Σε αντίστροφη μέτρηση βρίσκεται η Ιταλία, καθώς απομένει πια πολύ λίγος χρόνος για να κλείσουν οι κάλπες (23:00 τοπική ώρα, μεσάνυχτα ώρα Ελλάδος) στις βουλευτικές εκλογές στη χώρα. Εάν επαληθευτούν οι δημοσκοπήσεις, τότε για πρώτη φορά στη χώρα -την τρίτη οικονομία της ΕΕ και ιδρυτικό μέλος της- θα αναλάβει την εξουσία η πλέον ακροδεξιά κυβέρνηση στην μεταπολεμική ιστορία της.
Το εθνικιστικό κόμμα της Τζόρτζια Μελόνι «Αδέλφια της Ιταλίας» (Fratelli d'Italia), το ευρωσκεπτικιστικό, επίσης ακροδεξιό κόμμα, «Λέγκα» του Ματέο Σαλβίνι και η δεξιά «Forza Italia», του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, μπορεί κάλλιστα να εξασφαλίσουν σαφή πλειοψηφία απόψε.
Τα εκλογικά τμήματα θα κλείσουν τα μεσάνυχτα ώρα Ελλάδος. Μόλις κλείσουν οι κάλπες αναμένεται να δοθούν στη δημοσιότητα τα αποτελέσματα σειράς δημοσκοπήσεων κατά την έξοδο από τις κάλπες (exit poll). Κατά τις 3 το πρωί θα έχουμε και τα πρώτα επίσημα αποτελέσματα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ιταλικού υπουργείου Εσωτερικών, η συμμετοχή έως τις 19:00 τοπική ώρα διαμορφώθηκε στο 51%, σε μια αισθητή μείωση σε σχέση με τις εκλογές του 2018.
Πολιτικός σεισμός
Η προοπτική μιας ιταλικής κυβέρνησης υπό την ακροδεξιά Τζόρτζια Μελόνι ανησυχεί τις Βρυξέλλες, κυρίως ως προς το θέμα των κυρώσεων κατά της Μόσχας, αλλά διπλωμάτες και ειδικοί δεν φαντάζονται ότι η Ρώμη της δεξιάς/ακροδεξιάς συμμαχίας, του φαβορί των εκλογών της Κυριακής, θα αναλάβει το ρίσκο να αποποιηθεί το τεράστιο πακέτο των ευρωπαϊκών πόρων που εξασφάλισε η κυβέρνηση του Μάριο Ντράγκι για την Ιταλία.
Ο συνασπισμός αυτός στέλνει αντιφατικά μηνύματα, που ανησυχούν την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Από τη μια, η Τζόρτζια Μελόνι παρουσιάζεται φιλοατλαντική, ενώ από την άλλη ο Σαλβίνι και ο Μπερλουσκόνι παρουσιάζονται αρκετά ανεκτικοί απέναντι στον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν.
Η σημερινή ψηφοφορία θα μπορούσε να έχει εκτεταμένες συνέπειες όχι μόνο για την Ιταλία αλλά και για την ΕΕ, παρόλο που η συμμαχία της Μελόνι με τη σκληροπυρηνική, αντιμεταναστευτική Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι και τη Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι έχει τονίσει τη δέσμευσή της στο μπλοκ και στο ΝΑΤΟ.
Το «μεταφασιστικό» κόμμα της Μελόνι έχει αυξήσει σημαντικά τα ποσοστά του: από 4% το 2018 σε σχεδόν 25%. Το κόμμα της Μελόνι δεν απέχει πολύ από το Δημοκρατικό Κόμμα (PD) του Ενρίκο Λέτα, ο τρικομματικός, ακροδεξιός συνασπισμός, όμως, έχει συνολικά περίπου το 48%, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ενώ η κεντροαριστερά αναμένεται να αποσπάσει περίπου 29%.
Μπορεί η Μελόνι να έχει αποστασιοποιηθεί από τη νεοφασιστική καταγωγή του κόμματός της, λέγοντας ότι η ιταλική δεξιά «έχει παραδώσει τον φασισμό στην ιστορία», αλλά θαυμάζει τον εθνικιστή ηγέτη της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, αντιτίθεται στα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων και θέλει οι δυνάμεις του Ναυτικού να μην αφήνουν τους μετανάστες στις ιταλικές ακτές.
Η άρνησή της να συμμετάσχει στην προηγούμενη κυβέρνηση φαίνεται τελικά να απέδωσε καρπούς. Τα συνθήματά της («Θεός, οικογένεια, πατρίδα» και «Λιγότερη Ευρώπη, αλλά μια καλύτερη Ευρώπη»), ωστόσο, προκαλούν ταραχή.
Με κομμένη την ανάσα η ΕΕ
«Η Τζόρτζια Μελόνι θα μπορούσε να είναι το νέο ιταλικό πείραμα», γράφει η Frankfurter Allgemeine Zeitung. Η γερμανική εφημερίδα αναφέρει ότι «η Μελόνι είναι σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις το φαβορί για να γίνει η νέα πρωθυπουργός, μετά τον Μάριο Ντράγκι».
Η ισπανική El País σημειώνει ότι «η ΕΕ παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα έναν πολιτικό σεισμό στην Ιταλία . Για να προσπαθήσει να καταλάβει τι θα μπορούσε να προκαλέσει στην Ευρώπη μια πιθανή νίκη της Τζόρτζια Μελόνι και των εταίρων της».
Το αμερικανικό Associated Press εξηγεί ότι «η Μελόνι είναι μέρος μιας δεξιάς συμμαχίας με τον ηγέτη της αντιμεταναστευτικής Λέγκας Ματέο Σαλβίνι και τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι, τον τρεις φορές πρωθυπουργό που ηγείται του κόμματος Forza Italia, το οποίο δημιούργησε πριν από τρεις δεκαετίες».
Το αμερικανικό πρακτορείο σημειώνει ότι « ο περίπλοκος ιταλικός εκλογικός νόμος επιβραβεύει τους εκλογικούς συνασπισμούς, πράγμα που σημαίνει ότι οι Δημοκρατικοί βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, καθώς δεν έχουν καταφέρει να εξασφαλίσουν μια εξίσου ευρεία συμμαχία με αριστερούς λαϊκιστές και κεντρώους».
Η γαλλική Le Monde τονίζει ότι «η υπερσυντηρητική Μελόνι κυριάρχησε ως ανεμοστρόβιλος στην προεκλογική εκστρατεία στην Ιταλία. Το Δημοκρατικό Κόμμα απέτυχε να κινητοποιήσει την Αριστερά για τις βουλευτικές εκλογές και αντιμετωπίζει τον ανταγωνισμό από το αντισυστημικό Κίνημα 5 Αστέρων, το οποίο ανακάμπτει μετά από χρόνια παρακμής», είναι το σχόλιο της γαλλικής Le Monde.
Ο βρετανικός Observer υπογραμμίζει ότι « οι εκλογές απειλούν να αποτελέσουν μια οδυνηρή αναμέτρηση για την ιταλική Αριστερά. Η αντίστροφη μέτρηση έχει ήδη αρχίσει, με την Τζόρτζια Μελόνι και η ακραία ριζοσπαστική Δεξιά να φαίνεται ότι θα κερδίσει για πρώτη φορά μετά τον πόλεμο» γράφει ο Observer.
«Εκατομμύρια Ιταλοί ψηφίζουν σε μια εκλογική αναμέτρηση που αναμένεται να φέρει την πιο δεξιά κυβέρνηση της χώρας από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και να στέψει μια γυναίκα ως πρωθυπουργό», γράφει το Reuters και προσθέτει: «Μια δεξιά συμμαχία υπό την ηγεσία των Αδελφών της Ιταλίας της Τζόρτζια Μελόνι φαίνεται κοντά σε μια σαφή νίκη σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις»
«Η Τζόρτζια Μελόνι ,έτοιμη να γίνει η πρώτη γυναίκα που θα ηγηθεί της Ιταλίας, αποστασιοποιήθηκε από το ακροδεξιό παρελθόν της και έκανε εκστρατεία ως συντηρητική που η Ιταλία και οι σύμμαχοί της δεν χρειάζεται να φοβούνται», σχολιάζει η Wall Street Journal.
Οι υποψήφιοι
Ο συνασπισμός centrodestra (κεντροδεξιά) κυριαρχείται από τους «Αδερφούς της Ιταλίας» και επικεντρώθηκε στην προώθηση της παραδοσιακής ιταλικής οικογένειας, όμως η λαϊκιστική Λέγκα, κομμάτι του ίδιου συνασπισμού, προσηλωμένη στη μείωση της μετανάστευσης και στην αποδυνάμωση της επιρροής της ΕΕ, θα μπορούσε να τραβήξει την Ιταλία προς τα πολύ δεξιά.
Στο βασικό θέμα της ημέρας, την κρίση του κόστους ζωής, ο συνασπισμός πρότεινε μείωση του ΦΠΑ σε βασικά είδη και ενέργεια, επαναδιαπραγμάτευση του σχεδίου ανάκαμψης της ΕΕ της Ιταλίας για να ληφθούν υπόψη οι αυξανόμενες τιμές και κίνητρα στους εργοδότες να προσφέρουν ενεργειακά κουπόνια στους εργαζόμενους.
Προτείνει επίσης συνολικές φορολογικές περικοπές, καταργώντας το αμφιλεγόμενο πρόγραμμα ανακούφισης της φτώχειας με «μισθούς πολιτών», αλλά αυξάνοντας άλλες πρόνοιες και αυξάνοντας τις συντάξεις, και θέλει να μεταρρυθμίσει το σύμφωνο σταθερότητας της ΕΕ και να εισαγάγει άμεσες εκλογές για τον πρόεδρο της Ιταλίας.
Ένας κεντροαριστερός συνασπισμός κατέρρευσε τον Αύγουστο μέρες μόνο μετά τη συγκρότησή του, όταν το κεντρώο κόμμα Δράση αποχώρησε, αφήνοντας το PD σε μια συμμαχία που ονομάζεται PD-IDP, που αποτελείται από τέσσερις λίστες πολλαπλών μικρών, αριστερών, φιλοευρωπαϊκών και πράσινων κομμάτων.
Δεν έχει κοινό πρόγραμμα θέσεων, επομένως το PD κυκλοφόρησε το δικό του, το οποίο περιλαμβάνει την αύξηση της ανανεώσιμης ενέργειας και την παροχή δωρεάν ή χαμηλού κόστους ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σε οικογένειες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Το PD προτείνει επίσης μείωση του φόρου εισοδήματος για τους μεσαίους και χαμηλούς μισθούς, αύξηση των καθαρών μισθών κατά ένα μήνα το χρόνο, βελτίωση των αμοιβών για εκπαιδευτικούς και εργαζομένους στον τομέα της υγείας και καθιέρωση κατώτατου ωρομισθίου στα 9 ευρώ.
Υποσχέθηκε επίσης να διευκολύνει τα παιδιά των μεταναστών να αποκτήσουν την ιταλική υπηκοότητα, να αυστηροποιήσει τις ποινές για βία ή διακρίσεις κατά της LGBTQ+ κοινότητας, να νομιμοποιήσει την κάνναβη και να μειώσει την ηλικία ψήφου από τα 18 στα 16.
Το Κίνημα Πέντε Αστέρων (M5S), με επικεφαλής τον πρώην πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε, κατεβαίνει μόνο του. Χωρίστηκε στα δύο όταν ο πρώην ηγέτης Λουίτζι Ντι Μάιο έφυγε για να σχηματίσει το δικό του κόμμα, το Impegno Civico, και η υποστήριξη του M5S μειώθηκε από το 32% στις εκλογές του 2018 σε περίπου 10%.
Θέλει να εκδώσει κοινό χρέος της ΕΕ για να δημιουργήσει ένα ταμείο ανάκτησης ενέργειας, να αναθεωρήσει το σύμφωνο σταθερότητας και να επιτρέψει στους εργαζόμενους να παίρνουν περισσότερους από τους ακαθάριστους μισθούς τους. Πολλές από τις κοινωνικές του πολιτικές είναι παρόμοιες με αυτές του PD.
Η Azione έχει σχηματίσει συμμαχία με την Italia Viva του πρώην πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι, την οποία τα δύο κόμματα αποτελούν τον «τρίτο πόλο» και σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις είναι περίπου στο 5%.
Το ιταλικό σύστημα
Οι κάλπες για τις πιο κρίσιμες ίσως και καθοριστικές εκλογές που διεξήχθησαν τα τελευταία αρκετά χρόνια στην Ιταλία, άνοιξαν στις 8:00 το πρωί ώρα Ελλάδος και Κύπρου. Μεταξύ των 50.869.304 Ιταλών ψηφοφόρων, το 51,74% των πολιτών με δικαίωμα ψήφου είναι γυναίκες, και το υπόλοιπο 48,26% άνδρες, ενώ 4.741.790 είναι απόδημοι Ιταλοί. Συνολικά, σε όλη την ιταλική επικράτεια, τα εκλογικά τμήματα είναι 61.566, η μεγάλη πλειοψηφία των οποίων φιλοξενείται σε σχολικά συγκροτήματα.
Οι ψηφοφόροι καλούνται να εκλέξουν τα μέλη των δύο σωμάτων του ιταλικού κοινοβουλίου. Μετά από συνταγματικό δημοψήφισμα, το μέγεθος της Βουλής των Αντιπροσώπων και της Γερουσίας έχουν μειωθεί σε 400 και 200 μέλη αντίστοιχα. Αυτό σημαίνει ότι το όριο πλειοψηφίας των δύο τρίτων που απαιτείται για τις συνταγματικές αλλαγές απαιτεί πλέον 267 και 134 έδρες αντίστοιχα.
Ο εκλογικός νόμος με τον οποίο διεξάγεται η σημερινή αναμέτρηση εφαρμόσθηκε για πρώτη φορά το 2018 και βασίζεται κατά δυο τρίτα στην απλή αναλογική και κατά ένα τρίτο στο πλειοψηφικό. Τη Δευτέρα, η προσοχή θα στραφεί πια στον πρόεδρο της Δημοκρατίας, Σέρτζιο Ματαρέλα, ο οποίος, με βάση το αποτέλεσμα των εκλογών και τη σύνθεση του νέου κοινοβουλίου, θα πρέπει να διορίσει νέο πρωθυπουργό.
Live εικόνα από τις εκλογές:
{https://youtu.be/qcnwXRLqiXM}