Η επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα έχει συζητηθεί «δύο ή τρεις φορές» φέτος κατά τη διάρκεια ιδιωτικών συναντήσεων μεταξύ του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, των διαχειριστών του Βρετανικού Μουσείου και του Τζορτζ Όσμπορν. Όπως αναφέρει το Sky News, επικαλούμενο πηγές, οι συζητήσεις για την επιστροφή των Γλυπτά του Παρθενώνα πραγματοποιήθηκαν σε «ιδιωτικές συναντήσεις».
Ανώτατη κυβερνητική πηγή δήλωσε στο ξένο μέσο ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης είχαν έως και τρεις «ιδιωτικές συναντήσεις» με τους επιτρόπους του Βρετανικού Μουσείου και τον πρόεδρο Τζορτζ Όσμπορν σχετικά με την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα - γνωστών και ως Ελγίνεια Μάρμαρα - φέτος.
Η είδηση έρχεται καθώς ο κ. Μητσοτάκης πρόκειται να συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ την Τρίτη - όπου αναμένεται να συζητήσουν για τα γλυπτά.
Ο πρώην πρωθυπουργός Ρίσι Σουνάκ ακύρωσε μια συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη το 2023 και πίστευε ότι η συλλογή πρέπει να παραμείνει στο Βρετανικό Μουσείο.
Ο Κιρ Στάρμερ πιστεύεται ότι είναι πιο θετικός στην επιστροφή των γλυπτών στον προκάτοχό του.
Μια πηγή προσκείμενη στον πρωθυπουργό αναφέρθηκε στους Financial Times λέγοντας: «Είμαστε ανοιχτοί σε οτιδήποτε συμφωνηθεί. Είναι σωστό να πούμε ότι δεν υπάρχει ισχυρή άποψη για το τι πρέπει να συμβεί».
Τα Γλυπτά του Παρθενώνα αποτελούν μέρος της ζωφόρου που διακοσμούσε τον αρχαίο ναό του Παρθενώνα στην Ακρόπολη στην Αθήνα.
Ο Βρετανός διπλωμάτης Λόρδος Έλγιν αφαίρεσε τα γλυπτά στις αρχές του 19ου αιώνα, όταν ήταν πρεσβευτής στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, η οποία τότε κυβερνούσε την Ελλάδα.
Ο λόρδος Έλγιν ισχυρίστηκε ότι είχε λάβει άδεια από την Οθωμανική Αυτοκρατορία για τη μεταφορά των γλυπτών και τα πούλησε στην κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου το 1816 πριν τα μάρμαρα περάσουν στην κηδεμονία του Βρετανικού Μουσείου.
Η Τουρκία πιστεύει ότι η άδεια δεν δόθηκε ποτέ και η εκπρόσωπος Ζεϊνέπ Μποζ υποστήριξε δημόσια την Ελλάδα τον Ιούνιο στη Διακυβερνητική Επιτροπή Επιστροφής και Αποκατάστασης των Ηνωμένων Εθνών (ΔΕΠΑ).
Η Μποζ, ο οποίος είναι επικεφαλής του τμήματος καταπολέμησης της παράνομης διακίνησης για το υπουργείο Πολιτισμού της Τουρκίας, δήλωσε στο Sky News ότι έχουν πρόσβαση σε ολόκληρο το οθωμανικό αρχείο και ότι δεν υπάρχει καμία απόδειξη του εντύπου άδειας, γνωστού ως φιρμάνι.
«Δεν υπάρχει φιρμάνι, παρά μόνο ένα ιταλικό κείμενο που αναφέρεται ως μετάφραση του φιρμανιού, αλλά χωρίς το πρωτότυπο έγγραφο, δεν μπορούμε να το πιστοποιήσουμε», είπε.
«Παρά την εκτεταμένη αρχειακή έρευνα, δεν έχει βρεθεί κανένα τέτοιο φιρμάνι. Είναι μάλιστα δύσκολο να αποκαλέσουμε το έγγραφο αυτό μετάφραση, όταν το πρωτότυπο δεν είναι διαθέσιμο».
ΟMario Trabucco della Torretta, κλασικός αρχαιολόγος και επί μακρόν υπέρμαχος της παραμονής των Ελγινείων Μαρμάρων στο Λονδίνο, διαφωνεί.
Δήλωσε στο Sky News: «Συνολικά, υπάρχουν πολύ περισσότερα στοιχεία για την άδεια από ό,τι θα υπάρξουν ποτέ για τη μυθοπλασία της «κλοπής» των μαρμάρων.
«Το γεγονός ότι δεν έχουμε πια το πρωτότυπο δεν έχει καμία σημασία. Το πρωτότυπο, που είδε ο Τζον Γκολτ στην Αθήνα, καταστράφηκε από τους Έλληνες όταν έβαλαν φωτιά στα αρχεία το 1821».
Ο νόμος περί Βρετανικού Μουσείου του 1963 εμποδίζει τη νόμιμη παραχώρηση θησαυρών από το Βρετανικό Μουσείο. Εν τω μεταξύ, το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης δηλώνει ότι «δεν σχεδιάζει να αλλάξει την υφιστάμενη κυβερνητική πολιτική σχετικά με την επιστροφή» και ότι εναπόκειται στους διαχειριστές του μουσείου να αποφασίσουν.
Το Βρετανικό Μουσείο αρνήθηκε να σχολιάσει τις ανεπίσημες συναντήσεις, αλλά δήλωσε ότι συνεχίζει να συζητά με την ελληνική κυβέρνηση για τη Σύμπραξη του Παρθενώνα.
Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι μια συμφωνία δανεισμού μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και της ελληνικής κυβέρνησης θα μπορούσε να είναι στα σκαριά - ανοίγοντας το δρόμο για την επιστροφή στην Ελλάδα ενός από τα σημαντικότερα πολιτιστικά μνημεία στον κόσμο, περισσότερα από 200 χρόνια μετά την απομάκρυνσή του από τη χώρα όπου ανήκουν.