Τέτοια ώρα τέτοια λόγια. Αλλά ποτέ δεν είναι αργά για συλλογική συνειδητοποίηση της πιο δραματικής τομής στην ιστορία της Γ’ Ελληνικής Δημοκρατίας.
Ή αλλιώς: της – ακόμη αιμάσσουσας – χειρουργικής επέμβασης στο σώμα, στην καρδιά, στα άκρα, ακόμη και στο πολιτικό φρόνημα της ελληνικής κοινωνίας.
Τι ήταν λοιπόν το Μνημόνιο – όπως ονομάσθηκε ψευδεπίγραφα – η συνθήκη που οδήγησε την Ελλάδα σε καθεστώς διεθνούς οικονομικού ελέγχου;
Δικαιολογούσε ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός ενός έτους, την εκχώρηση της διακυβέρνησης σε τρίτους, από μια χώρα με καταθέσεις στις τράπεζες 250 δισ. ευρώ, στην οποία ο πλούτος κυλούσε στους δρόμους;
Άσχετα αν το κράτος δεν μπορούσε να μαζέψει τους ούτε βεβαιωμένους φόρους – και τα «έσοδα κλάταραν», όπως είπε ο πιο αρμόδιος υπουργός της εποχής.
Ήταν αναπόφευκτη η παράδοση της διοίκησης στην Τρόικα; Δεν υπήρχε άλλος τρόπος δημοσιονομικής διόρθωσης από την κυβέρνηση που έχασε τον έλεγχο του ελλείματος και τη διάδοχό της που έχασε τη δανειοληπτική της ικανότητα;
Η αλήθεια είναι ότι σε συνθήκες διεθνούς κρίσης – που έδρασε ως αρνητικός πολλαπλασιαστής, στην ελληνική οικονομία – απλώς αναδείχθηκε η διαχρονική οικονομική κακοδιαχείριση των κυβερνήσεων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ.
Ο τότε Πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής, αδυνατώντας να πάρει μέτρα με ασταθή κοινοβουλευτική στήριξη μόλις 151 βουλευτών, έκανε το αυτονόητο:
-Ζήτησε νέα ισχυρή εντολή για αποφάσεις «αναστροφής» – δίνοντας το περίγραμμά τους από τη ΔΕΘ. Πιο απλά: οι πρόωρες εκλογές του 2009 έγιναν για να μην φτάσει η χώρα στο Μνημόνιο.
Αλλά ο Γ. Παπανδρέου πίστεψε πως έπιασε κορόιδο τον αντίπαλό του, εξαγγέλλοντας πρόγραμμα με παροχές. Παρ’ ότι ο ευπατρίδης διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιώργος Προβόπουλος, τον είχε προειδοποιήσει: ότι δεν μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν.
Το προσπέρασε με το «λεφτά υπάρχουν» και με την εκλογή του από τη μια κατέθεσε «φιλολαϊκό» προϋπολογισμό και από την άλλη διατυμπάνιζε ότι η χώρα είναι βουτηγμένη στα ελλείμματα και τη διαφθορά.
Σε έξι μήνες την είχε βάλει… θεατρικά στον γύψο των Τροϊκανών. Προσχεδιασμένο; Καθ’ υπόδειξη; Ή προϊόν ασχετοσύνης και της ανοησίας ότι θα το χρεώσει στον προηγούμενο; Θα το βρει η Ιστορία.
Η ουσία είναι ότι έλαβε αποφάσεις για τις οποίες δεν είχε λαϊκή εντολή. Ούτε καν ενισχυμένη εξουσιοδότηση της Βουλής. Στο τέλος τον κατάπιε η απρονοησία του, μαζί με τη χώρα. Ο ισχυρισμός ότι την «έσωσε» δεν στέκει: δεν ψηφίσθηκε ως «διασώστης», αλλά για το πρόγραμμά του.
Δεκαπέντε χρόνια από την τραγελαφική αναγγελία εθνικής υποταγής στους «δανειστές», το ερώτημα επανέρχεται: έπρεπε να το περάσει αυτό η Ελλάδα;
Πανεπιστημιακός, διακεκριμένος οικονομολόγος, πολιτικός με το φωτοστέφανο των αγώνων στης γενιάς του, ο Νίκος Χριστοδουλάκης – το πιο «βαρύ όνομα» στο σημερινό ΠΑΣΟΚ – απαντάει με παρρησία: «Όχι – υπήρχε άλλος δρόμος εξόδου από την κρίση».
Δεδομένου ότι είναι ο επικεφαλής του επίσημου κομματικού «think tank» του ΠΑΣΟΚ, ο μύθος ανασκευάζεται από το κόμμα που τον δημιούργησε.
Ο Χάρης Δούκας δεν πήρε μαθήματα από τη διολίσθηση στον μεγαλομανιακό ισχυρισμό «μπορώ και δήμαρχος και αρχηγός κόμματος» και έσπευσε, από το πουθενά, να υπερασπιστεί το Μνημόνιο ως μονόδρομο.
Υπηρεσία προς τον Γ. Παπανδρέου, για την άσφαιρη υποστήριξη που του παρείχε στις κομματικές αρχαιρεσίες.
Όποιος κι αν τον παρακίνησε, του διαφεύγει ότι ο Χριστοδουλάκης έχει κυβερνητική εμπειρία, γνώση του θέματος και πολιτικό θάρρος.