημειώνεται, γίνεται εφικτό μέσω προσβαλλόμενης κανονιστικής απόφασης που εκδόθηκε τον Μάιο του 2023 από τον υφυπουργό Περιβάλλοντος.
«Ευθεία χορηγία επιπλέον δέκα μέτρων στο ύψος των κτηρίων»
Στην προσφυγή σημειώνεται επίσης πως εγείρονται ζητήματα «εκτεταμένων επιχώσεων και δραματικής αλλοιώσεως της στάθμης του εδάφους από την κατασκευή του κτιριακού συγκροτήματος, ένεκα των οποίων πλήσσεται η φυσιογνωμία του παραλιακού μετώπου και καταστρατηγούνται οι περιορισμοί ως προς το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος των κτιρίων».
Εν προκειμένω, «παραβιάζεται η κατά πάγια νομολογιακή αρχή της οποίας οι οποιεσδήποτε επεμβάσεις επί του εδάφους για την ανέγερση κτηρίου θα πρέπει να εγκρίνονται μόνον επί σκοπώ της προσαρμογής του κτηρίου στο έδαφος και όχι του εδάφους στο κτήριο».
Βάσει όσων προβλέπονται, τα κτίρια που θα έχουν πρόσωπο στο Μητροπολιτικό Πάρκο και σε βάθος ενός οικοδομικού τετραγώνου, «επιτρέπεται να ανέλθουν στα 50 μέτρα από τη στάθμη του εδάφους όπως αυτή τελικά θα διαμορφωθεί, δίχως όμως να προσδιορίζεται ρητώς η στάθμη του υφιστάμενου εδάφους».
Αυτή η πρόβλεψη αποτελεί σύμφωνα με την αίτηση ακυρώσεως «ευθεία χορηγία επιπλέον 10 μέτρων στο ανώτατο ύψος των κτηρίων», καθώς «όπως προκύπτει από τον τρόπο που εξελίσσονται οι οικοδομικές εργασίες», θα υπάρξουν «τερατωδών διαστάσεων επιχώσεις και κτήρια που θα ανέρχονται τουλάχιστον στα 60 μέτρα ύψος».
«Αποκαλύφθηκαν οι φαραωνικές προθέσεις των “επενδυτών”»
Κάτι εξόχως σημαντικό, όπως περιγράφεται στην προσφυγή, είναι ότι «ολόκληρη η έκταση του εργοταξίου είναι περίκλειστη και πλήρως απροσπέλαστη στο κοινό και έτσι δεν γίνεται αντιληπτή η έναρξη, η πρόοδος και η εξέλιξη των οικοδομικών εργασιών ούτε, πολλώ μάλλον, οι πλημμέλειες των προσβαλλόμενων πράξεων».
Άλλωστε το επίδικο έργο, «ξεκίνησε με την έκδοση της άδειας με την αόριστη και παραπλανητική διατύπωση “άδεια για πρόδρομες και διερευνητικές εργασίες” (προφανώς για να “αποκοιμηθούν” οι τυχόν βλαπτόμενοι και να αποτραπεί ενδεχόμενη προσφυγή στη δικαιοσύνη) και κατέληξε στη δήθεν “αναθεώρηση” του Φεβρουαρίου 2025, με την οποία άλλαξε άρδην ο χαρακτήρας του έργου και αποκαλύφθηκαν πλήρως οι φαραωνικές προθέσεις των “επενδυτών”.
Πρόκειται για «μεθοδεύσεις» που δεν μπορούν «να μας στερήσουν από το θεμελιώδες δικαίωμα της παροχής δικαστικής προστασίας. Ως εκ τούτου η αίτησή μας είναι εμπρόθεσμη και πρέπει να εξεταστεί κατ’ ουσίαν».
«Ανεπανόρθωτη η βλάβη του παραλιακού μετώπου»
Από την πλευρά του, ο Βασίλης Παπαδημητρίου, δικηγόρος των προσφευγόντων, σχολίασε στο iEidiseis.gr πως «πέραν του ότι εμείς τοπικά αμφισβητούμε την επένδυση επί της αρχής -αυτό το λέω πληροφοριακά, επειδή δεν έχει κανένα νόημα για την παρούσα δίκη-, εκλαμβάνουμε δια της ανάγκης της συζητήσεως όσα έχουν γίνει μέχρι το 2022 ως δεδομένα, αφού το ΣτΕ ενέκρινε κατ’ αρχήν το έργο».
Ως αποτέλεσμα, «προβάλλουμε μια σειρά από λόγους που επαυξάνουν και επιτείνουν τη βλάβη σε σχέση με αυτά που έχουν κριθεί από το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης του 2018, με έξτρα μπόνους όρων δομήσεως σε όγκο και ύψος με το πρόσχημα κτιρίων ειδικής αρχιτεκτονικής σχεδίασης και έξτρα μπόνους από τη συγκέντρωση όλου του συντελεστή σε έναν μόνο υποτομέα προς το παραλιακό μέτωπο κεντροβαρώς, οπότε εκεί συγκεντρώνεται ένας συντελεστής που αντί για 0,4 -που είναι ο ανώτατος-, φτάνει να είναι 1,2».
Παράλληλα, ο κ. Παπαδημητρίου δήλωσε ότι «υπάρχουν πράγματα που επιτείνουν τη βλάβη σε σχέση με τα αποφασισθέντα και κριθέντα μέχρι το 2022 από το ΣτΕ. Αυτό είναι που προβάλλουμε, καθώς και τη βλάβη του παραλιακού μετώπου, που πλέον είναι ανεπανόρθωτη. Είναι φοβερό αυτό που γίνεται εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος σαφέστατα και επί βλάβη του παραλιακού μετώπου».
