Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι καταλαβαίνει ότι είναι μπροστά σε ένα αδιέξοδο όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο θα λήξει ο πόλεμος στην Ουκρανία μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, αλλά και τη δημοσιοποίηση του σχεδίου για τη λήξη των εχθροπραξιών.
Μπροστά σε αυτήν τη διπλωματική κινητικότητα, ο Ζελένσκι μίλησε για πρώτη φορά για μια λύση στην Ουκρανία χωρίς την επιστροφή εδαφών που έχει προσαρτήσει η Ρωσία, με αντάλλαγμα την ένταξη της χώρας του στο ΝΑΤΟ.
Περίπου το ένα πέμπτο της ουκρανικής επικράτειας παραμένει υπό τον έλεγχο της Ρωσίας. Σε συνέντευξή του στον ανταποκριτή του Sky News, Στιούαρτ Ράμσεϊ (Stuart Ramsay), δήλωσε έτοιμος να τερματίσει τον πόλεμο, αφήνοντας να εννοηθεί ότι είναι έτοιμος για έναν οδυνηρό συμβιβασμό.
Η πρότασή του είναι ανεδαφική, πάντως, αφού ούτε ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ, στα διαφαινόμενα σχέδια για τερματισμό του πολέμου, αναφέρει κάπου ότι περιλαμβάνεται η ένταξη της Ουκρανίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Η Ουκρανία χάνει συνεχώς εδάφη από τη Ρωσία
Τον Σεπτέμβριο του 2022, η Ρωσία κήρυξε μονομερώς την προσάρτηση περιοχών εντός και γύρω από τις ουκρανικές περιφέρειες Ντονέτσκ, Χερσώνα, Λουχάνσκ και Ζαπορίζια μετά από δημοψηφίσματα που δεν αναγνωρίστηκαν διεθνώς.
Η μακροχρόνια θέση του Ζελένσκι είναι ότι το έδαφος παραμένει ουκρανικό, ότι η κατοχή της γης από τη Ρωσία είναι παράνομη και ότι το Κίεβο δεν θα παραχωρήσει κανένα από τα εδάφη του, προκειμένου να συνάψει ειρηνευτική συμφωνία.
Νωρίτερα φέτος παρουσίασε ένα «σχέδιο νίκης» στο Κοινοβούλιο της χώρας, το οποίο περιλάμβανε άρνηση εκχώρησης ουκρανικού εδάφους και κυριαρχίας.
Ωστόσο, η Μόσχα έχει ξεκαθαρίσει ότι σε οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία επιτευχθεί, δεν θα εγκαταλείψει κανένα από τα εδάφη που καταλαμβάνουν οι δυνάμεις της.
Παρά τη σθεναρή άμυνα της Ουκρανίας στο έδαφός της και τις απόπειρες αντεπιθέσεων από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος, όπως αυτή με την εισβολή στην περιφέρεια του Κουρσκ, οι δυνάμεις του Κιέβου οπισθοχωρούσαν σταθερά τους τελευταίους μήνες και η Ρωσία αποκόμιζε σταθερά οφέλη στο ανατολικό μέτωπο.
Ουκρανία: Ο Ζελένσκι διορίζει νέο διοικητή των χερσαίων δυνάμεων
Καθώς η ρωσική πίεση αυξάνεται, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι διόρισε την Παρασκευή (29/11) τον υποστράτηγο Mιχάιλο Ντραπάτι νέο διοικητή των Χερσαίων Δυνάμεων της Ουκρανίας. Επίσης, διόρισε τον συνταγματάρχη Όλεγκ Απόστολ αναπληρωτή αρχιστράτηγο των Ενόπλων Δυνάμεων.
«Ο Ουκρανικός Στρατός χρειάζεται εσωτερικές αλλαγές για να επιτύχει πλήρως τους στόχους του κράτους μας», δήλωσε ο Ζελέσνκι μέσω ανάρτησής του στο Telegram.
Ο υποστράτηγος Ντραπάτι, σύμφωνα με τη δήλωση του Ουκρανού προέδρου, οργάνωσε την άμυνα στην κατεύθυνση του Χαρκόβου και ανέκοψε τη ρωσική επιθετική επιχείρηση, ενώ ο συνταγματάρχης Αποστόλ διοικούσε μέχρι σήμερα την 95η αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία Εφόδου.
Ο τακτικισμός Ζελένσκι και η έμμεση σκληρή παραδοχή
Ωστόσο, ό,τι και να διαφοροποιήσει ο Ζελένσκι στη δομή των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας του, δύσκολα θα αλλάξει το ρου του πολέμου. Και αυτό φάνηκε από τη συνέντευξή του στο Sky News.
Ειδικότερα, επισήμανε ότι μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός θα μπορούσε να επιτευχθεί, εάν τα ουκρανικά εδάφη που ελέγχει μπορούσαν να ληφθούν «υπό την ομπρέλα» του ΝΑΤΟ, επιτρέποντάς του να διαπραγματευτεί την επιστροφή των υπολοίπων «αργότερα, με διπλωματικό τρόπο».
Σε απάντησή του σχετικά με τα δημοσιεύματα που αναφέρουν ότι ένα από τα σχέδια του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, ο Ζελένσκι απάντησε: «Αν θέλουμε να σταματήσουμε τη θερμή φάση του πολέμου, πρέπει να πάρουμε υπό την "ομπρέλα" του ΝΑΤΟ τα εδάφη της Ουκρανίας που έχουμε υπό τον έλεγχό μας», τόνισε χαρακτηριστικά. Ουσιαστικά, φαίνεται να αποδέχεται ότι τα κατεχόμενα ανατολικά τμήματα της χώρας θα έμεναν -προς το παρόν- εκτός μιας τέτοιας συμφωνίας.
Πιθανό η Ουκρανία θα χάσει κι άλλα εδάφη
«Πρέπει να το κάνουμε γρήγορα. Και μετά το (κατεχόμενο) έδαφος της Ουκρανίας, μπορούμε να το πάρουμε πίσω με διπλωματικό τρόπο», ανέφερε στη συνέχεια. Μάλιστα, από τις δηλώσεις του φαίνεται να φοβάται πως η χώρα του θα χάσει περισσότερα εδάφη.
Ο Ζελένσκι είπε ότι απαιτείται κατάπαυση του πυρός, η οποία θα εγγυηθεί ότι «δεν θα επιστρέψει» στον Βλαντιμίρ Πούτιν να καταλάβει περισσότερο ουκρανικό έδαφος. Πρόσθεσε ότι το ΝΑΤΟ θα πρέπει «αμέσως» να παράσχει κάλυψη στο τμήμα της χώρας του που παραμένει υπό τον έλεγχο του Κιέβου, κάτι που -όπως είπε- η Ουκρανία χρειάζεται «πάρα πολύ».
{https://x.com/SkyNews/status/1862561548549476538}
Η συνέντευξη στο Sky News είναι η πρώτη κατά την οποία ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι υπαινίσσεται μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, η οποία θα περιλαμβάνει τον ρωσικό έλεγχο ουκρανικού εδάφους.
Καθ' όλη τη διάρκεια της σύγκρουσης με τη Ρωσία, ο Ουκρανός πρόεδρος δεν είπε ποτέ ότι θα παραχωρούσε οποιοδήποτε κατεχόμενο από τη Ρωσία έδαφος -συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας, την οποία οι στρατιωτικές δυνάμεις της Μόσχας είχαν καταλάβει τον Φεβρουάριο του 2014 και προσάρτησαν επίσημα τον επόμενο μήνα.
Ζελένσκι: Πρέπει να συνεργαστούμε με τον Τραμπ
Ο Ζελένσκι ρωτήθηκε τι πιστεύει για τον εκλεγμένο πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και δήλωσε ότι «πρέπει να συνεργαστούμε με τον νέο πρόεδρο», προκειμένου να «έχουμε τον μεγαλύτερο υποστηρικτή».
«Θέλω να συνεργαστώ μαζί του άμεσα, διότι υπάρχουν διαφορετικές φωνές από ανθρώπους γύρω του. Και γι' αυτό πρέπει να μην [επιτρέψουμε] σε κανέναν γύρω του να καταστρέψει την επικοινωνία μας», δήλωσε και πρόσθεσε: «Αυτό δεν θα είναι χρήσιμο και θα είναι καταστροφικό. Πρέπει να προσπαθήσουμε να βρούμε το νέο μοντέλο. Θέλω να μοιραστώ μαζί του ιδέες και θέλω να τον ακούσω».
Ερωτηθείς αν είχε μιλήσει με τον Τραμπ, ο Ζελένσκι απάντησε ότι οι δυο τους είχαν βρεθεί τον Σεπτέμβριο, όταν βρισκόταν στη Νέα Υόρκη. «Είχαμε μια συζήτηση. Ήταν πολύ θερμή, καλή, εποικοδομητική… Ήταν μια πολύ καλή συνάντηση και ήταν ένα σημαντικό πρώτο βήμα -τώρα πρέπει να προετοιμάσουμε κάποιες συναντήσεις», ανέφερε.
Το σχέδιο του Τραμπ που «μούδιασε» τον Ζελένσκι
Υπενθυμίζεται ότι με ανάρτησή του στα social media, ο Ντόναλντ Τραμπ αποκάλυψε στον κόσμο πώς σχεδιάζει να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία.
«Είμαι πολύ χαρούμενος που προτείνω τον στρατηγό Κιθ Κέλογκ να υπηρετήσει ως ειδικός απεσταλμένος για την Ουκρανία και τη Ρωσία», έγραψε στον λογαριασμό του στο Truth Social, τη δική του πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης και πρόσθεσε: «Μαζί θα εξασφαλίσουμε την ΕΙΡΗΝΗ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ και θα κάνουμε την Αμερική και τον κόσμο ΞΑΝΑ ΑΣΦΑΛΗ».
Ο τρόπος με τον οποίο σκοπεύει να επιδιώξει το τέλος του πολέμου, αποκαλύπτεται από ένα σημείο του μηνύματός του: «Κιθ Κέλογκ». Διορίζοντας τον ως ειδικό απεσταλμένο στην Ουκρανία σημαίνει πως έχει επιλέξει και ένα πολύ συγκεκριμένο σχέδιο. Όπως αναφέρει το CNN, ο 80χρονος πρώην σύμβουλος ασφαλείας του Τραμπ έχει παρουσιάσει το ειρηνευτικό σχέδιο που υποστηρίζει με κάποιες λεπτομέρειες, γράφοντας για το ινστιτούτο πολιτικής America First τον περασμένο Απρίλιο.
Το σχέδιο συνοψίζεται στα εξής βασικά σημεία:
- Πρώτο: Η «ανίκανη κυβέρνηση Μπάιντεν» ενέπλεξε τις ΗΠΑ σε έναν αδιέξοδο (ατέλειωτο) πόλεμο. Κατά τον Κέλογκ, ο Μπάιντεν θα μπορούσε ακόμη και να δώσει ισχυρότερα όπλα στην Ουκρανία, αλλά δεν έκανε ούτε αυτό. Όλες του οι κινήσεις ήταν «πολύ λίγες» και «πολύ καθυστερημένες». Η προσέγγιση του Ντόναλντ Τραμπ στον Βλαντιμίρ Πούτιν -τον οποίο δεν δαιμονοποιεί όπως ο Μπάιντεν- θα επιτρέψει να συναφθεί μια συμφωνία.
- Δεύτερο: Οι ΗΠΑ δεν θα πρέπει να συνεχίσουν την ανάμειξή τους στη σύγκρουση. Τα αποθέματα όπλων δέχονται ισχυρές πιέσεις εξαιτίας της βοήθειας στην Ουκρανία, αφήνοντας τις ΗΠΑ δυνητικά εκτεθειμένες σε οποιαδήποτε άλλη σύγκρουση, για παράδειγμα με την Κίνα για την Ταϊβάν. Εδώ και καιρό το συντηρητικό μπλοκ των Ρεπουμπλικάνων υπογραμμίζει πως η μεγαλύτερη απειλή για τα αμερικανικά συμφέροντα δεν είναι η Ρωσία στην Ουκρανία, αλλά η επέκταση της επιρροής της Κίνας και σε αυτήν θα πρέπει να εστιάσουν οι ΗΠΑ.
- Τρίτο: Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ θα πρέπει να ανασταλεί επ' αόριστον «σε αντάλλαγμα μια συνολική και βιώσιμη ειρηνευτική συμφωνία με εγγυήσεις ασφαλείας» για το Κίεβο. Κατά τον Κέλογκ η «επίσημη πολιτική των ΗΠΑ» θα πρέπει να αλλάξει και να στραφεί στην «επιδίωξη κατάπαυσης του πυρός και στη διευθέτηση μέσω διαπραγματεύσεων».
- Τέταρτο: Η όποια μελλοντική βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία θα δίνεται μόνο με τη μορφή δανείων και θα εξαρτάται από την πορεία της διαπραγμάτευσης της Ουκρανίας με τη Ρωσία. Κοινώς το Κίεβο θα πρέπει να αποδεχτεί τις συζητήσεις διαφορετικά τα χρήματα θα κοπούν. Επίσης, σύμφωνα πάντα με τον Κέλογκ, οι ΗΠΑ θα εξοπλίζουν την Ουκρανία μόνο σε τέτοιο βαθμό ώστε να μπορεί να αμύνεται και να αποκρούει οποιαδήποτε περαιτέρω ρωσική πρόοδο πριν και μετά από οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία.
- Πέμπτο: Οι συγκρούσεις σε όλη τη γραμμή του μετώπου θα παγώσει με μια κατάπαυση του πυρός και θα επιβληθεί μια αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη. Για να συμφωνήσει σε αυτό, η Ρωσία θα λάβει ως αντάλλαγμα αρχικά μια περιορισμένη ελάφρυνση των κυρώσεων, αλλά και την πλήρη άρση των κυρώσεων μόνο όταν υπογραφεί μια ειρηνευτική συμφωνία που θα είναι αποδεκτή και από τις δύο πλευρές. Επίσης θα μπορούσε να επιβληθεί μια εισφορά στις ρωσικές εξαγωγές ενέργειας ως ενίσχυση του ταμείου για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
- Έκτο: Η Ουκρανία δεν θα κληθεί να παραιτηθεί από την ανάκτηση των κατεχόμενων εδαφών, αλλά θα συμφωνήσει πως οποιαδήποτε ανάκτησή τους θα μπορούσε να επιδιωχθεί μόνο μέσω της διπλωματίας κάποια στιγμή στο μέλλον.
Οι δύο βασικές αρχές στο σχέδιο του Κέλογκ
Το σκεπτικό του Κέλογκ -άρα και του Ντόναλντ Τραμπ που τον διόρισε ειδικό απεσταλμένο- βασίζεται σε δύο βασικές αρχές. Η πρώτη είναι πως ο πόλεμος στην Ουκρανία αφορά ένα ζήτημα που δεν θα πρέπει να απασχολεί τις ΗΠΑ.
Ο Κέλογκ είναι ένθερμος υποστηρικτής του δόγματος Τραμπ περί εθνικής ασφάλειας «Πρώτα η Αμερική». Αντίθετα, όπως σημειώνει, «ο Μπάιντεν αντικατέστησε αυτή την προσέγγιση με μια διεθνιστική προσέγγιση που υποστήριζε γενικά δυτικές αξίες, ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία».
Όμως, αυτή η προσέγγιση δεν είναι καλή βάση για να επέλθει ένας συμβιβασμός, αλλά ούτε και για την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Οι ΗΠΑ δεν θα πρέπει λοιπόν, κατά τον Κέλογκ, να διαιωνίζουν αυτή την προσέγγιση, πόσο μάλλον για θέματα που απασχολούν την Ευρώπη.
Η δεύτερη βασική αρχή σχετίζεται με τους φόβους για μια πυρηνική σύγκρουση. Όπως αναφέρει, οι επικριτές της συνεχιζόμενης βοήθειας στην Ουκρανία, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και ο ίδιος, «ανησυχούν σχετικά με το εάν πραγματικά διακυβεύονται ζωτικά στρατηγικά συμφέροντα της Αμερικής στον συγκεκριμένο πόλεμο, καθώς και για το ενδεχόμενο εμπλοκής των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων και για το εάν οι ΗΠΑ συμμετέχουν σε πόλεμο αντιπροσώπων με τη Ρωσία που θα μπορούσε να κλιμακωθεί σε πυρηνική σύγκρουση».
Επομένως, οι ΗΠΑ θα πρέπει να απεμπλακούν από μια διαμάχη με τη Ρωσία που εγείρει κινδύνους πυρηνικού πολέμου.
Εν κατακλείδι, για τον Κέλογκ ο πόλεμος στην Ουκρανία αφορά ζητήματα που δεν θα πρέπει να απασχολούν την Ουάσιγκτον και ο «πυρηνικός τρόμος» θα πρέπει να τερματιστεί.
