Ο όρος «βασιλική οικογένεια» αναφέρεται στην άμεση οικογένεια ενός μονάρχη, συνήθως βασιλιά ή βασίλισσας, που ηγείται ενός έθνους σε μια μοναρχική κυβέρνηση. Οι χώρες με μοναρχία έχουν βασιλικές οικογένειες.
Παραδοσιακά, η βασιλική οικογένεια περιλαμβάνει τον κυρίαρχο μονάρχη, τη σύζυγό του, τα παιδιά και τα εγγόνια του, τυχόν γονείς που ζουν ακόμη, τα αδέλφια του και τα πατρικά του ξαδέλφια. Οι σύζυγοι όλων των άμεσων μελών της οικογένειας περιλαμβάνονται επίσης στη βασιλική οικογένεια. Επιπλέον, θείες, θείοι, δισέγγονα όπως είχε μέχρι πρότινος η βασίλισσα Ελισάβετ Β’ της Βρετανίας και άλλοι απόγονοι μπορούν επίσης να θεωρηθούν μέρος της βασιλικής οικογένειας.
Από τις 26 μοναρχίες σε όλο τον κόσμο, οι 12 βρίσκονται στην Ευρώπη και στις 10 από αυτές τις 12 ηγείται βασιλική οικογένεια. Σε αυτές περιλαμβάνονται γνωστές βασιλικές οικογένειες όπως οι Ουίνδσορ στο Ηνωμένο Βασίλειο και οι Γκριμάλντι στο Μονακό. Ωστόσο, οι μοναρχίες στην Αφρική και την Ασία διαθέτουν επίσης αξιόλογες βασιλικές οικογένειες, πολλές από τις οποίες έχουν συναρπαστικές ιστορίες. Για παράδειγμα, ο σημερινός επίτιμος αυτοκράτορας της Ιαπωνίας Ακιχίτο έσπασε 2.600 χρόνια παράδοσης το 1959, καθώς παντρεύτηκε την αγαπημένη του, μια κοινή πολίτη με το όνομα Μιτσίκο Σόντα, αντί να επιλέξει μια αριστοκρατική νύφη από την εγκεκριμένη κοινωνική ομάδα.
Ο κατάλογος των σημερινών βασιλικών οικογενειών στην Ευρώπη είναι ο εξής:
- Γκότα – Βέλγιο, Βασιλιάς Φίλιππος
- Ο οίκος του Γλύξμπουργκ (Σλέσβιχ-Χόλσταϊν-Σόντερμπουργκ-Γλύξμπουργκ) – Δανία Βασίλισσα Μαργαρίτα Β’
- Ο Οίκος του Λιχτενστάιν – Λιχτενστάιν ο Πρίγκιπας Χανς-Άνταμ Β’
- Ο Οίκος του Λουξεμβούργου-Νασάου – Λουξεμβούργο Μέγας Δούκας Χένρι
- Ο οίκος Γκριμάλντι – Μονακό ο Πρίγκιπας Αλβέρτος Β’
- Ο Οίκος της Οράγγης-Νασσάου – Κάτω Χώρες ο Βασιλιάς Βίλεμ-Αλέξανδρος
- Ο οίκος του Γλύξμπουργκ (Σλέσβιχ-Χόλσταϊν-Σόντερμπουργκ-Γλύξμπουργκ) – Νορβηγία ο Βασιλιάς Χάραλντ Ε’
- Ο οίκος των Μπορμπόν-Ανζού – Ισπανία ο Βασιλιάς Φελίπε ΣΤ’
- Ο οίκος των Μπερναντότ- Σουηδία Βασιλιάς ο Κάρολος ΙΣΤ’ Γουσταύος
- Ο οίκος του Ουίνδσορ – Ηνωμένο Βασίλειο ο Βασιλιάς Κάρολος Γ’
Εκτός όμως από τους σημερινούς μονάρχες στην Ευρώπη, η μοναρχία κυριάρχησε σε πολλές χώρες, αφήνοντας πολλούς εστεμμένους χωρίς βασίλεια.
Χώρες που είχαν βασιλεία και οι τελευταίοι διατελέσαντες βασιλιάδες ήταν:
- Αλβανία: Βίκτωρ Εμμανουήλ Γ’
- Αυστροουγγαρία: Καρλ Α’
- Βουλγαρία: Συμεών Β’
- Κροατίας: Τόμισλαβ Β’
- Γαλλία: Ναπολέων Γ’
- Γερμανία: Γουλιέλμος Β΄
- Ελλάδα: Κωνσταντίνος Β’
- Ισλανδία: Κρίστιαν Ι’
- Ιρλανδία: Γεώργιος ΣΤ’
- Ιταλία: Ουμπέρτο Β’
- Μάλτα: Ελισάβετ Β’
- Μαυροβούνιο: Νικόλαος Α’
- Πορτογαλία: Μανουέλ Β’
- Ρουμανία: Μιχαήλ Α’
- Ρωσία: Νικόλαος Β’
- Σερβία: Πέτρος Β’
