Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις σχετικά με τις προσπάθειες για εκεχειρία στην Ουκρανία, καθώς οι ειρηνευτικές συνομιλίες που επρόκειτο να διεξαχθούν σήμερα Τετάρτη (23/4) στο Λονδίνο, σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών τελικά υποβαθμίστηκαν απλώς σε «επίσημες συνομιλίες», χωρίς τη συμμετοχή του Μάρκο Ρούμπιο.
Σημειώνεται πως στις συνομιλίες επρόκειτο να συμμετάσχουν υπουργοί Εξωτερικών από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ουκρανία. Αντ’ αυτού, θα διεξαχθούν συνομιλίες σε χαμηλότερο επίπεδο, με τη συμμετοχή ανώτερων αξιωματούχων, ενώ ο ουκρανός υπουργός Εξωτερικών αναμένεται να συναντηθεί σε διμερές επίπεδο με τον βρετανό ομόλογό του Ντέιβιντ Λάμι.
Σε ανακοίνωσή του, το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε ότι «η σημερινή συνάντηση για τις ειρηνευτικές συνομιλίες στην Ουκρανία με τους υπουργούς Εξωτερικών αναβάλλεται. Οι συνομιλίες σε επίσημο επίπεδο θα συνεχιστούν, αλλά αυτές είναι κλειστές για τα μέσα ενημέρωσης».
Ο Ρούμπιο ακύρωσε το ταξίδι του στο Λονδίνο
Με φόντο τις διαρροές σχετικά με το τελικό σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για μια κατάπαυση του πυρός, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, ανακοίνωσε αιφνιδίως πως δεν θα μπορέσει να παραστεί στις συνομιλίες. Η εξέλιξη ήρθε μετά από τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Βρετανό υπουργό Εξωτερικών, Ντέιβιντ Λάμι, και ενώ είχε ήδη ανακοινώσει πως θα ταξιδέψει στο Λονδίνο.
«Ανυπομονώ να συνεχίσω μετά τις συνεχιζόμενες συζητήσεις στο Λονδίνο και να προγραμματίσω εκ νέου το ταξίδι μου στο Ηνωμένο Βασίλειο τους επόμενους μήνες», έγραψε σε ανάρτησή του στο Χ. Προφανώς ο Λευκός Οίκος θέλει να δώσει χρόνο στους Ευρωπαίους και την Ουκρανία να μελετήσουν και να πάρουν επί του σχεδίου του Ντόναλντ Τραμπ, πριν υπάρξουν οποιεσδήποτε συνομιλίες σε ανώτατο επίπεδο. Στην παρούσα φάση των συζητήσεων τις ΗΠΑ θα εκπροσωπήσει ο στρατηγός Κιθ Κέλογκ, ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ για την Ουκρανία.
«Οι συνομιλίες θα συνεχιστούν με εντατικό ρυθμό μεταξύ αξιωματούχων στο Λονδίνο. Αυτή είναι μια κρίσιμη στιγμή για την Ουκρανία, τη Βρετανία και την ευρωατλαντική ασφάλεια», σημείωσε από την πλευρά του ο Λάμι.
Η τελική προσφορά του Ντόναλντ Τραμπ
Η πρόταση που βάζουν στο τραπέζι οι ΗΠΑ περιλάμβανε την αναγνώριση της κυριαρχίας της Ρωσίας επί της Κριμαίας και την άτυπη αναγνώριση του ρωσικού ελέγχου στις ουκρανικές περιοχές που έχει καταλάβει μετά την εισβολή του Φεβρουαρίου του 2022. Στην ίδια πρόταση περιλαμβανόταν η δέσμευση ότι η Ουκρανία δεν θα διεκδικήσει την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, αλλά και την άρση των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία μετά την κατάληψη της Κριμαίας του 2014.
Ωστόσο την πρόταση αυτή, τουλάχιστον στο σκέλος περί Κριμαίας απέρριψε ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
BREAKING
President Zelensky rejects the Trump regime’s ultimatum regarding the ceding of Crimea to the Russian Federation.
“There is nothing to discuss—this lies outside our Constitution. This is our territory, the land of the Ukrainian people. This will NOT happen.”
🇺🇦🇺🇸🇷🇺 pic.twitter.com/FzJsnGUGjt
— Astraia Intel (@astraiaintel) April 22, 2025
Οι ΗΠΑ, σύμφωνα με δημοσίευμα του Axios, αναμένουν από το Κίεβο να απαντήσει μέσα στην ημέρα σε ένα ειρηνευτικό πλαίσιο που περιλαμβάνει την αμερικανική αναγνώριση της Κριμαίας ως μέρος της Ρωσίας και την ανεπίσημη αναγνώριση του ρωσικού ελέγχου σχεδόν όλων των περιοχών που έχουν καταληφθεί από το 2022.
Το μονοσέλιδο έγγραφο που παρουσίασαν Αμερικανοί αξιωματούχοι σε Ουκρανούς αξιωματούχους στο Παρίσι την περασμένη εβδομάδα περιγράφεται ως η «τελική προσφορά» του Προέδρου Τραμπ.
Ο Λευκός Οίκος επιμένει πως είναι έτοιμος να αποχωρήσει αν δεν επιτευχθεί σύντομα συμφωνία.
Η πρόταση του Τραμπ απαιτεί σημαντικές παραχωρήσεις από τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος στο παρελθόν έχει αποκλείσει την αποδοχή της ρωσικής κατοχής της Κριμαίας και τμημάτων τεσσάρων περιοχών στην ανατολική Ουκρανία.
Παράλληλα, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν φέρεται να προσφέρθηκε να παγώσει τις τρέχουσες γραμμές του μετώπου για να επιτευχθεί συμφωνία, αν και έχει απορρίψει άλλα στοιχεία του αμερικανικού πλαισίου, όπως την παρουσία ειρηνευτικών δυνάμεων της Ευρώπης σε ουκρανικό έδαφος.
Πηγή προσκείμενη στην ουκρανική κυβέρνηση δήλωσε πως το Κίεβο βλέπει την πρόταση ως ξεκάθαρα μεροληπτική υπέρ της Ρωσίας: «Η πρόταση αναφέρει με σαφήνεια τι κερδίζει χειροπιαστά η Ρωσία, αλλά μιλάει αόριστα και γενικά για το τι θα πάρει η Ουκρανία».
Τι κερδίζει η Ρωσία με την πρόταση Τραμπ
- Επίσημη αναγνώριση από τις ΗΠΑ του ρωσικού ελέγχου στην Κριμαία.
- Ανεπίσημη αναγνώριση της ρωσικής κατοχής σχεδόν ολόκληρης της περιφέρειας Λουχάνσκ και των κατεχόμενων τμημάτων των περιοχών Ντονέτσκ, Χερσώνας και Ζαπορίζια.
- Υπόσχεση πως η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Το κείμενο αναφέρει ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
- Άρση των κυρώσεων που επιβλήθηκαν από το 2014.
- Ενίσχυση οικονομικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ, ιδίως στους τομείς της ενέργειας και της βιομηχανίας.
Τι κερδίζει η Ουκρανία με την πρόταση Τραμπ
- «Ισχυρή εγγύηση ασφάλειας» από μια ομάδα ευρωπαϊκών χωρών και ενδεχομένως και άλλων μη ευρωπαϊκών συμμάχων. Το έγγραφο είναι ασαφές ως προς το πώς θα λειτουργεί η ειρηνευτική αποστολή και δεν αναφέρει συμμετοχή των ΗΠΑ.
- Επιστροφή του μικρού τμήματος της περιφέρειας Χάρκοβο που έχει καταλάβει η Ρωσία.
- Ανεμπόδιστη διέλευση του ποταμού Δνείπερου, ο οποίος βρίσκεται κατά τόπους στη γραμμή του μετώπου στη νότια Ουκρανία.
- Αποζημιώσεις και βοήθεια για ανοικοδόμηση, αν και δεν αναφέρεται η πηγή χρηματοδότησης.
Άλλα σημεία του σχεδίου
Ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια — ο μεγαλύτερος στην Ευρώπη — θα θεωρείται ουκρανικό έδαφος αλλά θα λειτουργεί υπό την εποπτεία των ΗΠΑ, με παροχή ηλεκτρικής ενέργειας και στις δύο χώρες. Το έγγραφο αναφέρεται στη συμφωνία ΗΠΑ-Ουκρανίας για τα ορυκτά, την οποία ο Τραμπ δήλωσε πως θα υπογράψει την Πέμπτη.
Το παρασκήνιο
Το σχέδιο συντάχθηκε μετά από τετράωρη συνάντηση του απεσταλμένου του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, με τον Πούτιν την περασμένη εβδομάδα. Μετά την παρουσίαση του σχεδίου, ο Πούτιν προσφέρθηκε να παγώσει την εισβολή κατά μήκος των υφιστάμενων γραμμών του μετώπου, σύμφωνα με τους Financial Times.
Αυτή είναι η σημαντικότερη ένδειξη έως τώρα από πλευράς Πούτιν ότι είναι διατεθειμένος για ειρήνη, όμως οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι παραμένουν δύσπιστοι.
