Μπορεί η ένοπλη ανταρσία του επικεφαλής της Βάγκνερ Γεβγκένι Πριγκόζιν να ήταν βραχύβια, τα ερωτήματα ωστόσο όσο περνούν οι μέρες όλο και πληθαίνουν. Αρχικά όσον αφορά το μέλλον του ίδιου του Πριγκόζιν αλλά και το κατά πόσο έχει διαταραχθεί η ηγεμονία του Πούτιν στη Ρωσία.
Χθες έγινε γνωστό ότι ο επικεφαλής της Βάγκνερ έφτασε στη Λευκορωσία, γεγονός το οποίο επιβεβαιώθηκε από τον πρόεδρο της χώρας, Αλεξάντρ Λουκασένκο – ο οποίος ουσιαστικά παρέχει άσυλο στον Πριγκόζιν – και πως κρατείται σε ένα ξενοδοχείο – φυλακή.
Όπως υποστηρίζει Αμερικανός αξιωματούχος, από χθες Τρίτη, ο ηγέτης της Βάγκνερ ζει σαν νεκρός, καθώς διαμένει σε ένα από τα λίγα ξενοδοχεία του Μινσκ που δεν έχει καν παράθυρα.
Το μέλλον του θεωρείται αβέβαιο, εκτιμούν ξένοι αναλυτές.
Ενδεικτικο της κατάστασης που επικρατεί στη Ρωσία ως προς τον Γεβγκένι Πριγκόζιν, ενδεικτική είναι η φράση του πρώην αρχηγού του ρωσικού στρατού και αξιωματικού της υπηρεσίας πληροφοριών, Ιγκόρ Γκίρκιν, ο οποίος έγραψε για τον Πριγκόζιν πως «το να τον κρεμάσουμε για τη δολοφονία των αξιωματικών μας είναι απλώς απαραίτητο για τη διατήρηση της Ρωσίας ως κράτους».
Την ίδια ώρα, ο Αντρέι Γκουρούλεφ, απόστρατος Ρώσος στρατηγός και νυν βουλευτής, είπε πως ο Πριγκόζιν και το «δεξί του χέρι», Ντμίτρι Ούτκιν, αξίζουν μια «σφαίρα στο κεφάλι».
Σε δηλώσεις του στο Associated Press, ο Γκουρούλεφ υπογράμμισε: «Πιστεύω ακράδαντα ότι οι προδότες εν καιρώ πολέμου πρέπει να εκτελούνται».
Η εμπλοκή του «στρατηγού Αρμαγεδδώνα»
Την ίδια στιγμή, δημοσίευμα των Νew York Times (ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ) εμπλέκει στην ανταρσία του Σαββάτου τον στρατηγό Σεργκέι Σουροβίκιν – αναπληρωτή διοικητή των στρατιωτικών επιχειρήσεων της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο οποίος σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους γνώριζε τα σχέδια της Βάγκνερ περί εξέγερσης.
Το γεγονός ότι «ο στρατηγός Αρμαγεδδών» – όπως είναι το παρατσούκλι του – ότι ο Πριγκόζιν ετοίμαζε εξέγερση στη Ρωσία έχει προκαλέσει ερωτήματα σχετικά με την υποστήριξη που είχε ο ηγέτης των μισθοφόρων στις κορυφαίες τάξεις της Μόσχας, σημειώνουν οι NYT, προσθέτοντας ότι γίνεται προσπάθεια να αποσαφηνιστεί εάν ο Σουροβίκιν βοήθησε στο σχεδιασμό των ενεργειών του Πριγκόζιν το περασμένο Σαββατοκύριακο.
Μάλιστα, σύμφωνα με ανώτερους Αμερικανούς αξιωματούχους, η πιθανή συμμαχία μεταξύ του στρατηγού Σουροβίκιν και του Πριγκόζιν θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί ο δεύτερος είναι ακόμα ζωντανός, παρά το γεγονός ότι κατέλαβε ένα σημαντικό ρωσικό στρατιωτικό κέντρο και διέταξε μια ένοπλη πορεία στη Μόσχα.
Στο σημείο αυτό πρέπει να σημειωθεί ότι ένα απο τα αιτήματα του Γεβγκένι Πριγκόζιν προς τη ρωσική ηγεσία ήταν οι παραιτήσεις του υπουργού Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού αλλά και τους επικεφαλής των στρατιωτικών δυνάμεων, Βαλέρι Γκερασίμοφ.
Αιτήματα τα οποία δεν ικανοποιήθηκαν από τον Ρώσο πρόεδρο, καθώς μια τέτοια κίνηση θα θεωρούνταν μια νίκη της Βάγκνερ.
Ο Σουροβίκιν, πρώην ανώτατος Ρώσος διοικητής στην Ουκρανία, είναι ένας αξιοσέβαστος στρατιωτικός ηγέτης που βοήθησε στην ενίσχυση της άμυνας σε όλες τις γραμμές μάχης μετά την αντεπίθεση της Ουκρανίας πέρυσι, σύμφωνα με τους αναλυτές. Τον αποκαλούν με το παρατσούκλι «Στρατηγός Αρμαγεδδώνας» για τη σκληροπυρηνική και ανορθόδοξη προσέγγισή του στη διεξαγωγή πολέμου. Αντικαταστάθηκε ως ο ανώτατος διοικητής τον Ιανουάριο, αλλά διατήρησε την επιρροή του στις πολεμικές επιχειρήσεις και παραμένει δημοφιλής μεταξύ των στρατευμάτων.
Το ερώτημα που προκύπεται σε αυτό το σημείο είναι πως, εάν ο στρατηγός Σουροβίκιν συμμετείχε στην ανταρσία του περασμένου Σαββατοκύριακου, τότε πρόκειται για άλλο ένα σημάδι της εσωτερικής σύγκρουσης που μαστίζει τη στρατιωτική ηγεσία της Ρωσίας από την έναρξη του πολέμου, και θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια ευρύτερη ρήξη, σχολιάζουν οι NYT.
Το επόμενο βήμα για τον Πούτιν είναι να διαλευκάνει εάν ο Σουροβίκιν βοήθησε τον Πριγκόζιν, αν και για την ώρα ο Ρώσος πρόεδρος φαίνεται να έχει την πρόθεση να αποδώσει την ανταρσία αποκλειστικά στον Πριγκόζιν.
«Ο Πούτιν δεν είναι πρόθυμος να αλλάξει ανθρώπους», σημειώνει ο Alexander Baunov, ανώτερος συνεργάτης στο Carnegie Russia Eurasia Center. «Αλλά αν η μυστική υπηρεσία βάλει αρχεία στο γραφείο του Πούτιν και κάποια από αυτά εμπλέκουν τον Σουροβίκιν, αυτό μπορεί να αλλάξει».
«Αδύναμος ηγέτης ο Πούτιν»
Με αφορμή το πραξικόπημα ή ανταρσία, στη Ρωσία το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, το περιοδικό Economist απηύθυνε πρόσκληση στον εξόριστο Ρώσο επιχειρηματία και αντιπολιτευόμενο ακτιβιστή που τώρα διαμένει στο Λονδίνο, Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, να εκφράσει μια πρώτη γνώμη για τα γεγονότα. Ο πρώην ολιγάρχης θεωρεί ότι το τέλος του Πούτιν είναι βραχυπρόθεσμα νομοτελειακό και καλεί τους δημοκράτες σε λαϊκή εξέγερση για αποτροπή της απλής αντικατάστασης του από κάποιον παρόμοιο ή χειρότερο, με τη στήριξη της Δύσης.
Για τον Μιχαήλ Χοντορκόφσκι η απόπειρα πραξικοπήματος του Πριγκόζιν, παρά την αποτυχία, ήταν κατακλυσμιαία στιγμή για τη Ρωσία, αποκαλύπτοντας, αν μη τι άλλο, την ευαλωτότητα του προέδρου Πούτιν.
Ο επιχειρηματίας πιστεύει ότι ο Πούτιν έχει εκτεθεί ως αδύναμος ηγέτης, ανίκανος να ελέγξει τον στενό του κύκλο και τις δυνάμεις ασφαλείας και υποχωρεί στην απομόνωση όταν απειλείται. Μακριά από το να είναι ο κύριος χειριστής των διαιρέσεων μεταξύ των υφισταμένων του, κινδυνεύει να ανατραπεί από δυνάμεις που εξαπέλυσε αλλά δεν μπορεί πλέον να ελέγξει.
Για τον γενικό πληθυσμό, η ευκολία με την οποία οι μισθοφόροι του Πριγκόζιν κατέλαβαν το Ροστόφ, κατέρριψε την ιδέα ότι ο Πούτιν απολαμβάνει συντριπτικά δημόσια υποστήριξη. Οι ρωσικές ελίτ, εντωμεταξύ, δεν μπορούν πλέον να τον βλέπουν ως εγγυητή της θέσης, της σταθερότητας και της ευημερίας τους, πιστεύει ο Χοντορκόφσκι.
Θεωρεί ότι ο Πούτιν δεν ελέγχει τα στρατεύματά του και ο πληθυσμός δεν πιστεύει πλέον τους μύθους που διαδίδει για τον πόλεμο. Ο Πριγκόζιν κατανοούσε την αδυναμία του Πούτιν, την άθλια κατάσταση της πολεμικής του μηχανής και το αποδεκατισμένο ηθικό των στρατευμάτων του και δεν θα είχε επαναστατήσει αν δεν πίστευε ότι είχε σοβαρές πιθανότητες επιτυχίας.
Ο Χοντορκόφσκι θεωρεί ότι η πτώση του καθεστώτος είναι αναπόφευκτη και καλεί, μέσω του άρθρου του την δημοκρατική αντιπολίτευση και τους «φυσικούς συμμάχους στη Δύση» να προετοιμαστούν για την κατάρρευση του καθεστώτος και να μην επιτρέψουν ο «ληστής» που είναι επί του παρόντος υπεύθυνος για το πυρηνικό οπλοστάσιο της Ρωσίας να αντικατασταθεί από άλλον παρόμοιο.
