Ο Παρνασσός είναι για τους περισσότερους συνώνυμος με την Αράχωβα, τους Δελφούς και το χιονοδρομικό κέντρο. Όμως, ο αγαπημένος αυτός προορισμός των Αθηναίων κρύβει και κάποια μυστικά, όπως αυτό το μικρό χωριό, που ανταμείβει τον ταξιδιώτη με αυθεντικότητα και ηρεμία.
Ένα από αυτά είναι η Τιθορέα, φωλιασμένη στις βορειοανατολικές πλαγιές του Παρνασσού, που συνδυάζει την ιστορία με το υπέροχο φυσικό τοπίο, τις τοπικές γεύσεις και μια ατμόσφαιρα γνήσιας φιλοξενίας.
Με ιστορία από την αρχαιότητα
Η Τιθορέα είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Η αρχαία πόλη κτίστηκε μετά την καταστροφή των γειτονικών Φωκικών πόλεων από τον στρατό του Ξέρξη.
Όπως αναφέρει ο Ηρόδοτος, οι κάτοικοι των κατεστραμμένων πόλεων που βρίσκονταν στις όχθες του Κηφισού, κατέφυγαν στις πλαγιές του Παρνασσού στην περιοχή της Τιθορέας. Μετά την απομάκρυνση των Περσών, οι Φωκείς οχύρωσαν την περιοχή της Τιθορέας η οποία από φρούριο σταδιακά εξελίχθηκε σε μία ακμάζουσα πόλη που αφομοίωσε τον πληθυσμό των παλαιότερων γειτονικών πόλεων—του Νεώνα της Τριταίας και των παραποτάμιων.
Βόλτα στα πετρόκτιστα σοκάκια της Τιθορέας
Το χωριό είναι αμφιθεατρικά χτισμένο πάνω στον Παρνασσό, ενώ ξεχωρίζουν τα πέτρινα σοκάκια, τα πλατάνια του, τις αυλές με τα δέντρα και τα λουλούδια, και τα γραφικά του σπίτια που έχουν χτιστεί σε αρμονία με τα απομεινάρια από την αρχαιότητα.
Η καρδιά του χωριού χτυπά στη μεγάλη κεντρική πλατεία, κάτω από τον αιωνόβιο πλάτανο. Το ομώνυμο καφενείο αποτελεί σημείο συνάντησης και ξεκούρασης: λίγο ελληνικό καφέ ή τσάι Παρνασσού, λίγο γλυκό του κουταλιού ή ακόμη και λίγο τοπικό τσίπουρο.
Ανηφορίζοντας από την κεντρική πλατεία, θα βρείτε μια δεύτερη μικρότερη πλατεία που την κοσμεί και αυτήν ένας πλάτανος. Δίπλα βρίσκεται το Παλιό Σχολαρχείο της Τιθορέας, ενώ πιο πέρα θα αντικρύσετε τη μεγαλύτερη από τις τρεις εκκλησίες του χωριού, την Κοίμηση της Θεοτόκου, με τον χαρακτηριστικό πέτρινο πύργο του ρολογιού μπροστά στο προαύλιό της.
Αξίζει να αναφερθούμε και στο μικρό εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη Θεολόγου, το οποίο είναι χτισμένο στα ερείπια αρχαίου ναού που τιμούσε τον Αιγύπτιο θεό Σέραπη. Μάλιστα, στο εσωτερικό του ναού μπορείτε να δείτε στο δάπεδο ρωμαϊκά ψηφιδωτά του 3ου-4ου αι. μ.Χ.
Μοναδική εμπειρία για φυσιολάτρεις και πεζοπόρους
Εκδρομή χωρίς εξόρμηση στη φύση δεν γίνεται. Ειδικά τώρα το φθινόπωρο που δεν έχει ακόμα χιόνι, αξίζει οπωσδήποτε να περιπλανηθείτε μέσα στο υπέροχο δάσος που περιστοιχίζει την Τιθορέα.
Το αισθητικό δάσος της Τιθορέας περιλαμβάνεται στο δίκτυο Natura 2000 και αποτελεί μια μαγευτική έκταση των 2.000 στρεμμάτων που «σκαρφαλώνει» ως τα 1.200 μέτρα. Πανύψηλα έλατα, πεύκα, κέδροι και βελανιδιές, μαζί με αγριολούλουδα, συνθέτουν ένα σκηνικό απόλυτης γαλήνης και φυσικού κάλλους.
Για τους λάτρεις της πεζοπορίας, αναφερθήκαμε πριν στη σπηλιά στη χαράδρα της Βελίτσας, η οποία αποτέλεσε κρησφύγετο του Οδυσσέα Ανδρούτσου. Μπορείτε να περπατήσετε εκεί σε περίπου 2 ώρες, ξεκινώτας από την τοποθεσία «Πλατανάκος» στην Άνω Τιθορέα. Πρόκειται για μια δύσκολη διαδρομή για έμπειρους περιπατητές.
Το ίδιο ισχύει και για τη διαδρομή Τιθορέα -Λιάκουρα, που διασχίζει την χαράδρα της Βελίτσας και οδηγεί τους ορειβάτες προς τις κορυφές του Παρνασσού.
Γεύσεις που μένουν αξέχαστες
Οι ταβέρνες στο χωριό προσφέρουν πιάτα παραδοσιακά, με κρέας στη σχάρα, λαχταριστά μαγειρευτά και τυριά της περιοχής.
Για πρωινό μπορείτε να κάνετε μια στάση στον φούρνο του χωριού που φημίζεται για τις πίτες του.
Μιλήσαμε ήδη για το καφενείο του «Πλάτανου» στην κεντρική πλατεία του χωριού. Ένα ακόμη στέκι είναι και το καφενείο «Η Ωραία Τιθορέα», όπου μπορείτε να απολαύσετε το καφεδάκι σας μαζί με ραβανί ή γλυκό του κουταλιού.
