Η απόφαση του Βλαντιμίρ Πούτιν να επιστρατεύσει 300.000 Ρώσους εφέδρους σε συνδυασμό με τη βιαστική προσάρτηση τεσσάρων περιοχών της Ουκρανίας – χωρίς να είναι υπό πλήρη ρωσικό έλεγχο –συνηγορούν στο ότι ο Ρώσος πρόεδρος θέλει να δείξει πως συνεχίζει τον πόλεμο χωρίς κανέναν δισταγμό, ακομα και με τη χρήση πυρηνικών.
«Ο φόβος είναι το μόνο πράγμα που μπορεί να σταματήσει τον αντίπαλό μας», είπε προ ημερών ο Ντμίτρι Τρένιν, ειδικός στο Συμβούλιο Εξωτερικής και Αμυντικής Πολιτικής, το οποίο συμβουλεύει το Κρεμλίνο. Οι τελευταίες κινήσεις του Ρώσου προέδρου δείχνουν πως υιοθετεί ακριβώς αυτή την τακτική του φόβου. Συγκεκριμένα, της απειλής χρήσης πυρηνικών.
Στην περίπτωση της Ουκρανίας δεν μιλάμε για «στρατηγικά» πυρηνικά όπλα, ικανά να εξαφανίσουν ολόκληρες πόλεις, αλλά για μικρότερα τα λεγόμενα «τακτικά» πυρηνικά όπλα, που καταστρέφουν στόχους σε μία συγκεκριμένη περιοχή.
Ακόμα κι έτσι, όμως, πολλές κεφαλές που διαθέτει η Ρωσία είναι πιο ισχυρές από την ατομική βόμβα που έριξαν οι ΗΠΑ στη Χιροσίμα, η οποία είχε εκρηκτική απόδοση ισοδύναμη με περίπου 20 χιλιοτόνους δυναμίτη.
Πού βρίσκονται τα τακτικά πυρηνικά όπλα
Όπως αναφέρει δημοσίευμα του Bloomberg, τα τακτικά όπλα που διαθέτει η Μόσχα και τα οποία δεν έχουν χρησιμοποιηθεί σε πόλεμο από το 1945 βρίσκονται κλειδωμένα σε περίπου δώδεκα αποθήκες σε όλη τη Ρωσία. Ενώ, για τη μεταφορά τους σε εκτοξευτές θα χρειαζόταν αρκετός χρόνος για τη μεταφορά τους.
Εκτιμάται ότι η Ρωσία διαθέτει περίπου 1.900 όπλα που χρονολογούνται από τον Ψυχρό πόλεμο και μπορούν να «κουμπώσουν» σε διάφορα συστήματα όπως οι πύραυλοι Kalibr ή οι πύραυλοι Iskander και μπορούν να εκτοξευτούν είτε από την ξηρά είτε από τη θάλασσα.
Μέχρι στιγμής, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αναφέρουν ότι δεν έχει παρατηρηθεί μετακίνησή τους και πως οι πυρηνικές απειλές του Πούτιν παραμένουν σε ρητορικό – προς το παρόν τουλάχιστον – επίπεδο.
Πού θα μπορούσε να τα χρησιμοποιήσει
Σε περίπτωση που ο Βλαντίμιρ Πούτιν κάνει πράξει τις απειλές του, το Bloomberg αναφέρει πως πιθανότατα θα επέλεγε έναν στρατιωτικό στόχο στην Ουκρανία ως «χτύπημα επίδειξης».
Σε άρθρο τους οι Financial Times παραθέτουν τρία σενάρια για τους στόχους που θα μπορούσε να πλήξει η Μόσχα αν ενεργοποιούσε τα πυρηνικά της.
Επίδειξη δύναμη χωρίς θύματα
Όπως και το Bloomberg, έτσι και οι FT μιλούν για ένα χτύπημα στη λογική της επίδειξης δύναμης από τον Πούτιν. Θα μπορούσε να είναι, μια υπόγεια έκρηξη ή στην Μαύρη Θάλασσα σε μεγάλο υψόμετρο πάνω από την Ουκρανία ή κάποια ακατοίκητη περιοχή όπως το Φιδονήσι. Και στις δύο περιπτώσεις δεν θα υπήρχαν θύματα.
Η ραδιενεργή σκόνη που προκαλείτο το πρώτο 24ωρο θα αποτελούσε έναν ακραίο βιολογικό κίνδυνο, ενώ οι άνεμοι θα μπορούσαν να μεταφέρουν ραδιενεργά σωματίδια σε αρκετά σημεία της υφηλίου.
Το αποτέλεσμα της επίδειξης μπορεί επίσης να είναι ασαφές, καθώς θα έδειχνε ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να σπάσει το ταμπού για τα πυρηνικά όπλα, αλλά ότι παρέμεινε προσεκτική στη χρήση τους.
Χτύπημα σε ουκρανικό στόχο
Με βάση το δεύτερο σενάριο, η Μόσχα θα μπορούσε να εξαπολύσει επίθεση σε έναν ουκρανικό στρατιωτικό στόχο ή ένα βασικό κομμάτι της υποδομής -για παράδειγμα, ένα χτύπημα με πυραύλους στον πυρηνικό σταθμό Zaporizhzhia.
Το πόσο χρήσιμο θα ήταν αυτό είναι επίσης υπό αμφισβήτηση.
Οι στρατιωτικές δυνάμεις της Ουκρανίας είναι πολύ διασκορπισμένες και οι μελέτες του αμερικανικού στρατού κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μια κεφαλή ενός χιλιοτόνου πρέπει να εκραγεί σε απόσταση 90 μέτρων από ένα τανκ για να προκαλέσει σοβαρή ζημιά.
Ορισμένοι ειδικοί λένε ότι δεν θα είχε νόημα για τη Ρωσία να χτυπήσει στόχους σε επαρχίες που τώρα θεωρεί δικές της. Ο στρατός της Ρωσίας θα εκτεθεί επίσης στις ραδιενεργές επιπτώσεις.
Χτύπημα σε μέλος του ΝΑΤΟ
Αυτή είναι και η πιο επικίνδυνη κίνηση, με βάση τους FT.
Το τρίτο σενάριο θέλει τη Ρωσία να χτυπά μέλος του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ.
Το πώς θα απαντούσε η Δύση σε μια επίθεση στο ΝΑΤΟ είναι δύσκολο να προβλεφθεί.