Η Επανάσταση του 1821 είναι ένα ιστορικό γεγονός που καθόρισε όχι μόνο το μέλλον της Ευρώπης, αλλά και του Δυτικού πολιτισμού. Αποτελεί σπόρο του Διαφωτισμού και απόγονο της Αμερικανικής και Γαλλικής επανάστασης, ενώ κατάφερε και έσπασε το τότε status quo.
Φτωχοί άνθρωποι ενώθηκαν κάτω από το λάβαρο μιας κοινής ιδέας, της Ελευθερίας και εναντιώθηκαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, ενώ με τις θυσίες τους, συγκίνησαν την ευρωπαϊκή αστική τάξη και ενέμπνευσαν πλήθος καλλιτεχνών.
Πώς ένας ξεσηκωμός στα σύνορα της Ευρώπης και της Ανατολής, οδήγησε στην Άνοιξη των λαών του 1848, όπου έπεσαν οι μοναρχίες στην Ευρώπη, στην ανάδειξη της αστικής τάξης στην εξουσία και ως ένα σημαντικό βαθμό στο σύγχρονο κόσμο.
Ιερά Συμμαχία
Το τέλος του Μεσαίωνα βρίσκει την Ευρώπη ταραγμένη, καθώς πολλά κράτη έχουν καταστραφεί τις συγκρούσεις μεταξύ Καθολικών και Προτεσταντών, ενώ η φτώχεια και οι διαρκείες πόλεμοι οδηγούν τους λαούς σε σταδιακό ξεσηκωμό.
Οι βασιλιάδες και οι εκάστοτε μονάρχες θεωρούνται ευλογημένοι και τοποθετημένοι στη θέση τους από τον Θεό, ενώ ένας οργανωμένος ξεσηκωμός μεγάλου βεληνεκούς με κύριο αίτημα την δημοκρατία, έχει να γίνει σχεδόν 1.000 χρόνια. Το ακατόρθωτο όμως επιτυγχάνεται, καθώς συμβαίνει ο Διαφωτισμός και η Αμερικανική με την Γαλλική επανάσταση.
Τότε οι μεγάλες δυνάμεις της εποχής, μετά την ήττα του Ναπολέοντα το 1815, αποφασίζουν να φτιάξουν μια συμμαχία, με στόχο την καταστολή οποιασδήποτε επανάστασης σε όλη την Ευρώπη, καθώς ένας επιτυχιμένος ξεσηκωμός, θα σήμανε το τέλος της μοναρχίας και της άρχουσας τάξης πραγμάτων.
Αυστρία, Πρωσία, Ρωσία και Αγγλία σχηματίζουν την Ιερά Συμμαχία, με απώτερο στόχο την επιβίωση της μοναρχίας και την καταστολή των λαών.
Όπως είναι φυσικό βλέπουν αρνητικά την ελληνική επανάσταση και υποστηρίζουν την Οθωμανική Αυτοκρατορία, με την οποία έχουν διαφορές μεν, αλλά όχι τόσες, ώστε να θυσιάσουν τους εαυτούς του.
Παρόλα αυτά, υπάρχει ένας αστάθμητος παράγοντας. Η οικονομία…
Υποστήριξη στους επαναστάτες
Η Αγγλία στις αρχές του 19ου αιώνα αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα, καθώς εξαρτάται από τις αποικίες της. Παρόλα αυτά, η Αμερικανική επανάσταση με την οποία έχασε αποικίες και στη συνέχεια η εμπλοκή στην Γαλλική επανάσταση, έχουν αφήσει την αυτοκρατορία με σχεδόν άδεια ταμεία.
Η λύση όμως βρίσκεται στην Ινδία, που θα μετατραπεί στην «Ιερή Αγελάδα» της Αγγλίας για τον επόμενο αιώνα, την οποία θα εκμεταλλευτεί σε ακραίο βαθμό. Έτσι, μπαίνει σε εφαρμογή η κατασκευή της διώρυγας του Σουέζ με στόχο να έχουν πιο γρήγορο ταξίδι τα αγγλικά καράβια.
Υπάρχει όμως ένα εμπόδιο στη περιοχή του Σουέζ κι αυτό είναι η Οθωμανική αυτοκρατορία. Η Επανάσταση του 1821 όμως, αποτελεί την τέλεια ευκαιρία, ώστε όχι μόνο να πληγεί η Οθωμανική αυτοκρατορία, αλλά και να αποστρέψει το βλέμμα της από την διώρυγα, οπότε να μην εμπλακεί στα συμφέροντα της Αγγλίας.
Έτσι, η Μεγάλη Βρετανία, με γνώμονα τα μακρά οικονομικά οφέλη που θα είχε, αποφασίζει να σπάσει την Ιερά Συμμαχία και να βοηθήσει τους Έλληνες επαναστάτες, όχι όμως με το αζημίωτο.
Δίνει δάνεια με υπέρογκους τόκους, ώστε να μην μπορούν να εξοφληθούν, εξοντώνει επαναστάτες και τοποθετεί σε κρίσιμες ηγετικές θέσεις του αγώνα, άτομα που μπορεί να ελέγχει.
Στόχος είναι να διασφαλίσει την επιτυχία μεν της επανάστασης, αλλά με τους δικούς της όρους και χωρίς να αποτελέσει πρόβλημα για το μέλλον. Δηλαδή να εμπνεύσει άλλους λαούς σε ξεσηκωμό.
Φυσικά οι υπόλοιπες χώρες μόλις καταλαβαίνουν το σχέδιο της Αγγλίας, δεν μένουν άπραγες και «συνδράμουν» στον αγώνα…
Τα λάθη και το αποτέλεσμα
Προς το τέλος της Επανάστασης του 1821, η κατάσταση δεν είναι ευνοϊκή για τους επαναστάτες. Σημαντικά σχέδια έχουν καταρρεύσει υπό περίεργες συνθήκες, όπως η πολιορκία της Ακρόπολης, ενώ ηγετικές μορφές έχουν χάσει την ζωή τους κάτω από ύποπτες συνθήκες, όπως ο Καραϊσκάκης. Οι ένοπλες δυνάμεις είναι ελάχιστες και φαίνεται ότι νικητής θα είναι η Οθωμανική αυτοκρατορία.
Παρόλα αυτά, οι Μεγάλες Δυνάμεις αποφασίζουν να στείλουν σημαντικές ενισχύσεις για πρώτη φορά και κατατροπώνουν τον οθωμανικό στόλο στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου.
Παρόλα αυτά, τα πράγματα δεν εξελίσσονται τελείως θετικά για τις υπερδυνάμεις της Ευρώπης, καθώς έχουν σημειωθεί δύο σημαντικά λάθη.
Το πρώτο είναι ότι έχει δημιουργηθεί ένα κύμα φιλελληνισμού στην Ευρώπη, το οποίο έχει ως κύριο σύνθημα, όχι την δημιουργία ενός νέου κράτους (στη συγκεκριμένη περίπτωση του Ελληνικού), αλλά την έννοια της Ελευθερίας και πως ο άνθρωπος δεν θα είναι υποταγμένος σε έναν δυνάστη.
Έπειτα, το δεύτερο λάθος είναι το πολίτευμα της Ελλάδας. Μέχρι τότε, ο κόσμος (εξαίρεση οι ΗΠΑ) διοικούνταν πάντα από έναν μονάρχη, ο οποίος συγκέντρωνε όλες τις εξουσίες. Στην περίπτωση του ελληνικού κράτους όμως, δεν ίσχυε κάτι τέτοιο.
Στην Γ΄Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας, αποφασίζεται να υπάρχει διαχωρισμός στις εξουσίες, ενώ ο βασιλιάς είναι εμφανώς αποδυναμομένος.
Αρχικά η Γ΄Εθνοσυνέλευση αποφασίζει η Ελλάδα να έχει ως βασιλιά τον Λεοπόλδο της Σαξονίας (μετέπειτα ο πρώτος βασιλιάς του Βελγίου), γιατί είναι ιδιαίτερα διαλλακτικός και υποχωρητικός.
Παρόλα αυτά, αρνείται και διορίζεται ως κυβερνήτης ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο οποίος είναι ο πρώτος αρχηγός ευρωπαϊκού κράτους που αναγνωρίζεται από όλες τις Μεγάλες Δυνάμεις και δεν είναι βασιλιάς.
Τα συγκεκριμένα δύο λάθη λοιπόν, περνούν απαρατήρητα από την άρχουσα ευρωπαϊκή τάξη, αλλά εμπνέουν τους λαούς και δείχνουν ότι υπάρχει διαφορετικός δρόμος.
Λίγα χρόνια μετά, οι λαοί στην Ευρώπη εξεγείρονται και ρίχνουν τις μοναρχίες, με το τέλος του Μεσαίωνα να σηματοδοτείται επίσημα από πολιτικής πλευράς και να αρχίζει η σύγχρονη ιστορία.