Aπόλυτος νικητής αναδείχθηκε ο σοσιαλιστής Αντόνιο Κόστα στις χθεσινές πρόωρες εκλογές στην Πορτογαλία.
Η σοσιαλιστική κυβέρνηση Κόστα έπεσε, αναγκάζοντας τον πρωθυπουργό να προχωρήσει σε πρόωρες εκλογές και μάλιστα εν μέσω πανδημίας μετά την καταψήφιση του προϋπολογισμού. Και ενώ το συντηρητικό κόμμα περίμενε να κάνει την ανατροπή και να επικρατήσει, οι Σοσιαλιστές του Αντόνιο Κόστα κατέγραψαν σαρωτική νίκη κερδίζοντας μάλιστα και την απόλυτη πλειοψηφία εδρών στη Βουλή.
«Απόλυτη πλειοψηφία δεν σημαίνει απόλυτη εξουσία. Δεν σημαίνει πως θα κυβερνήσουμε μόνοι μας. Είναι υψηλότερη ευθύνη και συνεπάγεται πως θα πρέπει να κυβερνήσουμε μαζί με και για όλους τους Πορτογάλους», υπογράμμισε ο κ. Κόστα, 60 ετών, κατά τη διάρκεια της επινίκιας ομιλίας του, γνωρίζοντας όμως αυτή τη φορά πως δεν θα χρειάζεται ψήφους ανοχής από κανένα κόμμα για να υλοποιήσει την πολιτική του.
Όσοι γνωρίζουν τον Αντόνιο Κόστα μιλούν για έναν εγκάρδιο άνθρωπο που χαμογελάει με μεγάλη ευκολία, χαιρετά φιλικά τους δημοσιογράφους πριν τις συνεντεύξεις του ενώ είναι εκεί για να ακούσει τους Πορτογάλους πολίτες.
Η οικογένεια του Κόστα από την πλευρά του πατέρα του κατάγεται από τη Γκόα – ο παππούς του γεννήθηκε στην πρώην πορτογαλική αποικία και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του εκεί. Ο πατέρας του, Ορλάντο ντα Κόστα, γεννήθηκε στη Μοζαμβίκη, μια άλλη αποικία της Πορτογαλίας, και ήταν συγγραφέας του οποίου τα έργα αντανακλούσαν ισχυρές ρίζες Γκόαν και περιλάμβαναν δοκίμια για τον Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ.
O Aντόνιο Κόστα στην Ινδία είναι γνωστός ως «Babush», ένας όρος Konkani που σημαίνει «ένα νέο αγαπημένο πρόσωπο».
Από τη δημαρχία στην πρωθυπουργία
Όταν ο Κόστα ανέλαβε την εξουσία το 2015, το κλίμα στην Πορτογαλία ήταν τεταμένο, κυρίως λόγω των όρων που επέβαλε στη χώρα η λεγόμενη τρόικα – Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο – σε αντάλλαγμα πακέτο διάσωσης ύψους 78 δισ. ευρώ.
Αλλά από τότε, ο Κόστα έδειξε ότι είναι ένας από τους λίγους σοσιαλιστές στην Ευρώπη που μπορούν να αμβλύνουν τις πληγές της λιτότητας, φερνοντας παράλληλα οικονομική ανάπτυξη και εκπληρώνοντας τις απαιτήσεις του Ευρωπαϊκού Συμφώνου Σταθερότητας.
Ο Αντόνιο Κόστα εντάχθηκε στη νεολαία του Σοσιαλιστικού Κόμματος το 1975 σε ηλικία 14 ετών, μόλις ένα χρόνο μετά την Επανάσταση των Γαρυφάλλων που έριξε από πάνω της τη δικτατορία δεκαετιών. Ο πατέρας του Κόστα, συγγραφέας από την πρώην πορτογαλική αποικία Γκόα στην Ινδία, είχε πολεμήσει ενάντια στη δικτατορία ως κομμουνιστής. Παρακολουθούνταν από τις μυστικές υπηρεσίες και μπήκε στη φυλακή πολλές φορές, ενώ τα βιβλία του απαγορεύτηκαν. Η μητέρα του Κόστα ήταν μια από τις πρώτες γυναίκες που ηγήθηκαν της ένωσης δημοσιογράφων της χώρας.
Μετά τις σπουδές του στη Νομική, ο Κόστα εκανε πρακτική στο γραφείο του σοσιαλιστή Χόρχε Σαμπάιο, του οποίου την προεδρική εκστρατεία θα συνέχιζε να οργανώνει 20 χρόνια αργότερα. Από το 1997 και μετά, κατέλαβε πολλές διαφορετικές θέσεις στο υπουργικό συμβούλιο. Το 2007 έθεσε υποψηφιότητα για τον δήμο της Λισαβόνας και μέσω ενός αριστερού συνασπισμού έμεινε στο δημαρχείο της Λισαβόνας μέχρι το 2015.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Κόστα υποσχέθηκε τη χαλάρωση των πολιτικών λιτότητας και την επιστροφή μεγαλύτερου διαθέσιμου εισοδήματος στα νοικοκυριά. Επίσης, πρότεινε την αύξηση των εισοδημάτων, των προσλήψεων και της ανάπτυξης σε συνδυασμό με περικοπή των φόρων, όπως του φόρου προστιθέμενης αξίας στην εστίαση.
Τον Σεπτέμβριο του 2014, το Σοσιαλιστικό Κόμμα εξέλεξε τον Κόστα ως υποψήφιο πρωθυπουργό του κόμματος για τις εκλογές του 2015, καταλαμβάνοντας περίπου το 70% των ψήφων και κερδίζοντας τον ανθυποψήφιό του Αντόνιο Ζοζέ Σεγκούρο. Τον Απρίλιο του 2015 παραιτήθηκε από τη δημαρχία της Λισαβόνας. Το 2019 ο Σοσιαλιστής πρωθυπουργός επανεκλέχθηκε σχηματίζοντας πάλι κυβέρνηση με άλλα αριστερά κόμματα.
Από την ανάληψη καθηκόντων του Αντόνιο Κόστα το φθινόπωρο του 2015 η Πορτογαλία διένυσε μία περίοδο ισχυρής οικονομικής ανάκαμψης. Πρόκειται για ένα επίτευγμα που μέχρι τότε φάνταζε ανέφικτο. Χαλάρωσε τα μέτρα λιτότητας και αύξησε τις κοινωνικές και άλλες δαπάνες παραμένοντας όμως ταυτόχρονα πιστός στη γραμμή των Βρυξελλών αφού προχώρησε στην εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών. Ενώ κατάφερε να αποπληρώσει το δάνειο ύψους 78 δισ. ευρώ βγάζοντας την χώρα από την επιτροπεία, πολύ νωρίτερα από άλλες χώρες που είχαν καταφυγει σε πακέτα διάσωσης.
Ριψοκίνδυνη κίνηση
Το 2015 σχηματίζοντας κυβέρνηση συνεργασίας με τους κομμουνιστές και το Αριστερό Μπλοκ από κάποιους θεωρήθηκε μια ριψοκίνδυνη κίνηση. Το ίδιο και το 2019. Η οποία τελικά αποδείχτηκε το φθινόπωρο του 2021. Ο προϋπολογισμός καταψηφίσθηκε και η χώρα βρέθηκε αντιμέτωπη με πρόωρες εκλογές.
Τα πρώτα χρόνια, σε εποχές ευρω-κρίσης, τα αριστερά κόμματα είχαν στηρίξει τις επιλογές του σοσιαλδημοκράτη πρωθυπουργού. Οταν όμως η κρίση πέρασε, αρνήθηκαν να συνυπογράψουν έναν ακόμη προϋπολογισμό με χαμηλές κοινωνικές δαπάνες για το 2022. Έτσι ο κυβερνητικός συνασπισμός διαλύθηκε και ο Αντόνιο Κόστα προσέφυγε στη λαϊκή ετυμηγορία.
Από την οποία αναδείχθηκε απόλυτος νικητής και απολαμβάνοντας τώρα την πλήρη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο. Τώρα καλείται να εφαρμόσει απερίσπαστος την πολιτική του, έχοντας αυτή την περίοδο να αντιμετωπίσει το νέο κύμα πανδημίας του κορονοϊού.
Η Πορτογαλία ήταν από τις χώρες πρότυπα στη διαχείριση της πανδημίας με μια εμβολιαστική κάλυψη που έφτασε σχεδόν το 90% αλλά δεν κατάφερε να γλιτώσει από το τελευταίο κύμα με την επικράτηση της μετάλλαξης Όμικρον που σαρώνει την Ευρώπη.