Μία νέα τάξη ολιγαρχών θα μπορούσε να δημιουργήσει η ανακοίνωση της Ρωσίας για το ενδεχόμενο ο Βλαντιμίρ Πούτιν να κατασχέσει περιουσιακά στοιχεία ξένων εταιρειών, αναφέρει ειδικός στα ρωσικά οικονομικά.
Τα «χρυσαφικά» που αφήνουν πίσω τους οι εταιρείες που φεύγουν από τη Ρωσία
Όσοι καταφέρνουν να αποκτήσουν την κυριότητα των κατασχεθέντων περιουσιακών στοιχείων σε τιμές πώλησης μέσω κρατικών δημοπρασιών θα μπορούσαν να γίνουν η νέα κατηγορία μεγιστάνων, δήλωσε ο Hassan Malik, ανώτερος αναλυτής στην εταιρεία συμβούλων διαχείρισης επενδύσεων Loomis Sayles, με έδρα τη Βοστώνη.
«Υπάρχει σίγουρα ο κίνδυνος να δείτε απλώς τη δημιουργία μιας νέας τάξης συντρόφων καπιταλιστών ή ολιγαρχών», είπε ο Malik στο Insider.
Την ώρα που οι πολυεθνικές εταιρείες εγκαταλείπουν μαζικά τη Ρωσία, αφήνουν πίσω τους περιουσιακά στοιχεία, όπως εργοστάσια και γραφεία που είναι σε λειτουργική κατάσταση. Ο ρώσος πρόεδρος απείλησε να αναλάβει τέτοια αδρανή αλλά παραγωγικά περιουσιακά στοιχεία, λέγοντας σε κυβερνητικούς αξιωματούχους ότι το Κρεμλίνο θα επιδιώξει «να εισαγάγει εξωτερική διαχείριση και στη συνέχεια να μεταβιβάσει αυτές τις επιχειρήσεις σε αυτούς που πραγματικά θέλουν να εργαστούν», σύμφωνα με το Associated Press.
Το πρόγραμμα που «γέννησε» ζάμπλουτους στη Ρωσία
Το υπουργείο Οικονομίας της Ρωσίας πρότεινε ότι τα περιουσιακά στοιχεία θα μπορούσαν να δημοπρατηθούν, ανέφερε το Bloomberg στις 10 Μαρτίου. Οι δημοπρασίες μπορεί να αντικατοπτρίζουν ένα αμφιλεγόμενο πρόγραμμα «δάνεια προς μετοχές» της δεκαετίας του 1990 που ξεκίνησε από τον πρώην πρόεδρο της Ρωσίας Μπόρις Γέλτσιν, είπε ο Malik στο Insider. Εκείνη την εποχή, πλούσιοι ρώσοι επιχειρηματίες και τράπεζες που ήταν κοντά στον κρατικό μηχανισμό, δάνεισαν στην κυβέρνηση χρήματα με αντάλλαγμα μερίδια σε κρατικές βιομηχανικές εταιρείες. Οι μετοχές αποκτήθηκαν σε «φτηνές τιμές», έγραφαν οι New York Times το 1996.
Ο Malik περιέγραψε τις συμφωνίες ως «γλυκά ντιλ» γιατί όταν το ρωσικό κράτος δεν πλήρωσε τα δάνεια, οι πιστωτές κατάσχεσαν τις μετοχές τους. Αυτό δημιούργησε μια γενιά εξωφρενικά πλούσιων ολιγαρχών, είπε ο Malik, ο οποίος είναι επίσης συγγραφέας του «Τραπεζίτες και Μπολσεβίκοι», ένα βιβλίο για τα οικονομικά στις αρχές του 1900 κατά τη διάρκεια της Ρωσικής Επανάστασης.
Ο πλουσιότερος άνθρωπος της Ρωσίας, ο Βλαντιμίρ Ποτάνιν, συγκέντρωσε την τεράστια περιουσία του μέσω του συστήματος «δάνεια προς μετοχή» όταν εξαγόρασε τον κολοσσό μετάλλων Nornickel. Ο Ποτάνιν έχει καθαρή περιουσία 24,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με το Bloomberg Billionaires Index. Ο δισεκατομμυριούχος Ρόμαν Αμπράμοβιτς (καθαρή αξία 14,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων) απέκτησε το μερίδιο ελέγχου της εταιρείας πετρελαίου Sibneft μέσω του εν λόγω προγράμματος.
Σήμερα, η ρωσική κυβέρνηση -που έχει ανάγκη από κεφάλαια εν μέσω σαρωτικών διεθνών κυρώσεων για τον πόλεμο στην Ουκρανία- θα μπορούσε να εκφορτώσει τα κατασχεμένα ξένα περιουσιακά στοιχεία σε ευνοούμενους επενδυτές και πάλι με έκπτωση, είπε ο Malik στο Insider. «Πιστεύω ότι είναι ένας πραγματικός κίνδυνος δεδομένης της ιστορίας της Ρωσίας», είπε.
Οι ξένοι επενδυτές που «γλυκοκοιτάζουν» τη Ρωσία
Το Κρεμλίνο μπορεί επίσης να ανοίξει τέτοιους πλειστηριασμούς σε ξένους «παίκτες», κάτι που θα μπορούσε να δελεάσει τους καιροσκόπους επενδυτές να κοιτάξουν μια διέξοδο στην αγορά, είπε ο Malik. «Μπορεί να υπάρχουν παίκτες από χώρες όπου αισθάνονται σχετικά απομονωμένοι από την απειλή των δυτικών κυρώσεων», είπε.
Πιθανοί επενδυτές θα μπορούσαν να προέρχονται από την Κίνα, την Ινδία ή χώρες της Μέσης Ανατολής που δεν έχουν καταδικάσει τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, δήλωσε ο Malik.
Μεταξύ αυτών, η Κίνα είναι πιο πιθανό να αναλάβει ενεργό ρόλο στην επιδίωξη επενδύσεων στη Ρωσία, καθώς έχει μεγαλύτερη μόχλευση στις σχέσεις ισχύος της με τη Δύση από ό,τι πολλές άλλες χώρες, είπε ο Malik. Οι μεγάλες, κρατικές εταιρείες είναι απίθανο να αναλάβουν τον κίνδυνο να προσκρούσουν σε διεθνείς κυρώσεις, αλλά οι επενδυτές θα μπορούσαν να ιδρύσουν μια εταιρεία συμμετοχών που δραστηριοποιείται και εμπορεύεται μόνο στην Κίνα και τη Ρωσία για να παρακάμψουν τους περιορισμούς, είπε.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα του Insider, η Κίνα φαίνεται να κοιτάζει ήδη ευκαιρίες στη ρωσική αγορά.
Ο ιινέζος πρεσβευτής στη Ρωσία, Zhang Hanhui, είπε σε μια ομάδα ηγετών επιχειρήσεων στη Μόσχα την Κυριακή, να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται από ένα «κενό» στη χώρα, έγραψε η «Russia Confucius Culture Promotion Association» στον επίσημο λογαριασμό της στο WeChat.
Ο Zhang δεν ανέφερε κυρώσεις, αλλά είπε στους ηγέτες των επιχειρήσεων ότι η διεθνής κατάσταση ήταν «σύνθετη», με τις μεγάλες εταιρείες να αντιμετωπίζουν προβλήματα στις αλυσίδες εφοδιασμού και τις πληρωμές. «Είναι μια εποχή που οι ιδιωτικές, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο», είπε ο Zhang.