Κύριο θέμα της συνέντευξης είναι η απόδοση αυτοκέφαλου στην Εκκλησία της Ουκρανίας και οι επιδράσεις του γεγονότος αυτού στην Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία (SPC) και στις αρμοδιότητές της στις γεωγραφικές περιοχές της Βόρειας Μακεδονίας και του Μαυροβουνίου.
Ερωτηθείς για τους φόβους που εκφράζονται στην Σερβία ότι μπορεί στο μέλλον να αφαιρεθούν από την Σερβική Εκκλησία οι επαρχίες στην Βόρεια Μακεδονία και το Μαυροβούνιο, τόνισε πως πρόκειται για αβάσιμους φόβους. «Γύρω απ` αυτό το θέμα, δυστυχώς υπάρχει μεγάλη παραπληροφόρηση. Κάποιοι παρομοιάζουν την κατάσταση στην Ουκρανία, με τα Σκόπια και το Μαυροβούνιο, το πράττουν επιδέξια, προσπαθώντας να στρέψουν την SPC κατά του Οικουμενικού Πατριαρχείου», επισήμανε ο κ. Βαρθολομαίος.
Ανέφερε ότι οι αρμοδιότητες της SPC είναι γεωγραφικά προσδιορισμένες και αναγνωρισμένες με Τόμους, ενώ στην περίπτωση της Ουκρανίας δεν συνέβαινε κάτι τέτοιο. «Η βασική διαφορά είναι ότι στην περίπτωση της Ουκρανίας, κανονιστικά και εκκλησιαστικά, η Ρωσία επενέβη και κατέλαβε την Μητρόπολη Κιέβου, χωρίς να της έχει ποτέ παραχωρηθεί, ενώ η Σερβία, ό,τι έχει της ανήκει, σύμφωνα με όλους τους εκκλησιαστικούς κανόνες. Αυτό σημαίνει ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο δεν προτίθεται να αλλάξει το καταστατικό της SPC, ούτε τα σύνορά της», διαβεβαίωσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης.
Ο κ. Βαρθολομαίος αναφέρθηκε επίσης και στην κατάσταση στο Κόσοβο, τονίζοντας ότι «οι ναοί και τα μοναστήρια πρέπει να προστατευτούν, διότι αποτελούν τον οίκο του Θεού και χτίστηκαν με αίμα και πίστη».
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης, στην συνέντευξή του στην Politika, ανήγγειλε την επίσκεψή του στην Σερβία το φθινόπωρο, προκειμένου να συμμετάσχει στους εορτασμούς της επετείου των 800 ετών από την χειροτόνηση του Αγίου Σάββα.
Στο θέμα της Ουκρανίας ο Οικουμενικός Πατριάρχης αναφέρει ότι οι προσπάθειες του λαού, του κλήρου και της ιεραρχίας της Ουκρανικής Εκκλησίας για αυτονομία ξεκίνησαν από το 1325, όταν η Μητρόπολη Κιέβου μεταφέρθηκε στη Μόσχα, αλλά τώρα – τόνισε - επήλθε το πλήρωμα του χρόνου. Επισημαίνει ότι η απόδοση αυτοκέφαλου ήταν προϋπόθεση για να επιτευχθεί η ενότητα και να επιστρέψουν οι πιστοί στην Εκκλησία.
Υπενθύμισε ότι με πρωτοβουλία του Οικουμενικού Πατριαρχείου συστάθηκε επιτροπή, αποτελούμενη από ιεράρχες τους οποίους όρισαν το Φανάρι και η Μόσχα, για να εξετάσει την περίπτωση της Ουκρανίας, ωστόσο, με ευθύνη της Ρωσικής Εκκλησίας, ποτέ δεν συνεδρίασε. Ο κ. Βαρθολομαίος υπογράμμισε ότι χειρίστηκε το θέμα χωρίς να παραβιάσει τους εκκλησιαστικούς κανόνες και ανέφερε ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο δεν κέρδισε αρμοδιότητες, ούτε υπήρξαν κάποια άλλα οφέλη. Διαβεβαίωσε ότι δεν ασκήθηκαν πολιτικές πιέσεις από εξωγενείς παράγοντες. «Η Εκκλησία μας λειτουργεί ελεύθερα, αφόρτιστη από εξωτερικές επιδράσεις και κοσμικές πιέσεις», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Κάνοντας μία ιστορική αναφορά στο ζήτημα, τόνισε πως ποτέ δεν παραχωρήθηκε η Μητρόπολη Κιέβου στο Πατριαρχείο Μόσχας. Αναφέρθηκε στις επιστολές του Οικουμενικού Πατριάρχη Διονύσιου, από το 1686, όπου, για να δοθεί η επιμέλεια στη Μόσχα, τίθεται όρος να μνημονεύεται ο Οικουμενικός Πατριάρχης, κατά την τέλεση της θείας λειτουργίας, από τους ιεράρχες του Κιέβου. «Όποιος έχει, ακόμη και βασική, γνώση των εκκλησιαστικών κανόνων, καταλαβαίνει ότι είναι αδύνατο να έχει παραχωρηθεί η Μητρόπολη Κιέβου στην Μόσχα και να μνημονεύεται ο Οικουμενικός Πατριάρχης», επισήμανε ο κ. Βαρθολομαίος και συμπλήρωσε ότι «το Πατριαρχείο Μόσχας κατάργησε μονομερώς αυτήν την δέσμευση».
Στην ερώτηση γιατί δεν συμβουλεύτηκε τις άλλες Εκκλησίες πριν λάβει αποφάσεις για την Ουκρανία, ανέφερε ότι παραδοσιακά το Οικουμενικό Πατριαρχείο λαμβάνει αυτόνομα τις αποφάσεις απόδοσης Τόμου αυτοκέφαλου και υπενθύμισε ότι, έτσι συνέβη και στις περιπτώσεις όλων των άλλων Εκκλησιών, συμπεριλαμβανομένης και της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.