Μπορεί η εξάπλωση του πολεμικού σκηνικού που επικρατεί σε αρκετές γειτονιές της Ευρώπης, αλλά και στα ανατολικά σύνορά της, να φαντάζει για πολλούς μακρινό σενάριο, αλλά κάποιες χώρες δεν σκέφτονται σε καμία περίπτωση έτσι.
Ενδεικτικά, η Γερμανία καταρτίζει έναν κατάλογο με καταφύγια που θα μπορούσαν να παρέχουν προστασία στους πολίτες σε περίπτωση σύρραξης, ενώ παράλληλα αναπτύσσει μια εφαρμογή για να βοηθήσει τους ανθρώπους να εντοπίσουν το πλησιέστερο από αυτά.
Παράλληλα, η Σουηδία διανέμει ένα φυλλάδιο 32 σελίδων με τίτλο «Αν έρθει κρίση ή πόλεμος», οι Φινλανδοί γείτονές τους (περίπου μισό εκατομμύριο) έχουν ήδη κατεβάσει έναν οδηγό ετοιμότητας για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, ενώ στη Νορβηγία οι πολίτες έλαβαν στα χέρια τους περιεχόμενο που τους προετοιμάζει να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους για μια εβδομάδα σε περίπτωση ακραίων καιρικών συνθηκών, πολέμου και άλλων απειλών.
Η πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει αυξήσει δραματικά τις εντάσεις ασφαλείας σε ολόκληρη την περιοχή της Βαλτικής. Σουηδία και Φινλανδία άφησαν πίσω τους μια πολιτική ουδετερότητας και το προηγούμενο έτος εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ.
Η Σουηδία προτρέπει τους πολίτες να κάνουν όλοι το «καθήκον» τους
Η στρατιωτική ικανότητα, ωστόσο, δεν είναι το μόνο ζητούμενο: οι πολίτες πρέπει επίσης να είναι προετοιμασμένοι. «Ζούμε σε αβέβαιους καιρούς. Ένοπλες συγκρούσεις διεξάγονται αυτή τη στιγμή δίπλα μας. Η τρομοκρατία, οι κυβερνοεπιθέσεις και οι εκστρατείες παραπληροφόρησης χρησιμοποιούνται για να μας υπονομεύσουν και να μας επηρεάσουν», αναφέρει ο πρόλογος του σουηδικού φυλλαδίου.
Διαθέσιμο και στα αγγλικά, το φυλλάδιο αναφέρει ότι η συλλογική ανθεκτικότητα είναι απαραίτητη και, αν η χώρα δεχθεί επίθεση, «όλοι πρέπει να κάνουν το καθήκον τους για να υπερασπιστούν την ανεξαρτησία της Σουηδίας και τη δημοκρατία μας… Είστε μέρος της συνολικής ετοιμότητας της Σουηδίας για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης».
Πάντως, οι Σουηδοί είναι από καιρό εξοικειωμένοι με τέτοιου είδους φυλλάδια. Το πρώτο εκδόθηκε κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Το τελευταίο συμβουλεύει -μεταξύ άλλων- για συστήματα προειδοποίησης, καταφύγια αεροπορικής επιδρομής, ψηφιακή ασφάλεια και πώς να χρησιμοποιούν οι πολίτες την τουαλέτα αν δεν υπάρχει νερό.
Επίσης, συνιστά να διατηρείται μια καλή ποσότητα νερού στο σπίτι (και να ελέγχεται κάθε χρόνο αν είναι ακόμη ασφαλές), να υπάρχουν πολλές κουβέρτες, ζεστά ρούχα και εναλλακτική θέρμανση. Οι πολίτες καλούνται να προμηθευτούν ένα ραδιόφωνο με μπαταρία και να αποθηκεύουν πολλά τρόφιμα πλούσια σε ενέργεια και εύκολα στην ετοιμασία.
Στη Νορβηγία ζουν «σε έναν ολοένα και πιο ταραγμένο κόσμο»
Η Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας της Νορβηγίας (DSB) έχει μοιράσει ένα παρόμοιο φυλλάδιο στα 2,6 εκατομμύρια νοικοκυριά της χώρας. «Ζούμε σε έναν ολοένα και πιο ταραγμένο κόσμο», ο οποίος επηρεάζεται «από την κλιματική αλλαγή, τις ψηφιακές απειλές και, στη χειρότερη περίπτωση, από πολεμικές ενέργειες».
Το νορβηγικό φυλλάδιο συμβουλεύει τους πολίτες να κρατούν τουλάχιστον για μία εβδομάδα τρόφιμα που δεν φθείρονται, όπως «ψωμάκια, κονσερβοποιημένα όσπρια και φασόλια, κονσερβοποιημένα σάντουιτς, μπάρες, αποξηραμένα φρούτα, σοκολάτα, μέλι, μπισκότα και ξηρούς καρπούς».
Επίσης, ο κόσμος καλείται να προμηθεύεται και να φυλάσσει βασικά φάρμακα -συμπεριλαμβανομένων των δισκίων ιωδίου, σε περίπτωση πυρηνικού συμβάντος- και -όπως στη Σουηδία- να κρατά πολλές τραπεζικές κάρτες μαζί με ένα σημαντικό απόθεμα μετρητών στο σπίτι.
Η Φινλανδία ρωτά τους πολίτες της: «Θα επιβιώσετε 72 ώρες;»
Στη Φινλανδία, ένας διαδικτυακός οδηγός με τίτλο «Προετοιμασία για συμβάντα και κρίσεις» προσφέρει στους κατοίκους πληροφορίες και συμβουλές για οτιδήποτε. Από διακοπές νερού έως φωτιές, την κατάρρευση του διαδικτύου ή «πιο μακροπρόθεσμες κρίσεις, όπως στρατιωτικές συγκρούσεις».
Πιο πρακτικά, σε έναν ξεχωριστό ιστότοπο, τον 72tuntia.fi, η Φινλανδία -η οποία μοιράζεται σύνορα 830 μιλίων (1.340 χιλιομέτρων) με τη Ρωσία- ρωτά τους πολίτες της ευθέως: «Θα επιβιώσετε 72 ώρες;» σε μια σειρά από καταστάσεις κρίσης, καλώντας τους να υποβάλουν τόσο τις δεξιότητές τους όσο και τις προμήθειές τους σε μια σειρά δοκιμασιών.
Περιλαμβάνονται συμβουλές για την ενίσχυση της ψυχολογικής ανθεκτικότητας, «ώστε να αυξήσετε την ικανότητά σας να αντεπεξέρχεστε σε δύσκολες συνθήκες», τη βελτίωση της προσωπικής ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και την προστασία σε εσωτερικούς χώρους («Σφραγίστε πόρτες και παράθυρα. Ανοίξτε το ραδιόφωνο. Περιμένετε ήρεμα οδηγίες»).
Η Γερμανία καλεί τους πολίτες να ετοιμάσουν καταφύγια
Εν τω μεταξύ, η Γερμανία επικεντρώνεται στην αύξηση του αριθμού των καταφυγίων της, μετά από επίσημη εκτίμηση ότι η χώρα των 84.000.000 κατοίκων διαθέτει λιγότερα από 600 δημόσια καταφύγια, τα οποία μπορούν να φιλοξενήσουν μόλις 480.000 άτομα.
Οι ειδικοί προβλέπουν ότι μια επίθεση από τη Ρωσία θα μπορούσε να είναι πιθανή μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια και η αναζήτηση έχει ξεκινήσει για κάθε δομή που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί εάν συνέβαινε ένα τέτοιο γεγονός, συμπεριλαμβανομένων των σταθμών του μετρό και των υπογείων δημόσιων γραφείων, σχολείων και δημαρχείων.
Τα γερμανικά νοικοκυριά έχουν κληθεί να προσαρμόσουν τα δικά τους υπόγεια, γκαράζ ή αποθήκες, ή να ανασκάψουν παλιά καταφύγια, ενώ οι κατασκευαστές κατοικιών θα υποχρεωθούν νομικά να συμπεριλάβουν ασφαλή καταφύγια στα νέα σπίτια, όπως έχει ήδη κάνει η Πολωνία.
Η εφημερίδα Frankfurter Allgemeiner αποκάλυψε μέσα στον Νοέμβριο λεπτομέρειες ενός στρατιωτικού εγγράφου 1.000 σελίδων, που απευθύνεται σε γερμανικές επιχειρήσεις και τις οποίες συμβουλεύει -για παράδειγμα- να εκπαιδεύσουν περισσότερους οδηγούς φορτηγών.
