Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε σήμερα νομοθετική πρόταση που θα κινητοποιήσει πόρους της πολιτικής συνοχής για την παροχή βοήθειας στους πρόσφυγες που διαφεύγουν από τη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας.
Το μέτρο θα ενισχύσει επίσης τις συνεχιζόμενες προσπάθειες των κρατών μελών για την αντιμετώπιση των εκτεταμένων επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη υποδεχθεί σχεδόν τρία εκατομμύρια εκτοπισμένους, κυρίως γυναίκες και παιδιά, που εγκαταλείπουν τη χώρα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ένα μέρος για να μείνουν, είδη πρώτης ανάγκης, πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, τις μεταφορές, την εκπαίδευση και την απασχόληση - η Ευρώπη πρέπει να τηρήσει τις αξίες της για τον ουκρανικό λαό.
Η ταχεία αποδέσμευση των πόρων συνοχής για τους εκτοπισμένους θα επιτρέψει στα κράτη μέλη, ιδίως σε εκείνα που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της κρίσης, να διαθέσουν επειγόντως χρηματοδότηση για να βοηθήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο τους εκτοπισμένους Ουκρανούς. Αυτή ήταν η ισχυρή δέσμευση που ανέλαβαν οι ηγέτες της ΕΕ όταν συναντήθηκαν στις Βερσαλλίες στις 10 και 11 Μαρτίου, και τώρα είμαστε υπερήφανοι που τηρούμε αυτή τη δέσμευση» δήλωσε ο Γάλλος υπουργός εδαφικής συνοχής και σχέσεων με τις εδαφικές κοινότητες Ζοέλ Ζιρού.
Η πρόταση για τη δράση της συνοχής για τους πρόσφυγες στην Ευρώπη (CARE) τροποποιεί δύο νομοθετικές πράξεις για να προβλέψει έκτακτες και στοχευμένες αλλαγές στο συνολικό νομικό πλαίσιο της περιόδου 2014-2020 που διέπει τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ) και το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας για τους Απόρους (FEAD).
Εισάγει επίσης πρόσθετη ευελιξία στην ανακατανομή της χρηματοδότησης και παρατείνει κατά ένα λογιστικό έτος τη χρηματοδότηση 100% από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για τα προγράμματα συνοχής, μέτρο που εισήχθη αρχικά το 2020 για να βοηθήσει την ανάκαμψη της COVID-19.
Αυτό σημαίνει ότι τα κράτη μέλη θα είναι σε θέση να επιταχύνουν την ανάπτυξη όλων των μη προγραμματισμένων χρηματοδοτήσεων στο πλαίσιο της περιόδου 2014-2020. Επιπλέον, μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη δόση των 10 δισεκατομμυρίων ευρώ του 2022 στο πλαίσιο του REACT-EU, ενός από τα μεγαλύτερα προγράμματα δημόσιων επενδύσεων της ΕΕ μετά την πανδημία.
Τα κύρια στοιχεία της πρότασης περιλαμβάνουν:
-πρόσθετη ευελιξία για τη μεταφορά πόρων μεταξύ προγραμμάτων στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών προκλήσεων λόγω της στρατιωτικής επιθετικότητας της Ρωσίας,
-νέα ευελιξία για την τροποποίηση προγραμμάτων στο πλαίσιο του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας για τους Απόρους (FEAD),
-η ημερομηνία έναρξης των νέων μέτρων που είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση στο πλαίσιο του CARE ορίζεται στις 24 Φεβρουαρίου 2022, ημερομηνία της ρωσικής εισβολής,
-παράταση της χρηματοδότησης κατά 100% από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για το λογιστικό έτος 2021-2022. Προκειμένου να τηρηθούν τα ανώτατα όρια πληρωμών κατά τα έτη 2022 και 2023, οι συνολικές πρόσθετες πληρωμές θα περιοριστούν σε 5 δισ. ευρώ το 2022 και 1 δισ. ευρώ το 2023.
Λαμβάνοντας υπόψη τον επείγοντα χαρακτήρα των ανθρώπινων και οικονομικών επιπτώσεων της εισροής προσφύγων, το Συμβούλιο αποφάσισε να εγκρίνει το κείμενο της πρότασης χωρίς τροποποιήσεις.
Στις 8 Μαρτίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τον κανονισμό CARE. Η πρόταση αποσκοπεί στην ελάφρυνση της επιβάρυνσης των εθνικών και περιφερειακών προϋπολογισμών από την άνευ προηγουμένου μεταναστευτική πίεση, ιδίως στις ανατολικές περιοχές της ΕΕ, που προκύπτει από την απρόκλητη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας. Λαμβάνει επίσης υπόψη τον εκτεταμένο οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας COVID-19 στην ΕΕ στο σύνολό της.
Μετά τη σημερινή έγκριση από το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναμένεται να χρησιμοποιήσει τη διαδικασία του κατεπείγοντος για την έγκριση της πρότασης. Η νομοθετική πράξη αναμένεται να εκδοθεί στις αρχές Απριλίου και θα τεθεί σε άμεση ισχύ.