Οι Γάλλοι ψηφοφόροι θα προσέλθουν στις κάλπες τον επόμενο μήνα για να αποφασίσουν, από την αρχή, ποιος θα κυβερνά τη χώρα τους για τα επόμενα πέντε χρόνια.
Όπως και στις προεδρικές εκλογές του περασμένου μήνα, οι Γάλλοι θα αποφασίσουν επίσης για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης όταν ψηφίσουν για να εκλέξουν τους αντιπροσώπους τους στην Εθνοσυνέλευση, την «Κάτω Βουλή» της χώρας, στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου.
Ανήσυχη ξανά η Ε.Ε .
Θα κερδίσει ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν την πλειοψηφία των εδρών στην Εθνοσυνέλευση ή μπορεί η ηνωμένη πια Αριστερά να επιβάλει έναν ριζοσπαστικό πρωθυπουργό, τον Ζαν-Λυκ Μελανσόν, ο οποίος αντιτίθεται στις αντιλαϊκές πολιτικές της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης; Η Ε.Ε., μολονότι αισθάνθηκε ανακούφιση αποφεύγοντας τον σκόπελο της Λε Πεν, δεν βλέπει να καλό μάτι τη δυναμική που έχει αποκτήσει Μελανσόν.
Η εκλογική συμμαχία που επετεύχθη αυτήν την εβδομάδα μεταξύ του κόμματος του Μελανσόν και των Οικολόγων Πράσινων (EELV) ενδέχεται να ενισχυθεί και από τους πολύ αποδυναμωμένους Σοσιαλιστές.
Η απότομη ενοποίηση της γαλλικής Αριστεράς συνετελέσθη σε μεγάλο βαθμό υπό τους ευρωσκεπτικιστικούς όρους του Μελανσόν, με αρκετούς μετριοπαθείς Σοσιαλιστές και Πράσινους να εκφράζουν τις αντιρρήσεις τους στην κοινή πλατφόρμα της συμμαχίας, η οποία υπόσχεται να «παρακούσει» ή να «αποσυρθεί προσωρινά από» τους δημοσιονομικούς και οικονομικούς κανόνες της ΕΕ. Δεσμεύεται επίσης για παραμονή εντός του γαλλικού και του κοινοτικού δικαίου.
Αυτή η «Νέα Λαϊκή Κοινωνική και Οικολογική Ένωση» έχει πιθανότητες να κερδίσει ένα μεγάλο μπλοκ εδρών στις 12 και 19 Ιουνίου, που μάλλον δεν θα αρκούν για να αναγκάσουν τον Μακρόν να διορίσει τον Μελανσόν ως πρωθυπουργό του (το γαλλικό σύστημα είναι προεδρικό εθιμικά και πρακτικά, αλλά η τελική εξουσία ανήκει στο κοινοβούλιο).
Η ιστορία και οι άγραφοι κανόνες του εκλογικού συστήματος των δύο γύρων υποδηλώνουν ότι ο Μακρόν και το φιλοευρωπαϊκό κεντρώο μπλοκ του θα πετύχουν πλειοψηφία εδρών στις 19 Ιουνίου.
Η χαμηλή συμμετοχή στις βουλευτικές εκλογές αναμένεται να ευνοήσει τον Μακρόν. Οι μεγαλύτεροι, πλουσιότεροι, καλά μορφωμένοι υποστηρικτές του, ψηφίζουν σε όλους τους τύπους εκλογών. Οι νεότεροι, φτωχότεροι και φυλετικά ανόμοιοι ψηφοφόροι του Μελανσόν, δεν το κάνουν (ή τουλάχιστον δεν το έκαναν μέχρι τώρα).
«Διχάζει αντί να ενώνει το έθνος»
Η Γαλλίδα πολιτική αναλύτρια Κλόε Μορέν περιέγραψε τον Μελανσόν ως το «μεγαλύτερο όπλο και το μεγαλύτερο μειονέκτημα» του κόμματός του, σε συνέντευξή που παραχώρησε στη «Le Figaro»: «Ένας λαμπρός ρήτορας, τακτικά έξυπνος, που όμως διχάζει αντί να ενώνει το έθνος».
Εάν η νέα του αριστερή συμμαχία πάει καλά στον πρώτο γύρο, προβλέπει η Μορέν, «μπορεί να δημιουργηθεί ένα μέτωπο κατά του Μελανσόν» στον δεύτερο γύρο.
Η εν λόγω ανάλυση ενισχύθηκε από μια δημοσκόπηση της Harris Interactive, η οποία έγινε αυτήν την εβδομάδα. Δηλαδή, sτον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών τον περασμένο μήνα, πολλοί αριστεροί ψηφοφόροι στήριξαν τον Μακρόν για να πλήξουν τη Λε Πεν και την Ακροδεξιά. Στον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών, κατά τα στοιχεία της δημοσκόπησης της Harris Interactive, οι κεντρώοι σύμμαχοι του Μακρόν θα επωφεληθούν από το αντίστροφο: την ψήφο τακτικής από τη Δεξιά και μέρος της Kεντροαριστεράς για να ηττηθεί o Μελανσόν.
Πιο πολύπλοκο δεν γίνεται
Τόσο το νέο αριστερό μπλοκ όσο και το κεντρώο μπλοκ θα μπορούσαν να συγκεντρώσουν το 33% των ψήφων στον πρώτο γύρο, κατά τα στοιχεία της δημοσκόπησης της Harris Interactive. Ωστόσο, στον δεύτερο γύρο στις 19 Ιουνίου, αυτό θα παρήγαγε λιγότερες από 100 έδρες για την Αριστερά και πολύ περισσότερες από 300 για το «κέντρο» του Μακρόν - σε σύνολο 577.
Όμως, όλες οι προβλέψεις σε αυτό το στάδιο δεν μπορούν να είναι ασφαλείς. Οι βουλευτικές εκλογές θα συμμετάσχουν 577 ξεχωριστές φυλές, με τις κομματικές εξαρτήσεις και τα ζητήματα σε τοπικό επίπεδο να είναι ικανά να «παραμορφώσουν» τις τάσεις σε εθνικό επίπεδο.
Οι εκλογές του Ιουνίου θα σηματοδοτήσουν επίσης ένα άλλο στάδιο στον επαναπροσδιορισμό των γαλλικών εκλογικών συνόρων. Διότι δεν θα μονομαχήσει η Αριστερά με τη Δεξιά, παρά τρία πλατιά μπλοκ και δη με εσωτερικές φιλονικές: της Αριστεράς, της Δεξιάς και του Κέντρου.
Κανένα από τα τρία μπλοκ δεν φαίνεται να έχει αρκετή δύναμη για να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών. Αλλά το σύστημα των δύο γύρων σημαίνει ότι ένα κόμμα ή μια συμμαχία κομμάτων μπορεί να κερδίσει την πλειοψηφία -ακόμα και μια μεγάλη πλειοψηφία- με πολύ λιγότερο από το 50 τοις εκατό των ψήφων σε εθνικό επίπεδο.
Εάν ένα μπλοκ είναι αρκετά ενωμένο και πάρει την ψήφο του -και προσελκύσει μέρη ενός άλλου μπλοκ στον δεύτερο γύρο- μπορεί να κερδίσει πολλές περισσότερες έδρες από το μερίδιό του στο εκλογικό σώμα.
Τα φαβορί της κούρσας
Μόνο δύο από τα τρία μπλοκ είναι αρκετά ενωμένα για να έχουν πιθανότητες για μια τέτοια νίκη: το Κέντρο του Μακρόν και η πρόσφατα και... άβολα συνασπισμένη Αριστερά του Μελανσόν.
Στην εθνικιστική-λαϊκιστική δεξιά, η Εθνική Συσπείρωση της Λεπέν αρνήθηκε να συμμαχήσει με το κόμμα του Ερίκ Ζεμούρ. Οι κεντροδεξιοί Ρεπουμπλικανοί, ταπεινωμένοι από το 4,7 τοις εκατό που πήραν στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, διχάζονται. Δεκάδες βουλευτές τους, θέλουν να σώσουν τις έδρες τους ενώνοντας τις δυνάμεις τους με τον Μακρόν.
Το Κέντρο του Μακρόν χωρίζεται σε τέσσερις ή πέντε ομάδες, συμπεριλαμβανομένου του κόμματός του «Η Δημοκρατία Προχωρά Μπροστά!». Δύσκολες διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη για το πώς να ενσωματωθεί το νέο κεντροδεξιό κόμμα Ορίζοντες, που δημιουργήθηκε από τον πρώην πρωθυπουργό του Μακρόν, Εντουάρ Φιλίπ.
Στα αριστερά, η επιτυχία του Μελανσόν να φτάσει σχεδόν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, του έδωσε μιαν ιστορική ευκαιρία: Έχει ενώσει -έστω και άβολα- τη γαλλική Αριστερά από ριζοσπαστική θέση, όχι από το συναινετικό Κέντρο. Αυτό ενθουσιάζει πολλούς από τους νεαρούς υποστηρικτές του. Αυτό μπορεί να αποδειχθεί εκλογικό μειονέκτημα ή απροσδόκητο πλεονέκτημα.
Περισσότεροι από δύο υποψήφιοι μπορούν να φτάσουν στον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών. Για να προκριθεί, ένας υποψήφιος πρέπει να έρθει πρώτος ή δεύτερος στον πρώτο γύρο ή να συγκεντρώσει τις ψήφους του 12,5 τοις εκατό του εγγεγραμμένου τοπικού εκλογικού σώματος.
Σε ποσοστό συμμετοχής ακόμη και ελάχιστα λιγότερο από 50 τοις εκατό, αυτό σημαίνει ότι ένας τρίτος υποψήφιος πρέπει να κερδίσει περίπου το 25 τοις εκατό των πραγματικών ψήφων για να προκριθεί.