Ίσως την πιο δύσκολη αποστολή της έως τώρα έχει μπροστά της η ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, η οποία μεταβαίνει σήμερα Μεγάλη Πέμπτη (17/4) στις ΗΠΑ για να συναντήσει τον Ντόναλντ Τραμπ – μία επίσκεψη κατά την οποία καλείται να ακροβατήσει σε ένα τεντωμένο σχοινί μεταξύ της εκπροσώπησης των συμφερόντων της ΕΕ και της διατήρησης της συμπάθειας που θρέφει για εκείνη ο αμερικανός πρόεδρος.
Τζόρτζια Μελόνι: Η δύσκολη αποστολή και η μέχρι τώρα στάση της
Ως η πρώτη ευρωπαία ηγέτιδα που ταξιδεύει στην Ουάσιγκτον αφότου ο Τραμπ πάτησε το «κουμπί» των δασμών (τους οποίους στη συνέχεια ανέστειλε για 90 ημέρες), η Μελόνι ελπίζει να τον πείσει για τα πλεονεκτήματα μιας συμφωνίας «μηδέν προς μηδέν» δασμών για ολόκληρη την ΕΕ.
Άλλωστε, σύμφωνα με το BBC, η Ιταλία είναι ιδιαίτερα ευάλωτη σε τυχόν αλλαγές στην εμπορική πολιτική των ΗΠΑ. Περίπου το 10% των εξαγωγών της -αξίας περίπου 67 δισ. ευρώ- κατευθύνεται στις ΗΠΑ, τον τρίτο μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Ιταλίας εκτός ΕΕ, και οι δασμοί που ανακοίνωσε ο Τραμπ νωρίτερα αυτόν τον μήνα ανάγκασαν τη Ρώμη να μειώσει στο μισό τις προβλέψεις της για την ανάπτυξή της.
«Γνωρίζουμε ότι είναι μια δύσκολη περίοδος», δήλωσε η Μελόνι πριν από το ταξίδι της. «Θα κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε – έχω επίγνωση αυτού που εκπροσωπώ και αυτού που υπερασπίζομαι».
Σε αυτήν τη δύσκολη συγκυρία, η Τζόρτζια Μελόνι είναι ίσως ένα από τα πιο κατάλληλα ηγετικά πρόσωπα που διαθέτει η Ευρώπη προκειμένου να μιλήσει στον Τραμπ. Η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναγνωρίζει αυτήν την πραγματικότητα και έχει μιλήσει με την ιταλίδα πρωθυπουργό ενόψει του ταξιδιού.
Όπως είναι ευρέως γνωστό, ο Τραμπ και η Μελόνι διατηρούν πολύ καλές σχέσεις και έχουν ανταλλάξει αρκετούς επαίνους στο παρελθόν. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ την έχει αποκαλέσει «φανταστική γυναίκα» που «έχει πραγματικά κατακτήσει την Ευρώπη με καταιγισμό».
Και φυσικά, είναι επίσης γνωστό, ότι η Μελόνι είναι ιδεολογικά πολύ πιο κοντά στον Τραμπ από ό,τι σε άλλους ευρωπαίους γείτονές της.
Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα προς ένα συνέδριο συντηρητικών στις ΗΠΑ τον Φεβρουάριο, απηχούσε ορισμένα από τα κοινά σημεία συζήτησης του Τραμπ, καταφερόμενη κατά της μαζικής μετανάστευσης, των «παγκοσμιοποιημένων ελίτ» και της woke ατζέντας.
Ήταν επίσης η μοναδική ευρωπαία αρχηγός κράτους που παρέστη στην ορκωμοσία του αμερικανού προέδρου τον Ιανουάριο και έκτοτε αποφεύγει να επικρίνει ανοιχτά το έργο της κυβέρνησής του.
Η πιο σκληρή κριτική που έχει ασκήσει ήταν νωρίτερα αυτόν τον μήνα, όταν δήλωσε ότι η απόφαση του Τραμπ να επιβάλει δασμούς 20% στην ΕΕ ήταν «απολύτως λανθασμένη» και ότι θα καταλήξει να βλάψει την ΕΕ «όσο και τις ΗΠΑ».
«Η Μελόνι πάντα έλεγε ότι η Ευρώπη δεν πρέπει να λαμβάνει αποφάσεις που τη θέτουν σε πορεία σύγκρουσης με τις ΗΠΑ και ότι η Ευρώπη πρέπει να προσαρμόζεται αντί να αντιστέκεται», δήλωσε ο Ρικάρντο Αλκάρο του Ιταλικού Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων στη Ρώμη.
«Εάν η κυβέρνηση Τραμπ είναι αμετακίνητη όσον αφορά στους δασμούς, θα συμφωνήσει σε αντιδασμούς. Αλλά η πρώτη της κίνηση είναι πάντα να λέει όχι. Γιατί τελικά πιστεύει ότι η σημασία της Δύσης στον κόσμο οφείλεται στις ΗΠΑ και ότι η Δύση περιστρέφεται γύρω από τις ΗΠΑ».
Η κοσμοθεωρία της Μελόνι είναι επίσης πιο κοντά σε εκείνη πολλών από τους κύριους συμμάχους του Τραμπ από ό,τι πολλοί ευρωπαίοι γείτονές της. «Γνωρίζει ότι η Ιταλία είναι στρατηγικά, πολιτικά και οικονομικά υποδεέστερη της ΕΕ – αλλά έχει επίσης μια πραγματική εγγύτητα με τους Ρεπουμπλικάνους του κινήματος MAGA», πρόσθεσε ο Αλκάρο.
Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς πρόκειται να ταξιδέψει στη Ρώμη την Παρασκευή για το Πάσχα και θα συναντήσει την Τζόρτζια Μελόνι καθώς και κορυφαίους αξιωματούχους στο Βατικανό.
Ανησυχία Ευρωπαίων για κρυφή ατζέντα της ιταλίδας πρωθυπουργού
Η φυσική συγγένεια της Μελόνι με μια κυβέρνηση με την οποία πολλοί στην Ευρώπη δυσκολεύονται να βρουν κοινό έδαφος, έχει προκαλέσει ανησυχία σε ορισμένους Ευρωπαίους ότι, στην ιδιωτικότητα του Οβάλ Γραφείου, μπορεί να μπει στον πειρασμό να προχωρήσει μόνη της και να υποστηρίξει ευνοϊκότερους όρους για την Ιταλία.
Την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Βιομηχανίας της Γαλλίας Marc Ferracci τάχθηκε κατά των «διμερών συνομιλιών» και προειδοποίησε ότι η στρατηγική του Τραμπ είναι να «διχάσει τους Ευρωπαίους».
Τα σχόλιά του ενόχλησαν τη Ρώμη και χρειάστηκε να μετριαστούν αργότερα από εκπρόσωπο της γαλλικής κυβέρνησης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δηλώσει ότι εμπιστεύεται τη Μελόνι και μια εκπρόσωπος δήλωσε ότι «κάθε επαφή με τις ΗΠΑ είναι πολύ ευπρόσδεκτη».
Ωστόσο, η εκπρόσωπος δήλωσε επίσης ότι το ταξίδι της Μελόνι «συντονίζεται στενά» με τα θεσμικά όργανα και υπογράμμισε ότι ο χειρισμός της εμπορικής πολιτικής είναι δουλειά της ΕΕ.
Η ΕΕ διαπραγματεύεται εξ ονόματος όλων των κρατών μελών και καμία χώρα δεν μπορεί μεμονωμένα να διαπραγματευτεί χαμηλότερους δασμούς προς όφελός της.
Η ομάδα της Μελόνι φαίνεται να είναι σαφής σε αυτό και ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι δήλωσε ότι η ιταλίδα πρωθυπουργός «δεν πρόκειται να διαπραγματευτεί για την Ιταλία εναντίον της Ευρώπης, αλλά θα υπερασπιστεί μια ευρωπαϊκή στάση».
Τελικά, η αποστολή της μπορεί να είναι να τονίσει στον Τραμπ ότι η ΕΕ επιθυμεί να επιτύχει συμφωνία μηδενικών δασμών και να δεσμευτεί να αγοράζει αμερικανικά προϊόντα – ειδικά όταν πρόκειται για την άμυνα και το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG).
Και, σε πιο χαμηλούς τόνους, μπορεί επίσης να του πει ότι η Ευρώπη δεν βιάζεται να κάνει συμφωνίες με την Κίνα.
«Δεν ξέρω πόσο δημόσιο θα είναι αυτό, αλλά νομίζω ότι θα υπάρξει κάποιος αντι-κινεζικός λόγος ως κίνητρο για την αμερικανική κυβέρνηση», δήλωσε ο Αλκάρο.
Στην πατρίδα της, οι κομματικοί σύμμαχοι έπλεκαν το εγκώμιο της Μελόνι πριν καν το αεροπλάνο της απογειωθεί για την Ουάσιγκτον.
«Αυτή η συνάντηση δείχνει το θάρρος και το ανάστημα της Τζόρτζια Μελόνι», δήλωσε η βουλευτής των Αδελφών της Ιταλίας (FdI) Augusta Montarulli – αν και ο γερουσιαστής Giovanbattista Fazzolari, κάπως λιγότερο ενθαρρυντικά, προειδοποίησε ότι το ταξίδι θα ήταν «γεμάτο πιθανές παγίδες».
Και τα κόμματα της κεντροαριστερής αντιπολίτευσης βρήκαν την ευκαιρία να καυτηριάσουν την εγγύτητα του Μελόνι με την κυβέρνηση Τραμπ.
«Έχω την αίσθηση ότι, με την επιστροφή της, η Μελόνι θα κυματίζει με τη σημαία του Τραμπ και όχι με τη σημαία της Ιταλίας ή της Ευρώπης», δήλωσε ο Πέπε Προβεντσάνο του Δημοκρατικού Κόμματος (PD).
«Ελπίζω να διαψευστώ».
Σε μια τελετή απονομής βραβείων στη Ρώμη την Τρίτη, η Μελόνι απευθύνθηκε σε μια αίθουσα γεμάτη με επιχειρηματίες και ηγέτες επιχειρήσεων – τους ίδιους ακριβώς που θα χάσουν τα περισσότερα από τους δασμούς του Τραμπ.
Ενόψει του ταξιδιού της στην Ουάσιγκτον, γέλασε νευρικά.
«Όπως μπορείτε να φανταστείτε», αστειεύτηκε, «δεν αισθάνομαι καθόλου πίεση».
