Εκεί που νόμιζε ότι είχε βγει έξω, τον ξαναέβαλαν μέσα. Χρειάστηκε μια πολύμηνη επίθεση γοητείας από την Ιταλίδα πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι και η γαλλική γαστρονομία για να πείσουν τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν να συμφωνήσει να υποστηρίξει την αποστολή βοήθειας ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ στην Ουκρανία.
Η Μελόνι ηγήθηκε των συνομιλιών με τον Όρμπαν λόγω της μακροχρόνιας σχέσης τους, δήλωσαν δύο διπλωμάτες από χώρες που δεν συμμερίζονται τις ακροδεξιές πολιτικές της απόψεις. «Προσπάθησε αρκετές φορές να αποτελέσει γέφυρα και η εντύπωση είναι ότι αυτή τη φορά πέτυχε», δήλωσε ένας από τους διπλωμάτες.
Η απόφαση -που ελήφθη σε σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες την Πέμπτη- ήταν σημαντική για τους ηγέτες της ΕΕ, οι οποίοι ήθελαν να επιδείξουν υποστήριξη στην Ουκρανία, δείχνοντας παράλληλα ότι είναι σε θέση να κρατήσουν την εξέγερση της Ουγγαρίας σε τάξη. Ο Όρμπαν έχει επανειλημμένα απειλήσει να χρησιμοποιήσει τακτικό βέτο σε ένα ευρύ φάσμα ευρωπαϊκών θεμάτων προκειμένου να αποσπάσει χρήματα από την ΕΕ.
Οι ηγέτες της ΕΕ ανακοίνωσαν τη σημαντική πρόοδο σε μια στιγμή που η βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών προς την Ουκρανία καθυστερεί στο Κογκρέσο εδώ και μήνες και καθώς η Ουκρανία χρειαζόταν τη ζωτικής σημασίας ένεση μετρητών στην στασιμότητα του πολέμου της με τη Ρωσία.
«Αυτό στέλνει ένα σημαντικό μήνυμα και προς τις ΗΠΑ», δήλωσε ο Σουηδός πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον στην αίθουσα των ηγετών αφού κατέληξαν σε συμφωνία, σύμφωνα με δύο αξιωματούχους που είχαν γνώση της συζήτησης, οι οποίοι, όπως και άλλοι που μίλησαν στο POLITICO, έμειναν ανώνυμοι για να μιλήσουν ελεύθερα.
«Ένα σόου στην πόλη»
Προσερχόμενοι στη συνάντηση της Πέμπτης, οι ηγέτες τόνισαν ότι, αν και μια συμφωνία χωρίς την Ουγγαρία ήταν δυνατή, θα σηματοδοτούσε έλλειψη ευρωπαϊκής ενότητας στη Ρωσία.
«Υπάρχει μόνο ένα σόου στην πόλη σήμερα και αυτό είναι με τους 27», δήλωσε ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε το πρωί της Πέμπτης πριν από την ανακοίνωση της συμφωνίας.
Άνθρωποι που γνωρίζουν το περιβάλλον της Ιταλίδας πρωθυπουργού δήλωσαν ότι ξεκίνησε το λεγόμενο διπλωματικό της έργο εδώ και μήνες, με συνομιλίες και συναντήσεις στις οποίες συμμετείχαν διάφοροι υπουργοί και αξιωματούχοι, ακόμη και πριν οι 27 ηγέτες αποτύχουν να καταλήξουν σε συμφωνία για τη βοήθεια προς την Ουκρανία τον Δεκέμβριο, επειδή ο Όρμπαν δεν την υποστήριζε.
Το γεύμα με τον Μακρόν και η συνάντηση μίας ώρας με τη Μελόνι
Και το βράδυ της Τετάρτης, οι αντιπροσωπείες εργάστηκαν μέχρι αργά τη νύχτα για να εξασφαλίσουν μια σημαντική τομή με τον Όρμπαν.
Αυτή την εβδομάδα, η Μελόνι αύξησε τις προσπάθειές της, μιλώντας με τον Όρμπαν μέσω τηλεφώνου, συναντώντας τον στο κομψό ξενοδοχείο Amigo των Βρυξελλών για μια ωριαία συνομιλία και ξανά το πρωί της Πέμπτης πριν από την έναρξη της συνάντησης.
Το βράδυ της Τετάρτης, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν συναντήθηκε επίσης με τον Όρμπαν, αφού πέρασε εβδομάδες επικεντρωμένες στην οικοδόμηση γεφυρών μαζί του. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, προσπάθησε να κερδίσει τον Ούγγρο ηγέτη κατά τη διάρκεια ενός γεύματος στο Ελιζέ. Κατά τη διάρκεια εκείνου του γεύματος, ο Μακρόν ζήτησε από τον Όρμπαν να μοιραστεί το όραμά του για το πώς θα ενσωματωθούν καλύτερα οι ανατολικές χώρες της ΕΕ.
Κομβικός ο ρόλος του Εμανουέλ Μακρόν
Ο Μακρόν διαδραμάτισε βασικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις αυτές, τόνισαν οι Γάλλοι, άποψη που συμμερίστηκαν και μη Γάλλοι αξιωματούχοι.
«Ποτέ δεν ήθελε να ανταγωνιστεί τον Όρμπαν, αλλά μάλλον να τον φέρει στο κόλπο. Είναι η προσέγγιση που αποδίδει σήμερα», δήλωσε κάποιος από το περιβάλλον του Γάλλου προέδρου.
Αυτές οι επιθέσεις γοητείας επέτρεψαν στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ να ξεκινήσει αμέσως τη σύνοδο κορυφής ανακοινώνοντας την πολυαναμενόμενη συμφωνία, δήλωσε ένας αξιωματούχος που είχε ενημέρωση για τη συζήτηση στην αίθουσα.
Ο Μισέλ άφησε κατά μέρος τις επισημότητες
Ο κ. Μισέλ παρέλειψε τις επισημότητες και παρουσίασε γρήγορα τις λεπτομέρειες της συμφωνίας με τον Όρμπαν, στις οποίες κανένας ηγέτης δεν είχε αντίρρηση, συμπεριλαμβανομένων μικρών παραχωρήσεων προς την Ουγγαρία. Μια ετήσια συζήτηση σχετικά με το πακέτο βοήθειας και «εάν χρειαστεί» μια αναθεώρηση σε δύο χρόνια θα «επιτρέψει στον Όρμπαν να σώσει τα προσχήματα στο εσωτερικό», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ.
Η Ουγγαρία έσπευσε να γυρίσει το αποτέλεσμα ως νίκη για τη Βουδαπέστη. Ο πολιτικός διευθυντής του Όρμπαν, Balázs Orbán – ο οποίος δεν έχει συγγένεια με τον Ούγγρο πρωθυπουργό – υποστήριξε ότι η Βουδαπέστη πήρε αυτό που ήθελε από τη σύνοδο κορυφής.
«Στο τέλος του πρώτου έτους, η βοήθεια προς την Ουκρανία πρέπει να επαναδιαπραγματευτεί και στο τέλος του δεύτερου έτους, το όλο θέμα θα επανεξεταστεί στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της ΕΕ για την επόμενη περίοδο», έγραψε ο Balázs Orbán στο X.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι δεν δόθηκαν πρόσθετες παραχωρήσεις στον Όρμπαν, όπως και ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς σε συνέντευξη Τύπου μετά τη σύνοδο κορυφής.
Μια φράση έκαμψε τις αντιστάσεις του Όρμπαν
Ακόμα πιο σημαντική για να περάσει η Βουδαπέστη τη γραμμή ήταν μια πρόσθετη φράση στο κείμενο που αναφέρεται σε προηγούμενα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής, τα οποία παρέχουν εγγυήσεις ότι ο τρόπος με τον οποίο αξιολογείται το κράτος δικαίου στην Ουγγαρία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή γίνεται με δίκαιο και αντικειμενικό τρόπο. Αυτό έγινε για να αποκατασταθεί η βαθιά δυσπιστία της Βουδαπέστης προς την Επιτροπή σχετικά με την εκταμίευση χρημάτων προς την Ουγγαρία. «Ο Όρμπαν απέσπασε τη δέσμευση να αντιμετωπιστεί δίκαια», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ.
Διπλωμάτες και αξιωματούχοι δήλωσαν ότι ο Όρμπαν απλώς έπρεπε να υποχωρήσει για να αποφύγει μια μεγάλη πολιτική κρίση. Και ενόψει της ανακοίνωσης της Πέμπτης, οι ηγέτες δεν δίστασαν να δείξουν στην Ουγγαρία ποιος κάνει κουμάντο.
«Η Ουγγαρία χρειάζεται την Ευρώπη. Θα πρέπει επίσης να εξετάσει τι ωφελεί την Ουγγαρία να είναι στην Ευρώπη», δήλωσε η πρωθυπουργός της Εσθονίας Κάγια Κάλλας, όταν εισήλθε στη συνάντηση.