Η κυοφορούμενη διεύρυνση της Εθνικής Συμμαχίας που είχε ανακοινώσει από τον περασμένο Μάιο η Πρόεδρος του Καλού Κόμματος Μεράλ Ακσενέρ, για να ανατρέψουν την κυριαρχία του Ταγίπ Ερντογάν, επισφραγίστηκε στο δείπνο των 6 πολιτικών αρχηγών που πραγματοποιήθηκε στο πάρκο Ahlatlıbel στην περιοχή Τσάνκαγια της Άγκυρας.
Η εθνική συμμαχία
Η Εθνική Συμμαχία δημιουργήθηκε το 2018 για να διεκδικήσει τις γενικές εκλογές της χώρας το 2018 απέναντι από τη Λαϊκή Συμμαχία των Ερντογάν και Μπαχτσελί.
Η συμμαχία ξεκίνησε επίσημα την 1η Μαΐου 2018 και αποτελείται από τέσσερα κόμματα της αντιπολίτευσης, δηλαδή το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), το Καλό Κόμμα (İYİ), το Κόμμα της Ευδαιμονίας (SP) και το Δημοκρατικό Κόμμα (DP).
Το Σάββατο ο Πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, κάλεσε σε δείπνο για πρώτη φορά, την Πρόεδρο του Καλού Κόμματος (IYI), Μεράλ Ακσενέρ, τον Πρόεδρο του Κόμματος Ευδαιμονίας, Τεμέλ Καραμολάογλου, τον Πρόεδρο του Δημοκρατικού Κόμματος (DP), Γκιουλτεκίν Ουισάλ, τον Πρόεδρο του Κόμματος Ανάπτυξης και Προόδου (DEVA), Αλί Μπαμπατζάν, και τον Πρόεδρο του Κόμματος του Μέλλοντος, Αχμέτ Νταβούτογλου.
Το μενού δεν ήταν άλλο παρά ο συντονισμός για την «εκδίωξη» του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από την εξουσία καθώς σύμφωνα με τον εκπρόσωπο τύπου της Ακσενέρ, Μουράτ Ιντέ, «τίποτα δεν θα είναι ίδιο μετά από απόψε» για να συμπληρώσει ο βουλευτής του CHP Ουζκάν ότι «τίποτε δεν θα είναι το ίδιο στην πολιτική ζωή της Τουρκίας».
1 yarım, 1 çeyrek, 4 gramlık altın değerinde 6 parti Liderciği toplanmış 1 tam altın anca eden gürültü koparmaya çalışıyorlar..
Yahu diğer 4 parti Liderciğinin oy oranı yüzde 4 etmez…Siz kafayı mı buldunuz Bay Kemal,Bayan Akşener.
Yapay Partilerle yol alınmaz. @kilicdarogluk pic.twitter.com/4A0pDdeIfE— Bülent Kocabaş (@bulent_kocabas) February 14, 2022
Ενισχυμένο Κοινοβουλευτικό Σύστημα
Το δείπνο, που χαρακτηρίστηκε ιστορικό, κράτησε περισσότερο από πέντε ώρες με τους έξι ηγέτες να βγάζουν κοινή δήλωση, όπου το βασικό θέμα ήταν η αλλαγή στον τρόπο διακυβέρνησης της Τουρκίας, με ένα Ενισχυμένο Κοινοβουλευτικό Σύστημα και την κατάργηση στην ουσία του Προεδρικού Συστήματος διακυβέρνησης.
Οι έξι ηγέτες των κομμάτων της αντιπολίτευσης, όπως σημειώνει η κοινή δήλωση, είναι αποφασισμένοι να οικοδομήσουν ένα ισχυρό, φιλελεύθερο, δημοκρατικό και δίκαιο σύστημα στο οποίο θα καθιερώνεται η διάκριση των εξουσιών με μια αποτελεσματική και συμμετοχική νομοθεσία, μια διαφανή και υπεύθυνη διοίκηση, μια αμερόληπτη και ανεξάρτητη δικαιοσύνη.
Αναφερόμενοι στην βαθύτατη πολιτική και οικονομική κρίση που βιώνει στην ιστορία της η Τουρκία, τόνισαν ότι ο λόγος αυτής της κρίσης είναι αναμφίβολα η αυθαίρετη και απείθαρχη διοίκηση που εφαρμόζεται με την ονομασία «Σύστημα Προεδρικής Κυβέρνησης».
Η κοινή ευθύνη όλων μας, ως έξι πολιτικών κομμάτων, είναι να ξεπεράσουμε αυτή την κρίση με συναίνεση και ενότητα και να λύσουμε τα βαθιά μας προβλήματα στη βάση του πλουραλισμού διευρύνοντας το πεδίο της δημοκρατικής πολιτικής.
Με αυτήν ακριβώς την πεποίθηση και αποφασιστικότητα, πραγματοποιήσαμε μια εντατική μελέτη για την Συναίνεση του Ενισχυμένου Κοινοβουλευτικού Συστήματος, προκειμένου να ενισχύσουμε το δημοκρατικό κράτος δικαίου, καθώς και να ενισχύσουμε τα νομοθετικά, εκτελεστικά και δικαστικά όργανα. Βασιζόμαστε στη διαβούλευση και τη συμφιλίωση, όχι στην πόλωση, σημείωσαν στην κοινή του δήλωση οι έξι πολιτικοί αρχηγοί.
Τις κοινές τους προτάσεις, όπως δήλωσαν, θα τις παρουσιάσουν στους πολίτες στις 28 Φεβρουαρίου 2022 με κοινό και πρωταρχικό τους στόχο τη μετάβαση σε ένα Ενισχυμένο Κοινοβουλευτικό Σύστημα μέσω ενός οδικού χάρτη.
Όπως σημειώνουν στην κοινή τους δήλωση, «σήμερα, κάναμε ένα σημαντικό βήμα για να οικοδομήσουμε την «Τουρκία του Αύριο» για λογαριασμό του έθνους μας. Από εδώ και πέρα είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε διευρύνοντας τους τομείς συνεργασίας. Παρουσιάζουμε στο κοινό ότι δεσμευόμαστε να εφαρμόσουμε το Ενισχυμένο Κοινοβουλευτικό Σύστημα, το οποίο θα οικοδομήσουμε μαζί, με την πεποίθηση ότι θα φέρει δικαιοσύνη, ειρήνη, ευημερία και ηρεμία στο έθνος μας και στις μελλοντικές γενιές».
İki gündür iktidar ve yanlılarının #Milletİttifakı’nın toplantısı ve liderleri hakkında aşağılama ve suçlamalarını dinliyoruz…
Onlar böylesi bir toplantı yapsaydı demokrasi hamlesi,
Onlar Kürtler ile toplansa çözüm süreci, olurdu!?
Ali Babacan
Kılıçdaroğlu
Akşener pic.twitter.com/uwrmmuYWDA— Seyfullah Erdoğan (@seyfoloji) February 14, 2022
Υπάρχει ελπίδα;
Η Εθνική Συμμαχία, χωρίς τα κόμματα των Μπαμπατζάν και Νταβούτογλου το 2018 στις Προεδρικές εκλογές δεν κατάφεραν να ανακόψουν την πορεία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προς το Ακ Σαράι(Προεδρικό Συγκρότημα), καθώς έλαβε 52,59% με διαφορά σχεδόν 10 εκατομμυρίων ψήφων. Ήταν τέτοια η διαφορά που ο υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος Μουχαρέμ Ιντζέ, ανασκεύασε τις δηλώσεις που έκανε πριν τις εκλογές ότι φοβόταν νοθεία, λέγοντας ότι δεν υπάρχει νοθεία με 10 εκ. ψήφους διαφορά, αποδεχόμενος την ήττα του.
Βέβαια τα χρόνια έχουν περάσει και οι συνθήκες δεν είναι ίδιες όπως το 2018 για τον Ρετζέπ Ερντογάν.
Όμως μπορούν Μπαμπατζάν και Νταβούτογλου με τα κόμματα τους να κάνουν την διαφορά και να ενισχύσουν την Εθνική Συμμαχία;
Και οι δυο προέρχονται από το κυβερνητικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) του Ερντογάν και αποχώρησαν και οι δυο το 2019.
Παρόλο που θεωρήθηκαν από τους ξένους αναλυτές ως δυο ισχυρά χαρτιά στην μετά Ερντογάν εποχή, δημοσκοπικά δεν τα πάνε και τόσο καλά σε σύγκριση με τις προσδοκίες που προκάλεσε η αποχώρηση τους από το ΑΚΡ και η αυτόνομη κάθοδος τους στην πολιτική.
Έχοντας διατελέσει και οι δυο Υπουργοί Εξωτερικών, Πρωθυπουργός και Πρόεδρος του ΑΚΡ ο Νταβούτογλου και Υπουργός Οικονομικών και Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης ο Μπαμπατζάν, θα περίμενε κανείς να είχαν μεγαλύτερη απήχηση στους πολίτες.
Όμως η πραγματικότητα είναι σκληρή καθώς και οι δυο προέρχονται από τις κοινωνικές ελίτ κι όχι από την πλειοψηφία του εκλογικής δεξαμενής του ΑΚΡ των πολιτών μεσαίων και χαμηλών εισοδημάτων. Όπερ σημαίνει ότι δεν κατάφεραν να πάρουν ψηφοφόρους από τον Ερντογάν.
Από την άλλη η Ακσενέρ η οποία αποκαλείται και «Σιδηρά Κυρία» θεωρήθηκε από πολλούς αναλυτές ως η κύρια αντίπαλος του Ερντογάν, κάτι όμως που στις εκλογές δεν επιβεβαιώθηκε, με τα σχετικά χαμηλά ποσοστά 9,98% που έλαβε το 2018, σε σύγκριση με τις δημοσκοπήσεις. Ούτε όμως και στις Προεδρικές εκλογές τα πήγε καλά συγκεντρώνοντας μόνο 7,9%.
Το ότι βρίσκεται εντός της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης, οφείλεται σε μια ιδιαιτερότητα του τουρκικού εκλογικού συστήματος. Το όριο για την είσοδο στη Βουλή είναι 10%. Αν όμως συμμετέχει ένα κόμμα σε συνασπισμό-συμμαχία κομμάτων τότε δεν χρειάζεται να ξεπεράσει το όριο για να εισέλθει στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση.
Όσον αφορά την Ακσενέρ, έχει την ίδια ιδεολογική βάση με τον Τούρκο Πρόεδρο καθώς και οι δυο προέρχονται από το κόμμα του Νετσμετίν Ερμπακάν, με σκληρή ισλαμιστική συντηρητική ιδεολογία.
Από εκεί που προέρχεται και ο έτερος εταίρος της Εθνικής Συμμαχίας Τεμέλ Καραμολάογλου και το Κόμμα της Ευδαιμονίας, η συμμετοχή του οποίου αμφισβητήθηκε πολύ λόγω του ακραίου θρησκευτικού εθνικισμού του.
Το Δημοκρατικό Κόμμα προέρχεται από την μετονομασία του Κόμματος για το Αληθινό Μονοπάτι, των Ντεμιρέλ και Τσιλέρ, όπου διετέλεσε Πρόεδρος και ο νυν Υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, έναν από τους λίγους που θεωρούνται ως διάδοχοι του Ερντογάν.
Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο όλα τα κόμματα της Εθνικής Συμμαχίας, έχουν πολλά κοινά και διασυνδέσεις με τον Ερντογάν. Κάτι που δεν αποκλείει μετακινήσεις και «εξαγορές».
Αυτό που λείπει όμως είναι το νέο και φρέσκο που έχει ενδεχομένως ανάγκη η πολιτική ζωή της Τουρκίας. Κάτι που δεν μπορούν να προσφέρουν μέχρι στιγμής τα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Όσο για τον Ικρέμ Ιμάμογλου που θεωρείται πλέον ως ο μόνος ικανός για να αντιπαρατεθεί με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έχει ένα μεγάλο βαρίδιο που λέγεται Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου και CHP.
Ο Πρόεδρος του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης και συνεχιστής της πολιτικής του Κεμάλ Ατατούρκ, ως άλλος Κρόνος τρώει τα παιδιά του, μένοντας αγκιστρωμένος στην ηγεσία του CHP, παρότι είναι ίσως ο μόνος ηγέτης κόμματος στην Τουρκία που επί 12 χρόνια έχει υποστεί μόνο ήττες στις εκλογές κι όλες από τον Ερντογάν.
Η εμφατική νίκη, δυο φορές μάλιστα στο Δήμο της Κωνσταντινούπολης για τον Ιμάμογλου, δεν σημαίνει ότι αυτός θα είναι η φυσική συνέχεια για το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα που ίσως θα έδινε πνοή στην αντιπολίτευση και την Εθνική Συμμαχία.
Παραμένοντας γερασμένη η Εθνική Συμμαχία και χωρίς να έχει κάνει άνοιγμα στο δεύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών HDP, ο αγώνας θα είναι αμφίρροπος για τις εκλογές του 2023, αν δεν κάνει πρόωρες εκλογές ο Ερντογάν το 2022 πιάνοντας απροετοίμαστους τους πολιτικούς του αντιπάλους.
Ο συνεχιζόμενος αποκλεισμός του HDP από την Εθνική Συμμαχία, δεν έμεινε ασχολίαστος από την συμπρόεδρο του Κόμματος Περβίν Μπουλντάν, η οποία δήλωσε από τη Σμύρνη χτες «ξέρουμε καλά να αγνοούμε αυτούς που μας αγνοούν όταν έρθει η ώρα», στέλνοντας ένα ξεκάθαρο μήνυμα, προς πάσα κατεύθυνση.