Οι πολίτες διαμαρτύρονται για το σχέδιο της Προγραμματικής Σύμβασης για την «Ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου της Ακαδημίας Πλάτωνος» μεταξύ της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη, της δημοτικής Αρχής του Κώστα Μπακογιάννη, της περιφερειακής Αρχής του Γιώργου Πατούλη και της εταιρείας Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.
Πρόκειται, σύμφωνα με την κυβέρνηση, για την «ανάπλαση και ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου της Ακαδημίας Πλάτωνος» και την ανέγερση του Αρχαιολογικού Μουσείου Αθήνας σε 30 στρέμματα του άλσους. Για τις ανάγκες του έργου προβλέπεται η κοπή 580 δέντρων ζωτικής σημασίας δέντρων, τη στέρηση δημόσιου χώρου από τον κόσμο της πόλης, καθώς και την κατάργηση υπαρχόντων γηπέδων άθλησης
Η ανοιχτή συγκέντρωση κατοίκων και φορέων έχει ήδη προχωρήσει στη δημιουργία «Πρωτοβουλίας Αγώνα για την Προστασία του Αρχαιολογικού Άλσους στην Ακαδημία Πλάτωνα», η οποία απαιτεί την ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου με συνολική μελέτη και σχεδιασμό και διεκδικεί ένα πάρκο πράσινο, ελεύθερο, δημόσιο, ανοιχτό.
Ματίνα Παπαχριστούδη: Απειλείται μια από τις τελευταίες οάσεις πρασίνου και αναψυχής δίπλα στο κέντρο της Αθήνας
Μιλώντας στο iEidiseis, η κάτοικος της περιοχής και μέλος της Πρωτοβουλίας Αγώνα, Ματίνα Παπαχριστούδη, τονίζει πως το έργο θα προκαλέσει πολλά προβλήματα στους κατοίκους της περιοχής:
«Ο Κώστας Μπακογιάννης έκανε προεκλογική συγκέντρωση στην Ακαδημία Πλάτωνος. Ορκίστηκε στην Ακαδημία Πλάτωνος. Τον περασμένο Νοέμβριο υπέγραψαν ένα να μνημόνιο συνεργασίας με τη Λίνα Μενδώνη. Ξεσηκώθηκαν οι αρχαιολόγοι για το εν λόγω μνημόνιο και το πήραν πίσω. Όλοι οι αρχαιολόγοι ξεσηκώθηκαν. Φαντάζομαι τι προέβλεπε... Δεν το είδαμε ποτέ το μνημόνιο», τονίζει η Ματίνα Παπαχριστούδη.
Κανείς δεν είχε ενημερωθεί για τίποτε
«Επανέρχονται, λοιπόν, στις 13 Απριλίου, με ένα δελτίο Τύπου για την ''αναβάθμιση'' της Ακαδημίας Πλάτωνος, χωρίς να έχει περάσει από το δημοτικό συμβούλιο, χωρίς να έχει περάσει από το περιφερειακό συμβούλιο, χωρίς απολύτως κανένας να ξέρει οτιδήποτε για αυτό!», προσθέτει.
«Πρόκειται για μια προγραμματική σύμβαση ανάμεσα στη Μενδώνη, στο υπουργείο Πολιτισμού, τον Δήμο Αθηναίων, την Περιφέρεια Αττικής για την εταιρεία Ανάπλαση Α.Ε. Ύστερα από μια εβδομάδα, θορυβούνται όλες οι δημοτικές παρατάξεις -και η Ανοικτή Πόλη, η Αντικαπιταλιστική Ανατροπή- και θέτουν θέμα προ ημερησίας διάταξης στο Δημοτικό Συμβούλιο», συνεχίζει.
«Βλέπουν την αντίδραση και ο Μπακογιάννης βάζει το θέμα σε κανονική συνεδρίαση του Δ.Σ. στις 26/4. Τους παρουσιάζει τη προγραμματική σύμβαση, τους τη δίνει αναλυτικά (τι προβλέπει), χωρίς, όμως, σε αυτά να είναι επισυναπτόμενα τα κόστη εργασιών. Η προγραμματική σύμβαση πέρασε μόνο με τις ψήφους της πλειοψηφίας και της Χρυσής Αυγής», υπογραμμίζει.
«Μια ημέρα μετά, στις 27 Απριλίου, η προγραμματική σύμβαση περνά από την οικονομική επιτροπή του Δήμου Αθηναίων για υπογραφή. Μια ημέρα μετά το Δημοτικό Συμβούλιο! Και σε αυτήν την προγραμματική σύμβαση, η οποία πλέον ήταν 77 σελίδων και όχι 50 (όσες έδωσε ο Μπακογιάννης στο Δ.Σ.), αποκαλύπτουμε αναλύοντας τα κόστη των υποέργων και των τεχνικών εργασιών πως θα κοπούν 580 δέντρα στο πάρκο!», επισημαίνει η Ματίνα Παπαχριστούδη.
«Σήμανε συναγερμός. Ξεκίνησε από τη Λαϊκή Συνέλευση Κολωνού, Σεπολίων, Ακαδημίας Πλάτωνα, που κάλεσε σε μια πρώτη ανοικτή συγκέντρωση. Ήρθαν ο Στάθης Γκότσης, αρχαιολόγοι. Κάναμε μια πρώτη συζήτηση και ορίσαμε ανοικτή συνέλευση κατοίκων στις 23 Μαΐου πλέον. Στις 23 Μαΐου κάναμε ανοικτή συνέλευση και βγήκε μια Πρωτοβουλία Αγώνα για το Πάρκο Ακαδημίας Πλάτωνα. Είναι πολλά νέα παιδιά μέσα», συμπληρώνει.
Δε δεχόμαστε να κοπεί απολύτως κανένα δένδρο
«Θα ζητήσουμε, λοιπόν, συλλογή υπογραφών για τη προστασία του πάρκου. Δε δεχόμαστε να κοπεί απολύτως κανένα δένδρο και ζητάμε επέκταση του πάρκου, απαλλοτριώσεις, κατάργηση της οδού Δράκοντος. Δεν είναι πως ερχόμαστε σε κάποια αντιπαράθεση για την ενοποίηση των αρχαιολογικών σκαμμάτων. Αυτοί έρχονται σε αντιπαράθεση μαζί μας», εξηγεί.
«Εμείς δεν ερχόμαστε σε αντιπαράθεση με τους αρχαιολόγους. Εμείς λέμε να αναδειχθούν τα αρχαία, όχι, όμως, προς όφελος των τουριστών. Διότι αυτό που κάνουν είναι για να έρθουν τα λεωφορεία να αφήνουν τον κόσμο. Καταστρέφουν, δηλαδή, μια πλατεία. Εκεί που οι γονείς παίζουν με τα παιδιά, που είναι μια πλατεία γειτονιάς», σημειώνει.
«Ε, αυτό προβλέπεται να στρωθεί με μαρμαρόσκονη! Αν είναι δυνατόν, με μάρμαρο! Και να τοποθετηθούν επιτύμβιες στήλες για να τα βλέπουν οι τουρίστες. Πάει ο χώρος για τα παιδιά και τους απλούς ανθρώπους. Και σε αυτόν τον χώρο θα κοπούν τα περισσότερα δένδρα, όπου είναι βιότοπος για εκατοντάδες πουλιά, διότι είναι τα υψηλότερα δένδρα εκεί, πίσω από τον Άγιο Τρύφωνα», τονίζει η Ματίνα Παπαχριστούδη.
«Μόνο και μόνο για να ξεσκονιστούν, να αναδειχθούν κάπως τα αρχαία, διότι σοβαρή ανασκαφή δεν πρόκειται να γίνει εκεί. Το πάρκο μας είναι πολύ πράσινο. Ο κόσμος κάνει ελεύθερα ό,τι θέλει εκεί. Ειδικά μέσα στην πανδημία το πάρκο αγκαλιάστηκε από χιλιάδες πολίτες και οι αρχαιότητες είναι ενταγμένες στη καθημερινότητά μας», λέει χαρακτηριστικά.
Δεν σκέφτονται πως αυτά τα αρχαία είναι ενταγμένα στη ζωή των κατοίκων
«Δεν χρειάζεται κάποιος να τις κλείσει. Οι αρχαιολόγοι θέλουν να κάνουν τη διατριβή τους, να κάνουν την εργασία τους, θα αναδείξουν τα αρχαία, θα κάνουν ράμπα, θα βάλουν βότσαλο, θα βάλουν μάρμαρο και δεν σκέφτονται πως αυτά τα αρχαία είναι ενταγμένα στη ζωή των κατοίκων. Ότι δεν είναι για τους τουρίστες, αλλά πως είναι μέσα σε ένα πράσινο πάρκο», εξηγεί.
«Όσον αφορά στο Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών, εμείς ζητάμε εδώ και 7 χρόνια να χωροθετηθεί εκεί που είναι το οικόπεδο της Reds, το οποίο το είχαν καθαρίσει από αρχαιότητες -το έχουν σκάψει κανονικά- και από το οποίο πήραν ό,τι αρχαιότητα υπήρχε, το ενέταξαν στον αρχαιολογικό χώρο και φέτος θα δώσουν και τα λεφτά στη Reds. Να πάει εκεί το μουσείο και να αφεθούν τα δυο γήπεδα ελεύθερα», προτείνει.
«Η Μενδώνη έμαθα πως απαντά σε κάποιους ότι εκεί έχει βγει ο νόμος να γίνει το μουσείο και δεν μπορεί να αλλάξει. Ποιος είπε πως δεν μπορεί να αλλάξει; Έγινε το 2002 εξαιτίας των Ολυμπιακών Αγώνων. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες έγιναν, έφυγαν, τελείωσαν. Μουσείο δεν έγινε. Γιατί δεν μπορεί να γίνει σε άλλο σημείο; Εντός Ακαδημίας Πλάτωνος να είναι πάλι, είναι δίπλα στις μουσιακές αποθήκες», καταλήγει η Ματίνα Παπαχριστούδη.
«Πάρκο Ακαδημίας Πλάτωνα: Χώρος ελεύθερος, δημόσιος, ανοιχτός»
Οι κάτοικοι προτείνουν για το ελεύθερο Πράσινο Πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνα:
«Το σχέδιο της Προγραμματικής Σύμβασης για την “Ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου της Ακαδημίας Πλάτωνος”, είναι ελλιπές, χωρίς αντισταθμιστικά οφέλη για κατοίκους και επισκέπτες, ενώ παρά τα όσα εξαγγέλλονται, θα επιφέρει σημαντική περιβαλλοντική υποβάθμιση. Ο σχεδιασμός βάζει στο επίκεντρο την τουριστική ανάπτυξη, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα προβλήματα της περιοχής και ο χαρακτήρας του αρχαιολογικού χώρου.
Στο έργο προβλέπεται η κοπή 580 δέντρων (πολλά άνω των 4 μ.) με αντισταθμιστικές φυτεύσεις μόλις 334 νεαρών δέντρων, που θα αποδώσουν τα οφέλη τους ως ώριμο οικοσύστημα αρκετά χρόνια αργότερα, σε έναν χώρο ήδη φυτολογικά ανεπαρκή.
Το Μουσείο της Πόλης των Αθηνών χωροθετείται εντός του πάρκου και δεσμεύει πολύτιμη έκταση 30 στρεμμάτων, που περιλαμβάνει γήπεδα ποδοσφαίρου και μπάσκετ και ζωτικό χώρο πρασίνου και ελεύθερης χρήσης. Αντιπροτείνουμε το πάγιο αίτημα για επαναχωροθέτηση του μουσείου στο πρώην οικόπεδο της Reds. Χώρος σκαμμένος, ενταγμένος στο αρχαιολογικό άλσος μετά από αγώνες των κατοίκων, κενός αρχαιοτήτων, δίπλα στο πάρκο και τις αποθήκες της αρχαιολογίας.
Επιπλέον, περισσότερα από 60 στρέμματα προβλέπεται να αφαιρεθούν από τη λαϊκή χρήση με την ενοποίηση και περίφραξη των αρχαιολογικών σκαμμάτων. Και πάλι χωρίς αντισταθμιστικές απαλλοτριώσεις.
(Το σχέδιο για την Ακαδημία Πλάτωνος)
Εξαγγέλλεται πως ο αρχαιολογικός χώρος θα αναδειχθεί με εκτεταμένες αποχωματώσεις και αποξηλώσεις δέντρων αποστερώντας πολύτιμη βλάστηση από την περιοχή, με ένα σχέδιο όμως από το οποίο δεν προκύπτει ένας συγκροτημένος, ενιαίος αρχαιολογικός χώρος. Η επικίνδυνη οδός Δράκοντος και η Μοναστηρίου τέμνουν το πάρο διαταράσσοντας τον ενιαίο χαρακτήρα του. Ωστόσο, καμία κυκλοφοριακή και συγκοινωνιακή μελέτη δεν υφίσταται.
Περιφερειακά του πάρκου και δίπλα στα σχολεία και τα σπίτια επικρατεί εικόνα εγκατάλειψης. Τμήμα της περιοχής είναι εκτός σχεδίου πόλης, με αδιάνοικτες οδούς, χωρίς δίκτυο συλλογής ομβρίων υδάτων, αλλά ούτε και αποχέτευσης, πλήττεται από παράνομες αποθέσεις μπάζων, ρυπογόνες δραστηριότητες, συνεργεία και χώρους στάθμευσης των ΚΤΕΛ, μάντρες αυτοκινήτων, σκραπ και χαρτιού. Ένα εκτεταμένο ΒΙΟΠΑ ισότιμο συνομιλητή ενός αρχαιολογικού χώρου και μιας περιοχής κατοικίας.
Καταδεικνύουμε την αντίφαση της εγκατάλειψης της περιοχής με το εμβληματικό έργο που σχεδιάζεται. Αντιπροτείνουμε την απαλλοτρίωση των γειτονικών οικοπέδων δυτικά και βόρεια ώστε να καταστεί εφικτή η επαφή των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με το αρχαιολογικό πάρκο. Απαιτούμε να απομακρυνθούν άμεσα οι λαμαρίνες από τις αποθήκες της αρχαιολογίας.
Από το σχεδιασμό εξοβελίζονται και οι χώροι άθλησης. Προτείνουμε περιμετρική διαδρομή για τρέξιμο και ποδηλατόδρομο, με επέκταση του ήδη υπάρχοντος που οδηγεί στο παραλιακό μέτωπο, πολύζυγα και skate park. Θέλουμε τους νέους και τις νέες σε μια ζωντανή Ακαδημία του Πλάτωνα, να αθλούνται και να εκπαιδεύονται μέσα από την επαφή τους με τον αρχαιολογικό χώρο.
Στην εξαγγελία για επίστρωση της κεντρικής πλατείας με σκούρο μάρμαρο αντιπαραθέτουμε τη σημασία του χώματος και άλλων υδατοδιαπερατών υλικών που δεν αυξάνουν τη θερμοκρασία.
Διεκδικούμε ελεύθερη πρόσβαση στα αρχαιολογικά ευρήματα. Είμαστε αντίθετοι/ες στην αποκοπή τους από την καθημερινότητα κατοίκων και επισκεπτών. Να αποδοθεί ο περιβάλλον χώρος της Ιεράς Οικίας πίσω για ελεύθερη χρήση.
Απαιτούμε αναβάθμιση των βασικών υποδομών. Καθολική προσβασιμότητα σε εισόδους και μονοπάτια, αντικατάσταση της παιδικής χαράς στα νέα πρότυπα και σε μέγεθος αντίστοιχο των παιδιών που εξυπηρετεί, παρεμπόδιση διέλευσης μηχανών και αυτοκινήτων μέσα από το πάρκο (!), διαγραμμίσεις και σημάνσεις, για την ασφαλή πρόσβαση του κοινού, ανακατασκευή του αμφιθεάτρου και του φωτισμού, τουαλέτες και βρύσες. Είναι ευθύνη του δήμου και όχι αντισταθμιστικό όφελος για τη δέσμευση 90 στρεμμάτων δημόσιας χρήσης.
Σε ένα έργο, τέτοιας προσδοκούμενης εμβέλειας, δεν μπορεί να απουσιάζει η διασύνδεση του Λόφου Κολωνού με τον Αρχαιολογικό χώρο της Ακαδημίας Πλάτωνα. Απαιτούμε την πεζοδρόμηση της οδού Τριπόλεως, για την απρόσκοπτη διασύνδεση των δύο χώρων. Περιμένουμε την ολοκλήρωση της αδιάνοικτης οδού Αμφιαράου και μετατροπή της σε ήπιας κυκλοφορίας, με ποδηλατόδρομο, με σκοπό την ένωση του πάρκου με τον σταθμό του μετρό Σεπολίων και το νέο Πνευματικό Κέντρο στο Καπνεργοστάσιο.
(Το σχέδιο για την Ακαδημία Πλάτωνος)
Τέλος, οραματιζόμαστε ένα ανοιχτό κομμάτι του Κηφισού ποταμού. Μέχρι το 1960 η φυσική κοίτη του ήταν ανατολικά της σημερινής, εγγύτερα στον αρχαιολογικό χώρο. Η εκ νέου χάραξη του ποταμού στην παλιά του κοίτη (αδιάνοικτη οδός Αντιγόνης) και η τροφοδοσία της με νερό του Κηφισού -που θα υφίσταται καθαρισμό- είναι τεχνικά εφικτή και ταιριαστή ιστορικά για την αλληλεπίδραση μνημείων, ανθρώπων, φυτών και ζώων με το υδάτινο οικοσύστημα».