Έχοντας ξεκινήσει επίθεση γοητείας και διεθνών σχέσεων στην Νέα Υόρκη, ο Πρόεδρος της Τουρκίας, παράλληλα προσπαθεί να περάσει μια εικόνα πολύ διαφορετική σε ζητήματα που απασχολούν την εικόνα του τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.
Ο συνήθως απρόσιτος, καλά φυλασσόμενος από σκληρούς κι επιθετικούς φρουρούς ενάντια στους διαδηλωτές, περπατάει στο Σέντραλ Παρκ, κάθεται σε παγκάκια και συνομιλεί με απλούς πολίτες. Μια εικόνα τελείως διαφορετική απ’ ότι είχαμε συνηθίσει όλα τα προηγούμενα χρόνια.
Ακόμα και η επίθεση στην Ελλάδα από το βήμα του ΟΗΕ είχε ένα νέο χαρακτηριστικό. Χρησιμοποίησε ένα διεθνές βήμα για να επιτεθεί τόσο έντονα στην Ελλάδα. Για πρώτη φορά έκανε δηλαδή αυτό που κατηγορούσε μέχρι τώρα την Αθήνα ότι κλαίγεται και κατηγορεί στο εξωτερικό την Τουρκία.
Τι συνέβη όμως και βλέπουμε αυτή την αλλαγή στον Ερντογάν;
Στις 12 Σεπτεμβρίου συνεδρίασε το Κεντρικό Συμβούλιο Αποφάσεων και Διαχείρισης του κόμματος του ΑΚΡ, όπου εκεί σύμφωνα με πηγές του κόμματος, ξεκαθάρισε το τοπίο για τη χάραξη της νέας εκλογικής στρατηγικής για τις επερχόμενες εκλογές στην Τουρκία.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες κατόπιν οδηγιών του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, οι διεργασίες που συνεχίζονται εδώ και αρκετό καιρό για τον εκλογικό σχεδιασμό θα επικεντρωθούν στις προεδρικές εκλογές του 2023, αντί της διαίρεσης των δυνάμεων σε προεδρική και κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι το κόμμα ΑΚΡ δεν θα δώσει σημασία στις βουλευτικές εκλογές, αλλά ότι προτεραιότητα θα δοθεί στη νίκη στις προεδρικές εκλογές.
Εξυπακούεται ότι ο Ερντογάν πιστεύει ότι «θα βρεθεί τρόπος» μέσω προσωρινών ή μόνιμων συμμαχιών, ακόμη και αν το ΑΚΡ ή η Λαϊκή Συμμαχία (ΑΚΡ και του MHP) χάσει την πλειοψηφία του στο Κοινοβούλιο μετά την κατάκτηση της προεδρίας.
Σύμφωνα με κομματικές πηγές, εξετάζεται το ενδεχόμενο να συγκροτηθεί ξεχωριστή ομάδα εργασίας για τον καθορισμό μιας νέας εκλογικής στρατηγικής στο πλαίσιο αυτού του στόχου. Αυτή η ομάδα εργασίας δεν θα υπάγεται επίσημα ούτε στην έδρα του κόμματος ούτε στο Προεδρικό, αλλά θα είναι άμεσα υπεύθυνη στον Ερντογάν. Η ομάδα εργασίας στρατηγικής θα έχει ξεχωριστούς χώρους εργασίας και θα αποτελείται πιθανώς από 30-40 άτομα που θα εργάζονται από γραφεία στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη.
Μια πηγή, η οποία μίλησε στο YetkinReport υπό τον όρο της ανωνυμίας, απάντησε στο ερώτημα γιατί θα προτιμηθεί μια δομή που δεν συνδέεται επίσημα με το Κόμμα ή την Προεδρία με μια ενδιαφέρουσα αναλογία. «Ο Ερόλ Ολτσόκ, ο οποίος μαρτύρησε τη νύχτα της 15ης Ιουλίου, δούλευε έτσι», είπε καθώς «έτσι, τέτοιες ομάδες μπορούν να λειτουργήσουν πιο εύκολα και να παράγουν ιδέες έξω από την εσωτερική κομματική αντιπαλότητα και την ομαδοποίηση».
Τα «πρόσωπα» του Ερντογάν
Ο Ερόλ Ολτσόκ σκοτώθηκε στο αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 2016 μαζί με τον γιο του και ήταν προσωπικός φίλος του Ερντογάν υπεύθυνος επικοινωνίας και σύμβουλος τόσο του Προέδρου όσο και του κόμματος. Θεωρούνταν ο κατεξοχήν υπεύθυνος των εκλογικών νικών του ΑΚΡ και του Ερντογάν.
Φημολογείται στους πολιτικούς κύκλους ότι επικεφαλής αυτής της ομάδας εργασίας θα είναι ο Ερτάν Αϊντίν, καθηγητής κοινωνιολογίας, έχει εργαστεί ως κειμενογράφος και πολιτικός σύμβουλος του Ερντογάν και κάποτε ήταν μέλος του κοινοβουλίου της Άγκυρας. Είναι γνωστός από την κεντροδεξιά πτέρυγα του κόμματος, η οποία δεν προέρχεται από πολιτικό ισλαμιστικό υπόβαθρο.
Η Διεύθυνση Έρευνας, Ανάπτυξης και Εκπαίδευσης του AKΡ είναι συνήθως υπεύθυνη για την προετοιμασία της εκλογικής στρατηγικής με πεικεφαλής σήμερα είναι ο Μουσταφά Σεν. Πηγές του ΑΚΡ δηλώνουν ότι η ομάδα θα συνεχίσει το έργο της, αλλά με ένα πιο κεντρώο πρόσωπο όπως ο Αϊντίν, καθώς μπορεί να χαραχθεί μια εκλογική στρατηγική για να σταματήσει την απώλεια ψήφων, ειδικά σε αυτήν την ομάδα πολιτών.
Η εκλογική στρατηγική που θα διαμορφωθεί σύμφωνα με το νέο στόχο περιέχει ορισμένα αδύνατα σημεία.
Για παράδειγμα, αν θα δοθεί έμφαση στη διατήρηση της προεδρίας και όχι στην εξασφάλιση κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, πώς θα διατηρηθεί η πειθαρχία των βουλευτών του ΑΚΡ στις κρίσιμες ψηφοφορίες που θα διεξαχθούν πριν από τις εκλογές, στον απόηχο της εντολής του Ερντογάν «μην συμπεριλάβετε φθαρμένα ονόματα στη εκλογική λίστα»;
Υπάρχουν πληροφορίες ότι ο Ερντογάν έχει ζητήσει να μην κλείσει το κοινοβούλιο πριν από την υποβολή των τελικών λιστών υποψηφίων στο Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο, ώστε όλοι οι βουλευτές να μπορέσουν να συμμετάσχουν στις κρίσιμες ψηφοφορίες που θα διεξαχθούν αυτή την περίοδο με την ελπίδα ότι θα συμπεριληφθούν στη λίστα.
14 ή 21 Μαΐου οι εκλογές
Οι εκλογές είναι πιθανό να διεξαχθούν στις 14 ή στις 21 Μαΐου. Αυτό σημαίνει ότι ο Ερντογάν έχει πλέον λάβει υπόψη του το ενδεχόμενο οι εκλογές να μην ολοκληρωθούν στον πρώτο γύρο. Έτσι, εάν ο Πρόεδρος δεν μπορέσει να εκλεγεί στις 18 Ιουνίου, ο δεύτερος γύρος δεν θα διεξαχθεί στις 2 Ιουλίου, ημερομηνία που αποτελεί κίνδυνο για το ΑΚΡ, καθώς έρχεται μετά το κλείσιμο των σχολείων και την αργία της γιορτής της θυσίας Ιντ αλ-αντχά. Ο Ερντογάν ελπίζει επίσης ότι οι πρόωρες εκλογές, έστω και κατά ένα μήνα, θα αποτρέψουν τη συζήτηση για το αν θα μπορέσει να θέσει υποψηφιότητα για επανεκλογή, εάν η απόφαση περάσει από το κοινοβούλιο, κάτι που το Καλό Κόμμα (IYI) της Ακσενέρ έχει διαμηνύσει ότι δεν θα αποτρέψει.
Οι μήνες Μάρτιος και Απρίλιος είναι κρίσιμης σημασίας για τη νέα εκλογική στρατηγική, ιδίως ο Μάρτιος, όταν αναμένεται να ληφθεί η εκλογική απόφαση.
Ο Ερντογάν πιστεύει ότι τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, με την επίδραση της αύξησης των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων και των εργαζομένων τον Ιανουάριο, οι αντιδράσεις κατά του κόστους ζωής θα υποχωρήσουν. Επιπλέον, για την περίοδο αυτή προγραμματίζεται η κυκλοφορία του «εγχώριου και εθνικού» αυτοκινήτου TOGG, η ολοκλήρωση της μεταφοράς του φυσικού αερίου της Μαύρης Θάλασσας στην ξηρά και η έναρξη της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στον πυρηνικό σταθμό Ακουγιού, με τον οποίο ο ίδιος και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν διευθέτησαν τη διαφωνία τους κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής της Σαγκάης. Ομοίως, υπολογίζεται επίσης το ηθικό αποτέλεσμα έργων όπως τα στεγαστικά έργα TOKİ και η προώθηση της αντίληψης του «παγκόσμιου ηγέτη» στην εξωτερική πολιτική.
Ο χρόνος θα δείξει αν αυτοί οι υπολογισμοί θα αποδώσουν ή όχι. Ωστόσο, η αλλαγή του στόχου του Ερντογάν, ο οποίος θέτει ως προτεραιότητα την προστασία του Προεδρικού έναντι της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, είναι ένα σημάδι ότι δεν βλέπει τα πράγματα τόσο εύκολα όσο πριν. Αυτό φέρνει στο νου τα λόγια του ηγέτη του CHP Κιλιτσντάρογλου: «Ο Ερντογάν γνωρίζει ότι δεν μπορεί να κερδίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία».
Υπάρχει ένα ακόμη γεγονός. Προς το παρόν, οι συζητήσεις στο πλαίσιο της εξαμερούς συνεργασίας των κομμάτων της αντιπολίτευσης είναι πιο χρήσιμες για τον Ερντογάν, ο οποίος βρίσκεται σε διαδικασία αλλαγής της εκλογικής του στρατηγικής.