Τη ζωή τουλάχιστον 448 εκατομμυρίων ανθρώπων επηρεάζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία αυτές τις ημέρες βρίσκεται σε τροχιά Ευρωεκλογών. Ωστόσο, συνήθως οι ευρωεκλογές χαρακτηρίζονται από χαμηλή συμμετοχή, συχνά λόγω της έλλειψης γνώσεων για το ίδιο το θεσμικό όργανο.
Η Ε.Ε είναι ένας θεσμός που συχνά οι πολίτες δεν κατανοούν τους πολύπλοκους μηχανισμούς του και το γεγονός αυτό εκμεταλλεύονται οι λαϊκιστές και εθνικιστές.
Η συμμετοχή στις τελευταίες ευρωεκλογές του 2019 κατέγραψε το υψηλότερο ποσοστό από το 1994, φτάνοντας κατά μέσο όρο στην ΕΕ, το 50,66%. Το 2014 η συμμετοχή στις ευρωεκλογές ήταν 42,6% και το 2009 ήταν 42,97%.
Η δύναμη των κομμάτων στην τρέχουσα Ευρωβουλή
Το απερχόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τα μέλη του οποίου θα ανανεωθούν μετά τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου, σήμερα έχει 705 έδρες που κατανέμονται σε 7 πολιτικές οικογένειες:
- Κοινοβουλευτική Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) , με 176 έδρες
- Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, με 139 έδρες
- Renew Europe (Φιλελεύθεροι), με 102 έδρες
- Ομάδα των Πρασίνων/ Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία, με 72 έδρες
- Ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών, με 69 έδρες
- Ομάδα Ταυτότητα και Δημοκρατία, με 49 έδρες
- Ομάδα της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο - GUE/NGL, με 37 έδρες
Οι ευρωβουλευτές που δεν ανήκουν σε καμία πολιτική ομάδα της Ευρωβουλής, οι Μη Εγγεγραμμένοι (NI), έχουν σήμερα 61 έδρες.
Η νέα Ευρωβουλή θα έχει 720 έδρες
Μετά τις ευρωεκλογές, οι έδρες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα αυξηθούν από 705 σε 720. Αυτή η αύξηση κατά 15 έδρες αντικατοπτρίζει «δημογραφικές αλλαγές στα κράτη μέλη». Ωφελήθηκαν 12 χώρες που απέκτησαν επιπλέον έδρες. Ο αριθμός των εδρών για την Ελλάδα παρέμεινε ο ίδιος και εκλέγει 21 ευρωβουλευτές.
Ευρωεκλογές 2024: Οι ημερομηνίες
Μεταξύ 6 και 9 Ιουνίου, περίπου 370 εκατομμύρια Ευρωπαίοι από τα 27 κράτη μέλη καλούνται στις κάλπες για να εκλέξουν τους 720 βουλευτές της 10ης νομοθετικής περιόδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Αύριο, Πέμπτη 6 Ιουνίου, ψηφίζουν οι πολίτες της Ολλανδίας. Μεθαύριο, Παρασκευή 7 Ιουνίου, ψηφίζουν η Ιρλανδία και η Τσεχία, χώρα στην οποία οι ψηφοφόροι έχουν δύο ημέρες για να ψηφίσουν (Παρασκευή και Σάββατο). Το Σάββατο 8 Ιουνίου θα προσέλθουν στις κάλπες οι ψηφοφόροι της Σλοβακίας, της Μάλτας και της Λετονίας. Την Κυριακή, 9 Ιουνίου, ψηφίζουν οι πολίτες σε 21 χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.
Στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, δικαίωμα ψήφου έχουν οι πολίτες άνω των 18 ετών, εκτός από την Ελλάδα (άνω των 17 ετών), τη Γερμανία, το Βέλγιο, την Αυστρία και τη Μάλτα (άνω των 16 ετών).
Η ψήφος είναι υποχρεωτική μόνο σε πέντε κράτη μέλη: Ελλάδα, Κύπρο, Βέλγιο, Λουξεμβούργο και Βουλγαρία. Στο Βέλγιο, η ψηφοφορία δεν είναι υποχρεωτική για ψηφοφόρους ηλικίας 16 και 17 ετών.
Τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κομισιόν)
Είναι το κύριο εκτελεστικό όργανο της ΕΕ και θεματοφύλακας των Συνθηκών.
Είναι το όργανο που προτείνει την ευρωπαϊκή νομοθεσία - η καρδιά του μηχανισμού της ΕΕ. Η Επιτροπή κάνει νομοθετικές προτάσεις και χαράσσει τους βασικούς προσανατολισμούς της ΕΕ. Έχει σημαντικές εκτελεστικές εξουσίες σε τομείς όπως ο ανταγωνισμός και το εξωτερικό εμπόριο. Συνίσταται σε ένα σώμα μελών που απαρτίζεται από 27 Επιτρόπους - ένας ανά κράτος μέλος.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
Είναι το όργανο που λαμβάνει τις αποφάσεις.
Κάθε τρεις μήνες συνέρχονται στις Βρυξέλλες οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ, οι οποίοι αποφασίζουν για τους γενικούς προσανατολισμούς της Ένωσης που πρέπει να υλοποιηθούν. Δίνει το σφυγμό στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το Συμβούλιο της Ε.Ε
Είναι το όργανο που ψηφίζει.
Οι 27 υπουργοί, που συνεδριάζουν ανά τομέα, διαπραγματεύονται και υιοθετούν τους νόμους και αποφασίζουν κοινές πολιτικές (οικονομία, εσωτερικές υποθέσεις, μεταφορές κλπ.). Η νομοθεσία της ΕΕ και ο προϋπολογισμός πρέπει να περνούν από το Συμβούλιο της ΕΕ. Το Συμβούλιο αποτελεί το θεσμικό όργανο που, από κοινού με το Κοινοβούλιο, εγκρίνει τη νομοθεσία της ΕΕ μέσω κανονισμών και οδηγιών και καταρτίζει αποφάσεις και μη δεσμευτικές συστάσεις. Στους τομείς αρμοδιότητάς του λαμβάνει τις αποφάσεις του με απλή πλειοψηφία, ειδική πλειοψηφία ή ομοφωνία, ανάλογα με τη νομική βάση των πράξεων που χρειάζονται την έγκρισή του.
Η Ευρωβουλή
Είναι το μόνο ευρωπαϊκό όργανο, τα μέλη του οποίου εκλέγονται απευθείας από τους πολίτες των 27 μελών της ΕΕ κάθε 5 χρόνια. Είναι η μοναδική άμεσα εκλεγόμενη πολυεθνής συνέλευση στον κόσμο.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψηφίζει νομοθετικά κείμενα που προτείνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μαζί με το Συμβούλιο της ΕΕ είναι συννομοθέτης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που εκπροσωπεί τα συμφέροντα των πολιτών της ΕΕ, και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκπροσωπώντας τα συμφέροντα των χωρών, διαμορφώνουν τις προτάσεις της Επιτροπής και, εάν συμφωνούν, τις εγκρίνουν.
Όπως οι εθνικοί βουλευτές, έτσι και οι ευρωβουλευτές ψηφίζουν νόμους που τα κράτη-μέλη θα πρέπει να εφαρμόσουν. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι εκείνο που προετοιμάζει και ψηφίζει τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει επίσης λειτουργία παρακολούθησης. Τα μέλη του εκλέγουν τον/την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που προτείνεται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Το Κοινοβούλιο μπορεί επίσης να επικρίνει την Επιτροπή, η οποία στη συνέχεια πρέπει να υποβάλει την παραίτησή της.
Η ώρα για τα αποτελέσματα ευρωκλογών 2024
Σύμφωνα με τον Ηλία Γιαννίτσιο, διευθυντή έργου εκλογών της Singular Logic, γύρω στις 21:00 θα υπάρχει η πρώτη ασφαλής εικόνα τόσο για την πρωτιά όσο και για το ποια κόμματα θα έχουν καταφέρει να περάσουν το όριο του 3% και να εκλέξουν ευρωβουλευτή.
Περί τις 23:00 εκτιμάται ότι θα υπάρχει μια πρώτη εικόνα για την σταυροδοσία των συνολικά 1.168 υποψηφίων ευρωβουλευτών που είναι κατανεμημένοι σε 31 κόμματα και διεκδικούν τις 21 έδρες που αναλογούν στη χώρα μας.
Η γρήγορη έκδοση του πρώτου αποτελέσματος οφείλεται στο σύστημα ασφαλούς μετάδοσης SRT, μέσω του οποίου οι 18.617 δικαστικοί αντιπρόσωποι των ισάριθμων εκλογικών τμημάτων της χώρας θα μεταδώσουν το τελικό αποτέλεσμα του τμήματος τους άμεσα μέσω συσκευής τάμπλετ που θα παραλάβουν το Σάββατο. Παράλληλα θα στείλουν το αποτέλεσμα και μέσω του ειδικού εντύπου (τηλεγράφημα), όπως συμβαίνει ανελλιπώς από τις εκλογές του 1981.
Πού ψηφίζω
Για να μάθετε σε ποιο εκλογικό τμήμα ψηφίζετε και φυσικά σε ποιο σχολείο, θα πρέπει να μπείτε στην πλατφόρμα του υπουργείου Εσωτερικών «Μάθε πού ψηφίζεις».
Θα πρέπει να συμπληρώσετε τα εξής στοιχεία:
- Επώνυμο (ολόκληρο)
- Όνομα (τουλάχιστον 2 χαρακτήρες)
- Όνομα Πατέρα (τουλάχιστον 2 χαρακτήρες)
- Όνομα Μητέρας (προαιρετικό)
- Έτος Γέννησης (4 ψηφία)
Στη συνέχεια, πατάτε «Αναζήτηση» και θα βγουν όλες οι απαραίτητες πληροφορίες.
Δηλαδή, ο μοναδικός ειδικός εκλογικός αριθμός, τα προσωπικά σας στοιχεία, το εκλογικό διαμέρισμα στο οποίο ανήκετε, η δημοτική ενότητα, ο δήμος, η περιφερειακή ενότητα, η Περιφέρεια, ο Νομός και φυσικά το εκλογικό κέντρο.
Στο πεδίο του εκλογικού κέντρου φαίνεται η διεύθυνση και το link του χάρτη, το οποίο αν πατήσετε θα ανοίξει νέο παράθυρο από το γνωστό σε όλους, google maps.
Με ποια έγγραφα ψηφίζω
Οι εκλογείς θα πρέπει να γνωρίζουν, πριν μεταβούν στο εκλογικό τους κέντρο, πως για να ψηφίσουν, θα πρέπει να έχουν μαζί τους και συγκεκριμένα έγγραφα για τον απαραίτητο έλεγχο, δηλαδή:
- Ταυτότητα ή
- διαβατήριο ή
- άδεια οδήγησης ή
- βιβλιάριο ασφαλιστικού ταμείου
H αναγνώριση των εκλογέων μπορεί να γίνει και με χρήση της ψηφιακής ταυτότητας.
Η διαδικασία
Σε κάθε εκλογέα η εφορευτική επιτροπή δίνει ένα φάκελο με ειδικό γνώρισμα μονογραφημένο από τον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής και σφραγισμένο με τη σφραγίδα της επιτροπής, καθώς και πλήρη σειρά έντυπων ψηφοδελτίων όλων των συνδυασμών και υποψηφίων.
Εκλογείς, που από σωματική αδυναμία δεν μπορούν να κάνουν τα ανωτέρω, έχουν το δικαίωμα να απευθυνθούν στον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής ή σε μέλος της εφορευτικής επιτροπής, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να τους βοηθήσουν.
Τα 31 κόμματα που θα συμμετάσχουν στις ευρωεκλογές 2024
Συνολικά 31 κόμματα και συνασπισμοί κομμάτων έχουν εγκριθεί από τον Άρειο Πάγο για να συμμετέχουν στην εκλογική διαδικασία. Τα πολιτικά κόμματα τα οποία έχουν εγκριθεί καλούνται να συγκεντρώσουν τουλάχιστον το 3% των ψήφων για να μπορέσουν να εκλέξουν ευρωβουλευτή.
Αναλυτικά:
- ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
- ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ – ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ
- ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής
- ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ
- ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ – ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΣ
- ΝΙΚΗ
- ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ – ΖΩΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
- ΜέΡΑ 25
- ΦΩΝΗ ΛΟΓΙΚΗΣ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΛΑΤΙΝΟΠΟΥΛΟΥ
- ΑΝΤΑΡΣΥΑ – Ανατρεπτική Συνεργασία
- ΛΑΪΚΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ – ΛΑΟΣ
- ΣΥΜΜΕΤΕΧΩ για την Εθνική Κυριαρχία και την Κύπρο
- ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΟ – ΛΕΝΙΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ (Μ-Λ ΚΚΕ)
- ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ
- ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΩΝ ΔΙΕΘΝΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ
- Οργάνωση για την Ανασυγκρότηση του ΚΚΕ
- ΚΟΜΜΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ, ΕΙΡΗΝΗΣ ΚΑΙ ΦΙΛΙΑΣ
- ΚΕΚΑ-ΑΚΚΕΛ ΜΑΖΙ για μια Ελεύθερη Ελλάδα
- ΠΑΤΡΙΩΤΕΣ – Πρόδρομος Εμφιετζόγλου
- ΕΝΙΑΙΟ ΠΑΛΛΑΪΚΟ ΜΕΤΩΠΟ (ΕΠΑΜ)
- Κίνημα 21
- ΔΗΜΟΚΡΑΤΕΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ
- Ομογενειακό Δίκτυο Ελλήνων Ευρώπης (ΟΔΕΕ)
- Νέα Αριστερά
- ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΟΙ
- ΚΙΝΗΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ
- ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ
- Ελλήνων Συνέλευσις
- Πράσινο κίνημα
- Δημιουργία
- ΚΟΣΜΟΣ
Πόσους ευρωβουλευτές εκλέγουμε;
Το σύνολο των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα εκλέξει τον Ιούνιο 720 ευρωβουλευτές, 15 περισσότερους σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές. Οι ψηφοφόροι στην Ελλάδα καλούνται να εκλέξουν συνολικά 21 ευρωβουλευτές, οι οποίοι θα εκπροσωπούν για τα επόμενα πέντε χρόνια τη χώρα στο Ευρωκοινοβούλιο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ελληνική επικράτεια αποτελεί μία ενιαία εκλογική περιφέρεια για την εκλογή των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ως εκ τούτου, τα πολιτικά κόμματα προτείνουν ενιαία ψηφοδέλτια για όλη τη χώρα.
Πώς εκλέγονται οι ευρωβουλευτές; - Τέσσερις σταυροί
Σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ, όλες οι χώρες πρέπει να χρησιμοποιούν εκλογικά συστήματα που να εξασφαλίζουν αναλογική εκπροσώπηση, πράγμα που σημαίνει ότι ο αριθμός των εκλεγμένων μελών κάθε κόμματος εξαρτάται από το ποσοστό των ψήφων που έλαβε το κόμμα.
την Ελλάδα εφαρμόζεται η ψήφος με σταυρό προτίμησης, η οποία δίνει στους ψηφοφόρους την δυνατότητα να επιλέξουν συγκεκριμένους υποψήφιους. Μπορούν να τεθούν μέχρι και τέσσερις (4) σταυροί προτίμησης. Οι υποψήφιοι που λαμβάνουν τους περισσότερους σταυρούς εκλέγονται, εφόσον βέβαια το κόμμα τους έχει εξασφαλίσει τις αντίστοιχες έδρες.
Είναι υποχρεωτική η ψηφοφορία;
Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι υποχρεωτική - πλην εξαιρέσεων, για όσους έχουν υπερβεί το 70ο έτος της ηλικίας τους και για τους εκλογείς που βρίσκονται στο εξωτερικό.
