Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (αιολικά και ηλιακά πάρκα) παγκοσμίως ξεπέρασαν φέτος για πρώτη φορά τα εργοστάσια άνθρακα όσον αφορά στην παραγωγή ρεύματος, σηματοδοτώντας μία καμπή για το παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα.
Ειδικότερα, όπως μεταδίδει η βρετανική εφημερίδα «The Guardian», μία έκθεση του think tank «Ember», διαπίστωσε ότι κατά τους πρώτους έξι μήνες του 2025, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ξεπέρασαν την αυξανόμενη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως, οδηγώντας σε μια μικρή μείωση της χρήσης άνθρακα και φυσικού αερίου.
Ο κόσμος παρήγαγε σχεδόν κατά ένα τρίτο περισσότερη ηλιακή ενέργεια το πρώτο εξάμηνο του έτους σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2024, καλύπτοντας το 83% της παγκόσμιας αύξησης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας. Η αιολική ενέργεια αυξήθηκε κατά λίγο περισσότερο από 7%, επιτρέποντας στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να εκτοπίσουν τα ορυκτά καύσιμα για πρώτη φορά.
Το ορόσημο αυτό αντιπροσωπεύει «ένα κρίσιμο σημείο καμπής», σύμφωνα με την Małgorzata Wiatros-Motyka, ανώτερη αναλύτρια ηλεκτρικής ενέργειας στην Ember και συγγραφέα της έκθεσης.
Η ίδια δήλωσε: «Η ηλιακή και η αιολική ενέργεια αναπτύσσονται πλέον με αρκετά γρήγορους ρυθμούς ώστε να καλύψουν την αυξανόμενη ζήτηση για ηλεκτρικό ρεύμα σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό σηματοδοτεί την αρχή μιας μεταβολής, όπου η καθαρή ενέργεια συμβαδίζει με την αύξηση της ζήτησης».
Πρωτοπόρες στις ΑΠΕ η Κίνα και η Ινδία
Σύμφωνα με την έκθεση της Ember, η Κίνα και η Ινδία ήταν σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνες για την αύξηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, οι οποίες βασίστηκαν σε μεγαλύτερο βαθμό στα ορυκτά καύσιμα.
Μια ξεχωριστή έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΔΟΕ) διαπίστωσε ότι οι παγκόσμιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα μπορούσαν να υπερδιπλασιαστούν μέχρι το τέλος της δεκαετίας, με το 80% της νέας χωρητικότητας καθαρής ενέργειας να προέρχεται από την ηλιακή ενέργεια.
Ο Fatih Birol, εκτελεστικός διευθυντής του ΔΟΕ, δήλωσε: «Η αύξηση της παγκόσμιας δυναμικότητας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας τα επόμενα χρόνια θα κυριαρχηθεί από την ηλιακή φωτοβολταϊκή ενέργεια, αλλά θα συμβάλουν επίσης η αιολική, η υδροηλεκτρική, η βιοενέργεια και η γεωθερμική ενέργεια».
Ο ΔΟΕ ανέφερε ότι η Κίνα θα παραμείνει η μεγαλύτερη αναπτυσσόμενη αγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον κόσμο, με την Ινδία να αναδεικνύεται στη δεύτερη μεγαλύτερη αγορά κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης δεκαετίας.
«Εκτός από την ανάπτυξη στις καθιερωμένες αγορές, η ηλιακή ενέργεια αναμένεται να σημειώσει άνοδο σε οικονομίες όπως η Σαουδική Αραβία, το Πακιστάν και αρκετές χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας», πρόσθεσε ο Birol.
Κατά την ίδια περίοδο, η Ινδία αύξησε την παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας κατά περισσότερο από το τριπλάσιο της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας – η οποία ήταν σημαντικά χαμηλότερη φέτος – με αποτέλεσμα η χρήση άνθρακα και φυσικού αερίου να μειωθεί κατά 3,1% και 34% αντίστοιχα.
Αντίθετα, η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στις ΗΠΑ ξεπέρασε τον αναπτυσσόμενο τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, οδηγώντας σε αύξηση της παραγωγής άνθρακα κατά 17% κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους.
Στην ΕΕ, η ζήτηση παρουσίασε μόνο μέτρια αύξηση σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του περασμένου έτους, αλλά η πτώση της αιολικής και υδροηλεκτρικής ενέργειας λόγω των καιρικών συνθηκών σήμαινε ότι ακόμη και η ταχέως αυξανόμενη ηλιακή ενέργεια δεν μπόρεσε να αποτρέψει την αύξηση της παραγωγής φυσικού αερίου και άνθρακα κατά 14% και 1,1% αντίστοιχα.
