Όπως έγινε γνωστό πριν από περίπου ένα μήνα, η Αρχή για το Ξέπλυμα Χρήματος, εντόπισε «τρύπα» που εξυπηρετούσε σε ξέπλυμα χρήματος μέσω -νόμιμων- στοιχηματικών εταιρειών. Στο μικροσκόπιο της Αρχής μπήκαν περίπου 200 άτομα, τα οποία υπό τον μανδύα της νομιμότητας, έπαιζαν χρηματικά ποσά έως και 1 εκατομμύριο ευρώ. Μάλιστα, η κατάθεση μετρητών χρημάτων γινόταν μέσω πρακτόρων, ακόμη και σε βενζινάδικα ή ψιλικατζίδικα.
Πρόκειται για μια υπόθεση που εγείρει σοβαρά ερωτήματα για την ύπαρξη ενός «παράθυρου», το οποίο φαίνεται πως εκμεταλλεύονταν οι εμπλεκόμενοι προκειμένου να προβαίνουν σε ξέπλυμα χρήματος. Πέραν τούτου όμως, η υπόθεση αναδεικνύει ξανά, την έκταση που έχει λάβει και στη χώρα μας ο παράνομος τζόγος. Είναι άλλωστε ενδεικτικό, ότι μόνο την περσινή χρονιά, σχεδόν 800.000 κάτοικοι της Ελλάδας, συμμετείχαν σε μη αδειοδοτημένα τυχερά παιχνίδια.
«Ελλειμματική τήρηση διαδικασιών ταυτοποίησης»
Σύμφωνα με όσα σχολίασαν στο iEidiseis.gr πηγές από την Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων (ΕΕΕΠ), η πρακτική που ακολουθήθηκε στη συγκεκριμένη υπόθεση από τους εμπλεκόμενους, «συνδέεται με τη χρήση ενός αδειοδοτημένου από την Τράπεζα της Ελλάδος μέσου πληρωμής, το οποίο παρείχε τη δυνατότητα καταθέσεων μετρητών σε ηλεκτρονικούς λογαριασμούς παικτών».
Ωστόσο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, «η πληθώρα και ο τύπος των σημείων εξυπηρέτησης, καθώς και το γεγονός της ελλειμματικής τήρησης των διαδικασιών ταυτοποίησης, είχε σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός κενού συμμόρφωσης στους κανόνες ταυτοποίησης παικτών».
Βάσει όσων ανέφεραν οι ίδιες πηγές, «μόλις διαπιστώθηκε ότι η συγκεκριμένη υπηρεσία πληρωμών δεν ήταν συμβατή με το ισχύον νομικό και κανονιστικό πλαίσιο, η ΕΕΕΠ παρενέβη άμεσα και αποτελεσματικά, επιβάλλοντας την παύση λειτουργίας της από όλους τους κατόχους άδειας».
Σε ότι αφορά το πως αυτό το περιστατικό μπορεί να συμβάλλει στην αποτροπή αντίστοιχων περιστατικών, οι ίδιοι κύκλοι επεσήμαναν πως «σήμερα, βρίσκεται σε εξέλιξη η αξιολόγηση όλων των σχετικών δεδομένων και η περαιτέρω ενίσχυση των μηχανισμών εποπτείας, σε συνεργασία με τις συναρμόδιες αρχές, ώστε να αποτραπεί η επανάληψη παρόμοιων φαινομένων στο μέλλον».
799.000 άτομα συμμετείχαν σε μη αδειοδοτημένα τυχερά παιχνίδια
Πάντως, το φαινόμενο του παράνομου τζόγου, εξακολουθεί να αναδεικνύεται σε «Λερναία Ύδρα» στην Ελλάδα. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύθηκε από την ΕΕΕΠ -ανατέθηκε στην Kapa Research-, περίπου 799.000 άτομα στη χώρα -το 9,5% του πληθυσμού-, συμμετείχαν τουλάχιστον μια φορά την περσινή χρονιά σε μη αδειοδοτημένα τυχερά παιχνίδια, είτε διαδικτυακά, είτε με φυσική παρουσία.
Όπως δήλωσαν οι ίδιοι οι παίχτες που συμμετείχαν στην έρευνα, οι κυριότεροι λόγοι που τους ώθησαν σε μη αδειοδοτημένες πλατφόρμες είναι μεταξύ άλλων: η μη φορολογία των κερδών (65,2%), η παροχή ανωνυμίας σε καταθέσεις και αναλήψεις (58%), η προσφορά πιο γενναιόδορων μπόνους (56,2%), η μη απαίτηση ταυτοποίησης του παίχτη (54,5%) και η επιβολή ορίων στην παικτική δραστηριότητα (52,8%).
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι το 78,5% όσων συμμετείχαν σε διαδικτυακές παράνομες ιστοσελίδες τζόγου, το πράττει τουλάχιστον μια ή δύο φορές την εβδομάδα. Σύμφωνα με την έρευνα, το 2024, παίχτηκαν 1,67 δισεκατομμύρια ευρώ σε μη αδειοδοτομημένο περιβάλλον.
10.956 ιστότοποι στη «μαύρη λίστα»
Προκειμένου να αντιμετωπίσει το φαινόμενο, η ΕΕΕΠ σύστησε το 2013 τη λεγόμενη blacklist (μτφ. μαύρη λίστα), όπου εγγράφονται οι μη αδειοδοτημένοι ιστότοποι παροχής υπηρεσιών παιγνίων. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, πίσω από αυτές τις ιστοσελίδες βρίσκονται νομικές οντότητες που δραστηριοποιούνται σε φορολογικούς παραδείσους, προκειμένου να αποκρύπτεται η ταυτότητα των διαχειριστών τους.
Όπως ανέφεραν οι πηγές της ΕΕΕΠ στο iEidiseis, η «blacklist ενημερώνεται τακτικά και εμπλουτίζεται με νέους μη αδειοδοτημένους ιστότοπους και παρόχους. Σήμερα, στη blacklist έχουν εγγραφεί ήδη περισσότεροι από 10.956 ιστότοποι, έναντι περίπου 2.500 το 2021, γεγονός που αντιστοιχεί σε αύξηση άνω του 330% μέσα σε τέσσερα χρόνια».
Καταγγελίες
Οι ίδιες πηγές συμπλήρωσαν πως μέσω της ιστοσελίδας https://whistlers.hgc.gov.gr, «δίνεται η δυνατότητα στους πολίτες, επώνυμα ή και ανώνυμα, να παράσχουν πληροφόρηση για οποιοδήποτε σημείο παράνομης διοργάνωσης και διεξαγωγής τυχερών παιγνίων, με στόχο τη συλλογή δεδομένων σχετικά με την παράνομη διεξαγωγή τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα και την ανάληψη δράσεων για τον περιορισμό τους».
Το 2024, μέσω της συγκεκριμένης ιστοσελίδας, «υποβλήθηκαν συνολικά 346 αναφορές, οι οποίες περιλαμβάνουν 558 σημεία παράνομου στοιχηματισμού, ενώ για το τρέχον έτος έχουν υποβληθεί 454 αναφορές, οι οποίες περιλαμβάνουν 814 σημεία παράνομου στοιχηματισμού».
Σε ότι αφορά την αποκάλυψη των προσώπων που βρίσκονται πίσω από αυτές τις ιστοσελίδες, οι ίδιες πηγές συμπλήρωσαν πως «η ΕΕΕΠ, το επόμενο χρονικό διάστημα αναμένεται να εντατικοποιήσει τους ελέγχους για τον εντοπισμό της παράνομης δραστηριότητας, προκειμένου να διευρύνει το ελεγκτικό πεδίο, ανιχνεύοντας και εντοπίζοντας πληροφορίες τόσο για την παράνομη δραστηριότητα όσο και για τα πρόσωπα και τις οντότητες που εντέχνως “κρύβονται” πίσω από αυτήν».
Κίνδυνοι
Πάντως, η χρήση ιστοτόπων που δεν διαθέτουν άδεια και δεν τηρούν υποχρέωση ταυτοποίησης, εγκυμονεί -σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους-, σοβαρούς κινδύνους για τους παίχτες. Κι αυτό επειδή οι παίχτες κινδυνεύουν να χάσουν τα χρήματά τους, «χωρίς δυνατότητα ανάκτησης, αφού δεν υφίστανται εγγυήσεις καταβολής κερδών ή επιστροφής καταθέσεων».
Επίσης, «η απουσία ελέγχων ασφαλείας μπορεί να οδηγήσει σε κλοπή, παράνομη χρήση ή διαρροή στοιχείων ταυτότητας και τραπεζικών δεδομένων». Άλλωστε, δεδομένου ότι αυτές οι συναλλαγές πραγματοποιούνται εκτός θεσμικού πλαισίου, ο καταναλωτής «στερείται ένδικων μέσων σε περίπτωση αμφισβήτησης».
Πως τους προσεγγίζουν
Σχετικά με το πως αυτές οι ιστοσελίδες προσεγγίζουν το ελληνικό κοινό, οι ίδιοι κύκλοι σχολίασαν ότι «επιστρατεύουν ελκυστικές προσφορές, όπως δωρεάν μπόνους, υψηλότερες αποδόσεις και προωθητικές ενέργειες, δημιουργώντας την ψευδαίσθηση εύκολου και άμεσου κέρδους. Συχνά προβάλλουν την ευκολία πρόσβασης χωρίς καμία υποχρέωση ταυτοποίησης, στοιχείο που παραπλανά τον καταναλωτή, αλλά στην πραγματικότητα τον εκθέτει σε σοβαρούς κινδύνους».
Σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν «οι ανώνυμοι τρόποι πληρωμής που προσφέρουν, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τη χρήση κρυπτονομισμάτων, η οποία έχει αυξηθεί σημαντικά το τελευταίο διάστημα».
Παράλληλα, «πέρα από τα προφανή εργαλεία, όπως οι διαφημίσεις σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συνεργασίες με influencers και επιθετικό διαδικτυακό μάρκετινγκ, οι παράνομοι πάροχοι αξιοποιούν πιο σύνθετες πρακτικές. Ενδεικτικά, προσπαθούν να φθάσουν στους παίκτες μέσω B2B παρόχων πλατφόρμας παικτικού περιεχομένου, αλλά και μέσω πλατφορμών διανομής ψηφιακού περιεχομένου, παρακάμπτοντας με τον τρόπο αυτό τους εθνικούς κανονισμούς που έχουν θεσπιστεί για την προστασία των παικτών».
Κλωνοποιημένες ιστοσελίδες
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το τελευταίο χρονικό διάστημα, ιδιαιτέρως εκτεταμένο είναι και το φαινόμενο των κλωνοποιημένων ιστοσελίδων, δηλαδή «η επανεμφάνιση ενός παράνομου ιστοτόπου με μικρές παραλλαγές στο domain name», που αποτελεί «διεθνώς αναγνωρισμένη πρακτική των μη αδειοδοτημένων παρόχων».
Άλλωστε, «οι τεχνολογικές δυνατότητες που διαθέτουν οι παράνομοι πάροχοι τους επιτρέπουν να παρακάμπτουν τις απαγορεύσεις, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις είναι δύσκολο να διακριβωθεί η πραγματική ταυτότητα των φυσικών ή νομικών προσώπων που βρίσκονται πίσω από τις ιστοσελίδες».
«Παρέχουν λογισμικό και υποδομές»
Σε αυτό το πλαίσιο, οι ίδιοι κύκλοι επεσήμαναν πως «η χρήση εργαλείων Traffic Monitoring (μτφ. Παρακολούθηση Κυκλοφορίας) και Market Intelligence (μτφ. Ανάλυση Αγοράς), αποτελεί βασικό στοιχείο της στρατηγικής της ΕΕΕΠ, καθώς μέσω της αξιοποίησης ενός ευρέος φάσματος εξειδικευμένων πηγών δεδομένων και αναλυτικών εργαλείων, καθίσταται δυνατή η προληπτική ανίχνευση μη αδειοδοτημένων ιστοσελίδων που στοχεύουν χρήστες εντός της ελληνικής δικαιοδοσίας».
Παράλληλα, «η Αρχή έχει ήδη ξεκινήσει τη σταδιακή μετατόπιση του βάρους της ελεγκτικής δραστηριότητας από τον απλό αποκλεισμό domains σε έναν πιο ολιστικό έλεγχο των δομικών στοιχείων που υποστηρίζουν την παράνομη δραστηριότητα. Αυτή η προσέγγιση επικεντρώνεται σε οντότητες που διευκολύνουν τη διεξαγωγή της, με κύρια εστίαση στους προμηθευτές πλατφόρμας παικτικού περιεχομένου (B2B providers), οι οποίοι παρέχουν λογισμικό και υποδομές σε παράνομους ιστότοπους, καθώς και στις πλατφόρμες παροχής ψηφιακού περιεχομένου, οι οποίες συχνά χρησιμοποιούνται για την προώθηση, φιλοξενία ή διαφήμιση τέτοιων υπηρεσιών».
«Κρύβουν τα στοιχεία ιδιοκτησίας»
Αναφορικά με το αν είναι δυνατόν μια ιστοσελίδα να εγραφεί στη λίστα της ΕΕΕΠ, αλλά να εξακολουθεί να επιτρέπεται η πρόσβαση σε άλλες ιστοσελίδες που συνδέονται με αυτήν, οι ίδιες πηγές απάντησαν θετικά, καθώς «πρόκειται για ένα φαινόμενο αρκετά συνηθισμένο. Οι παράνομοι πάροχοι επιχειρούν να παρακάμψουν το μπλοκάρισμα που επιβάλλουν οι πάροχοι διαδικτύου».
Οι τρόποι με τους οποίους αυτό γίνεται εφικτό, είναι η κλωνοποίηση ιστοτόπων, αλλά και η συχνή αλλαγή ονομάτων τομέα: «αγοράζουν πολλαπλά domain names και μεταφέρουν τη δραστηριότητά τους σε αυτά όταν αποκλείονται τα προηγούμενα».
Επίσης, αξιοποιείται το «hosting», μέσω του οποίου, «φιλοξενούν τους ιστοτόπους τους σε χώρες όπου το νομικό πλαίσιο για τα διαδικτυακά τυχερά παίγνια είναι λιγότερο αυστηρό».
Παράλληλα, «χρησιμοποιούν υπηρεσίες όπως προστασία προσωπικών δεδομένων στον καταχωρητή domain (WHOIS privacy protection), ανώνυμους καταχωρητές, bulletproof hosting, δίκτυα VPN με αυστηρή πολιτική μη καταγραφής και ανώνυμα δίκτυα. Αυτές οι υπηρεσίες κρύβουν τα στοιχεία ιδιοκτησίας και τη φυσική τοποθεσία των servers, καθιστώντας δύσκολο τον εντοπισμό των υπευθύνων».
