Η πατρότητα του όρου «Διπλωματία της αναστάτωσης» δεν ανήκει ούτε στον Ερντογάν, ούτε στον θεωρητικό του «Στρατηγικού Βάθους» Νταβούτογλου, αλλά στον Οζάλ που ήθελε ενεργό εμπλοκή της Τουρκίας τόσο στην Καταιγίδα της Ερήμου, όσο και στην σύγκρουση στη Γιουγκοσλαβία.
Στην πράξη όμως την διπλωματία της αναστάτωσης την εφαρμόζει ο Ερντογάν με αιχμή του δόρατος τις πωλήσεις τουρκικής κατασκευής Drones σε μια σειρά από χώρες που συνεχώς επεκτείνεται.
Πρώτη σοβαρή ανατροπή του Στάτους Κβο με καταλυτικό παράγοντα τα τουρκικής κατασκευής Drones ήταν η επίθεση του Αζερμπαϊτζάν στην Αρμενία τον Οκτώβριο-Νοέμβριο του 2020.
Είχε προηγηθεί η χρήση τους από τον τουρκικό στρατό και τους συμμάχους του στην Λιβύη και στην Συρία.
Στην συνέχεια τουρκικά Drones προμηθεύθηκε η Ουκρανία, τα οποία έσπευσε να χρησιμοποιήσει για να βομβαρδίσει τις θέσεις της φιλορωσικής πολιτοφυλακής στο Ντάνιετσκ και το Λούγκανσκ στην Ανατολική Ουκρανία.
Ενδιαφέρον σε επίπεδο προκαταρκτικών διαπραγματεύσεων για την αγορά του τουρκικού οπλικού συστήματος έχουν δείξει η Πολωνία, το Κατάρ, το Κιργιστάν, το Τουρκμενιστάν, το Μαρόκο, ο Νίγηρας, η Ρουάντα, η Αλγερία και η Τυνησία.
Η πιο σημαντική όμως πώληση Dronesστην Αφρική αφορά την Αιθιοπία που προσδοκά έτσι να καταστείλει την ανταρσία στις βόρειες επαρχίες, και να αποφύγει έτσι την αναζήτηση πολιτικής διευθέτησης μια εξέλιξη που προκάλεσε την δημόσια έκφραση ανησυχίας από εκπρόσωπο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Ιδιοκτήτης της εταιρίας που κατασκευάζει τα εξοπλισμένα DronesΤΒ2 είναι η οικογένεια του γαμπρού του Ερντογάν Σελτζούκ Μπαιρακτάρ, μια εμβληματική περίπτωση συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα…
Από όλες τις τυχοδιωκτικές πρωτοβουλίες του Ερντογάν στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής η διπλωματία των Drones είναι η πιο αποσταθεροποιητική και επικίνδυνη.
Επί της ουσίας η Τουρκία του Ερντογάν αυξάνει αν δεν πολλαπλασιάζει την διαπραγματευτική ικανότητα μεσαίων και μικρών δυνάμεων να αμφισβητήσουν μια μονομερή η και πολυμερή διεθνή διαιτησία την οποία θεωρούν ότι δεν συνυπολογίζει τα ζωτικά τους συμφέροντα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Πολωνία και η Ουκρανία καθώς η προμήθεια του συστήματος ΤΒ2 υπονομεύει εκ των πραγμάτων την δυνατότητα των ΗΠΑ να ελέγξουν την αντιπαράθεση αυτών των δύο χωρών με την Μόσχα μέσω του ελέγχου των πωλήσεων οπλικών συστημάτων.
Ακόμη χειρότερα η πώληση του ΤΒ2 στην κυβέρνηση της Αντίς Αμπέμπα κινδυνεύει να βραχυκυκλώσει συνολικά την επιδιαιτητική επιρροή και εμβέλεια των ΗΠΑ στο Κέρας της Αφρικής.
Δίχως υπερβολή η Τουρκία τα τελευταία χρόνια με αιχμή του δόρατος τις πωλήσεις οπλικών συστημάτων αλλά και τις επενδύσεις και το διμερές εμπόριο έχει γίνει υπολογίσιμος παίκτης στην Αφρική προκαλώντας την ανησυχία της Γαλλίας σε ένα ακόμη μέτωπο αλλά και της Κίνας.
Τούτων λεχθέντων είναι σαφές ότι με τα σημερινά δεδομένα ακόμη και στην μετά Ερντογάν εποχή η Τουρκία θα εξακολουθήσει σε μη προβλέψιμο βάθος χρόνου να αποτελεί παράγοντα περιφερειακής αλλά και διεθνούς περιπλοκής και αστάθειας.