Λίγη ώρα μετά τις δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ ότι «υπάρχει ελπίδα ότι θα επιτευχθεί ένας συμβιβασμός», η Μόσχα προχώρησε σε ανακοινώσεις αναφορικά με το περιεχόμενο των συνομιλιών για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Αναλυτικότερα, όπως ανακοίνωσε το Κρεμλίνο, μία ουδέτερη Ουκρανία στο πρότυπο της Σουηδίας και της Αυστρίας είναι ο συμβιβασμός που συζητούν αυτή τη στιγμή οι ρώσοι και οι ουκρανοί διαπραγματευτές.
«Είναι πράγματι η επιλογή που συζητείται αυτή τη στιγμή και η οποία μπορεί να θεωρηθεί επιλογή συμβιβασμού», δήλωσε ο εκπρόσωπος της ρωσικής προεδρίας Ντμίτρι Πεσκόφ, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων RIA.
Ο Πεσκόφ σχολίαζε επισημάνσεις του επικεφαλής των ρώσων διαπραγματευτών Βλαντίμιρ Μεντίνσκι, ο οποίος είχε δηλώσει νωρίτερα στην κρατική τηλεόραση: «Η Ουκρανία προσφέρει μια αυστριακή ή σουηδική εκδοχή ενός ουδέτερου αποστρατιωτικοποιημένου κράτους, που να είναι ταυτόχρονα όμως ένα κράτος με το δικό του στρατό και το δικό του πολεμικό ναυτικό».
Η Ουκρανία δεν έχει επιβεβαιώσει ότι προτίθεται να συζητήσει την ουδετερότητα, σημειώνει το Reuters. Λέει πως είναι έτοιμη να διαπραγματευτεί τον τερματισμό του πολέμου, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Κίεβο: Ούτε σουηδικό μοντέλο, ούτε αυστριακό, παρά μόνο ουκρανικό
Από την πλευρά της, η ουκρανική προεδρία απάντησε ότι η χώρα απαιτεί «πλήρεις εγγυήσεις ασφαλείας» απέναντι στη Ρωσία, απορρίπτοντας παράλληλα την ιδέα της εφαρμογής ενός «αυστριακού ή σουηδικού» μοντέλου «ουδετερότητας».
«Η Ουκρανία βρίσκεται αυτήν την στιγμή σε κατάσταση απευθείας πολέμου με τη Ρωσία. Κατά συνέπεια, το μοντέλο δεν μπορεί παρά να είναι "ουκρανικό"», δήλωσε ο Μιχάιλο Ποντόλιακ, ένας εκ των ουκρανών διαπραγματευτών, σε σχόλια που δόθηκαν στη δημοσιότητα από την ουκρανική προεδρία.
Διευκρινίζει δε ότι απαιτούνται «πλήρεις εγγυήσεις ασφαλείας» απέναντι στη Ρωσία, στο πλαίσιο των οποίων οι συμβαλλόμενοι θα δεσμεύονται να επέμβουν στο πλευρό της Ουκρανίας σε περίπτωση επίθεσης.
Σύμβουλος Πούτιν: Ελπίδα για μια συμφωνία γενεών
Νωρίτερα, ο σύμβουλος του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Μεντίνσκι, είχε τονίσει ότι οι διαπραγματεύσεις είναι αργές και δύσκολες, αλλά έχει σημειωθεί πρόοδος σε ορισμένες θέσεις.
Η Μόσχα δεν έχει αλλάξει τον στόχο της στις διαπραγματεύσεις με το Κίεβο - θέλει να επιτύχει μια «συμφωνία γενεών» και να καταστήσει την Ουκρανία ειρηνική, ουδέτερη και φιλική, δήλωσε στους δημοσιογράφους ο ρώσος προεδρικός σύμβουλος Βλαντιμίρ Μεντίνσκι και επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι διαπραγματεύσεις είναι αργές και δύσκολες, αλλά έχει σημειωθεί πρόοδος σε ορισμένες θέσεις. Ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε σε συνέντευξή του στο τηλεοπτικό κανάλι RBC την Τετάρτη ότι οι εκπρόσωποι των δύο χωρών είχαν ήδη επεξεργαστεί «συγκεκριμένη απόλυτη διατύπωση» που ήταν «κοντά σε συμφωνία».
Τα κυριότερα γνωστά σημεία των διαπραγματεύσεων μέχρι στιγμής:
Η θέση της Μόσχας
Ο στόχος της Ρωσίας, τόνισε ο Μεντίνσκι, δεν έχει αλλάξει από την έναρξη της στρατιωτικής επιχείρησης.
«Χρειαζόμαστε μια ειρηνική, ελεύθερη, ανεξάρτητη Ουκρανία, ουδέτερη - όχι μέλος στρατιωτικών μπλοκ, όχι μέλος του ΝΑΤΟ - μια χώρα που είναι φίλη μας, γείτονάς μας, με την οποία αναπτύσσουμε σχέσεις από κοινού, οικοδομούμε το μέλλον μας και η οποία δεν αποτελεί εφαλτήριο για στρατιωτική και οικονομική επίθεση εναντίον της χώρας μας» τόνισε ο Μεντίνσκι, προσθέτοντας ότι το καθεστώς της Κριμαίας και του Ντονμπάς είναι επίσης βασικό για τη Μόσχα.
Ο ρώσος επικεφαλής των διαπραγματεύσεων διέψευσε επίσης τους ισχυρισμούς ότι το θέμα της αποναζιστικοποίησης της Ουκρανίας έχει αφαιρεθεί από την ημερήσια διάταξη.
«Το θέμα της αποναζιστικοποίησης και της αυστηρότερης τιμωρίας, της επιβολής του νόμου σε πρώτη φάση, [...] για την εξύμνηση του ναζισμού, του νεοναζισμού, του εξτρεμισμού στη βάση τους, εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό σημείο της διαπραγματευτικής ατζέντας» σύμφωνα με τον Μεντίνσκι.
Η Μόσχα επιδιώκει μια μακροπρόθεσμη συμφωνία - «μια συμφωνία για γενιές», πρόσθεσε ο προεδρικός σύμβουλος. Επίσης, είπε, συζητούνται οι αμοιβαίες αξιώσεις για κυρώσεις και «γενικά, όλη αυτή η τρελή κατάσταση με τις οικονομικές κυρώσεις» είναι ένα από τα βασικά θέματα κάθε συνάντησης.
Αποστρατιωτικοποίηση και ουδετερότητα
Η Ρωσία και η Ουκρανία συζητούν συγκεκριμένες παραμέτρους για την αποστρατιωτικοποίηση.
Το Κίεβο, ειδικότερα, προτείνει «την αυστριακή, σουηδική εκδοχή ενός ουδέτερου αποστρατιωτικοποιημένου κράτους, αλλά ενός κράτους με δικό του στρατό και ναυτικό», δήλωσε ο Μεντίνσκι.
Σύμφωνα με τον Λαβρόφ, η Μόσχα είναι έτοιμη να συμφωνήσει για τη διάθεση από το Κίεβο εκείνων των τύπων όπλων που δεν θα συνιστούσαν απειλή γι' αυτήν. Δεν διευκρίνισε για τι είδους όπλα μπορεί να μιλάει.
Η Ουκρανία έχει ήδη ουσιαστικά παραδεχθεί ότι ένα από τα σημαντικότερα ρωσικά αιτήματα, η άρνηση δηλαδή της ένταξης στο ΝΑΤΟ, θα ικανοποιηθεί. Αυτό, ειδικότερα, δήλωσε την Τρίτη ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τονίζοντας ότι το Κίεβο θα χρειαστεί τότε «νέες μορφές αλληλεπίδρασης» με τις δυτικές χώρες και «ξεχωριστές εγγυήσεις ασφαλείας». Η ρήτρα προσδοκίας της Ουκρανίας για το ΝΑΤΟ συμπεριλήφθηκε στο σύνταγμά της το 2019.
Σημειώνεται πρόοδος
Στις συνομιλίες, δήλωσε ο Μεντίνσκι, «υπάρχει κάποια πρόοδος σε ορισμένες θέσεις, αλλά όχι σε όλες».
Ο Λαβρόφ δήλωσε επίσης ότι υπάρχει ήδη μια γλώσσα σχετικά με την ουκρανική ουδετερότητα και τις εγγυήσεις ασφαλείας που είναι «κοντά σε συμφωνία» και ότι υπάρχει «κάποια ελπίδα για την επίτευξη συμβιβασμού».
Ισχυρισμοί για προσέγγιση των πλευρών ακούγονται επίσης από το Κίεβο. Ειδικότερα, ο Ζελένσκι σημείωσε σε άλλη ομιλία του την Τετάρτη ότι «οι θέσεις στις διαπραγματεύσεις ακούγονται ήδη πιο ρεαλιστικές».
Οι συνομιλίες μεταφέρθηκαν στη μορφή τηλεδιασκέψεων αποκλειστικά και μόνο για να εξοικονομηθεί χρόνος, προσπάθεια και χρήμα, επιβεβαίωσε ο επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας.
Νωρίτερα είχαν πραγματοποιηθεί τρεις συναντήσεις εκπροσώπων της Ρωσίας και της Ουκρανίας στη Λευκορωσία - στις 28 Φεβρουαρίου, στις 3 και στις 7 Μαρτίου, ενώ οι υπουργοί Εξωτερικών της Ρωσίας και της Ουκρανίας Σεργκέι Λαβρόφ και Ντμίτρο Κουλέμπα συναντήθηκαν στο περιθώριο του φόρουμ της Αττάλειας στις 10 Μαρτίου.
Ο Ζελένσκι «έβλεπε» νωρίτερα «πιο ρεαλιστικές θέσεις»
Οι θέσεις των δύο πλευρών ακούγονται πλέον πιο ρεαλιστικές στα αυτιά του ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, όπως ο ίδιος είχε αναφέρει πριν από τις περιγραφόμενες εξελίξεις.
«Όλοι μας θέλουμε την ειρήνη και τη νίκη το συντομότερο δυνατό», ανέφερε ο αρχηγός του ουκρανικού κράτους, αλλά «θα χρειαστεί προσπάθεια και υπομονή».
Το μοντέλο της Αυστρίας
Ποιο είναι λοιπόν το μοντέλο της Αυστρίας;
Η Αυστρία έχει τον δικό της στρατό, αλλά είναι δεσμευμένη σε ουδετερότητα από τη Συνθήκη του 1955 και το Σύνταγμά της, το οποίο της απαγορεύει να ενταχθεί σε στρατιωτικές συμμαχίες (όπως το ΝΑΤΟ) και να έχει στο έδαφός της στρατιωτικές βάσεις άλλων χωρών.