Στον φόβο που επικρατεί μεταξύ Ευρωπαίων και Ουκρανών αξιωματούχων, πως ο Ντόναλντ Τραμπ ενδέχεται να αποχωρήσει από τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις μεταξύ Κιέβου και Μόσχας, με «δικαιολογία» τη μικρή πρόοδο στις συνομιλίες, αναφέρονται οι Financial Times.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ εξελέγη με την υπόσχεση να τερματίσει τον πόλεμο «σε 24 ώρες», αλλά οι συνομιλίες με τον Βλαντιμίρ Πούτιν και οι προσπάθειές του να πιέσει την ουκρανική ηγεσία δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν υποστήριξη ούτε καν στην αρχική του πρόταση περί κατάπαυσης του πυρός διάρκειας 30 ημερών, πόσο μάλλον σε μια διαρκή εκεχειρία που αποτελεί την πάγια θέση του Λευκού Οίκου.
Όπως δήλωσαν τέσσερις αξιωματούχοι στους FT, μετά από συνομιλίες με την αμερικανική πλευρά, τις τελευταίες ημέρες Ευρωπαίοι και Ουκρανοί αξιωματούχοι είναι πλέον πεπεισμένοι ότι ο Τραμπ είναι έτοιμος να εκμεταλλευτεί -προς όφελός του- οποιαδήποτε πρόοδο αυτήν την εβδομάδα, κατά την οποία θα συμπληρώσει 100 ημέρες εξουσίας, ακόμη και αν δεν πρόκειται για μακροπρόθεσμη λύση.
Ένας Ευρωπαίος αξιωματούχος ανέφερε ότι ο Τραμπ «δημιουργεί μια κατάσταση, κατά την οποία θα χρησιμοποιήσει μια δικαιολογία για να αποχωρήσει και να αφήσει την Ουκρανία και εμάς (την Ευρώπη) να τα βγάλουμε πέρα».
Οι ίδιες πηγές τόνιζαν ότι η απροθυμία του Πούτιν να αποδεχθεί βασικές απαιτήσεις της Ουάσιγκτον και του Κιέβου, όπως η συγκρότηση ουκρανικής στρατιωτικής δύναμης μεταπολεμικά και η πολυπλοκότητα της σύγκρουσης, έχουν οδηγήσει τον Ρεπουμπλικάνο πρόεδρο να επανεξετάσει τη δέσμευσή του για την επίτευξη μιας ειρηνευτικής συμφωνίας.
Οι ΗΠΑ δεν θέλουν να τραβήξουν οι διαπραγματεύσεις
Ο Μάρκο Ρούμπιο, υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, χαρακτήρισε αυτήν την εβδομάδα ως «κρίσιμη» για τις συνομιλίες και άφησε να εννοηθεί ότι η Ουάσιγκτον δεν επιθυμεί να παρασυρθεί σε παρατεταμένες διαπραγματεύσεις.
Υπενθυμίζεται ότι νωρίτερα τη Δευτέρα 28 Απριλίου ο Βλαντιμίρ Πούτιν ανακοίνωσε την κατάπαυση του πυρός διάρκειας τριών ημερών στην Ουκρανία, με την ευκαιρία της 80ής επετείου της νίκης κατά της ναζιστικής Γερμανίας.
Σύμφωνα με όσα έκανε γνωστά ο Ρώσος πρόεδρος, οι δυνάμεις της Μόσχας θα σταματήσουν τις εχθροπραξίες από τα μεσάνυχτα της 7ης προς 8ης Μαΐου μέχρι και τις 11 Μαΐου 2025.
«Με απόφαση του Ρώσου προέδρου (…) για ανθρωπιστικούς λόγους, με την ευκαιρία της 80ής επετείου της Νίκης από τα μεσάνυχτα της 7ης προς 8η Μαΐου, και μέχρι τα μεσάνυχτα της 10ης προς 11η Μαΐου, η ρωσική πλευρά ανακοινώνει κατάπαυση του πυρός», ανέφερε σε μια δήλωσή του το Κρεμλίνο.
«Όλες οι στρατιωτικές ενέργειες αναστέλλονται για αυτήν την περίοδο. Η Ρωσία πιστεύει πως η ουκρανική πλευρά θα πρέπει να ακολουθήσει αυτό το παράδειγμα», προστίθεται στη σχετική ενημέρωση.
«Σε περίπτωση παραβίασης της κατάπαυσης του πυρός από την ουκρανική πλευρά, οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις θα δώσουν κατάλληλη και αποτελεσματική απάντηση», τόνισε ακόμη η Μόσχα, επαναλαμβάνοντάς πως είναι έτοιμη για «ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις χωρίς προϋποθέσεις».
Παίρνοντας την άτυπη σκυτάλη, Ο Λευκός Οίκος ζήτησε μία μόνιμη κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, ενώ το Κίεβο κάλεσε τη Ρωσία να αποδεχθεί «αμέσως» μία πλήρη κατάπαυση του πυρός για «τουλάχιστον 30 ημέρες».
Πάντως, σύμφωνα με την πηγή των FT, Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν αρχίσει «να ανησυχούν ότι δεν προκύπτει τίποτα ουσιαστικό από τις συνομιλίες με τη Ρωσία» και προτείνουν πλέον ιδέες για μια συμφωνία που θα μπορούσε να ενταχθεί στο σύντομο χρονοδιάγραμμα του Τραμπ.
«Μπάζει» η πρόταση του Τραμπ για κατάπαυση πυρός στην Ουκρανία
Ωστόσο, η πίεση του προέδρου των ΗΠΑ για άμεσο τερματισμό του πολέμου, συγκρούστηκε με την αδιαλλαξία του Πούτιν να αποδεχθεί όρους που δεν ικανοποιούν τα πιο απαιτητικά από τα αιτήματά του, όπως την «αποναζιστικοποίηση» της Ουκρανίας.
«Υπάρχουν άτομα που πιστεύουν ότι οι Ρώσοι μπορεί να αποδεχθούν την πρόταση του Τραμπ», ανέφερε η πηγή της οικονομικής εφημερίδας, η οποία πρόσθεσε ότι «δεν υπάρχει τίποτα οργανωμένο που να μπορεί να την κάνει να λειτουργήσει. Κάποια στοιχεία της πρότασης είναι όντως καλά, αλλά το πρόβλημα είναι η βιασύνη να εφαρμοστούν άμεσα».
Το Σαββατοκύριακο, ο Τραμπ επαίνεσε τον Ουκρανό ομόλογό του, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με τον οποίο συναντήθηκε στο Βατικανό, κατά τη διάρκεια της κηδείας του Πάπα Φραγκίσκου. Παράλληλα, άσκησε κριτική στον Πούτιν, λέγοντας ότι ήταν «έκπληκτος και απογοητευμένος» από τις ρωσικές πυραυλικές επιθέσεις σε ουκρανικές πόλεις.
Good meeting. We discussed a lot one on one. Hoping for results on everything we covered. Protecting lives of our people. Full and unconditional ceasefire. Reliable and lasting peace that will prevent another war from breaking out. Very symbolic meeting that has potential to… pic.twitter.com/q4ZhVXCjw0
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) April 26, 2025
Ωστόσο, ορισμένοι Ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν στους Financial Times ότι φοβούνται το ενδεχόμενο αποχώρησης του προέδρου των ΗΠΑ από τις συνομιλίες, με έναν ανώτατο αξιωματούχο μάλιστα να το χαρακτηρίζει ως «σοβαρή πιθανότητα».
Ο εκπρόσωπος του ουκρανικού υπουργείου Εξωτερικών, Χεόρχιι Τίχιι, δήλωσε ότι η συνάντηση των δύο προέδρων ήταν «εποικοδομητική και θετική».
«Σκληρό πόκερ» από τη Ρωσία για το Ουκρανικό
Μετά τη δημόσια αντιπαράθεση μεταξύ Τραμπ και Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο τον Φεβρουάριο, Ουκρανοί αξιωματούχοι εξέφραζαν απογοήτευση, καθώς οι θετικές επαφές με Αμερικανούς αξιωματούχους διαψεύδονταν, όταν εκείνοι επέστρεφαν στην Ουάσιγκτον.
Το Κίεβο είχε αρχικά εκφράσει ικανοποίηση από μια ανάρτηση του Τραμπ στο Truth Social λίγο μετά τη συνάντηση στο Βατικανό, όπου απείλησε τη Ρωσία με νέες κυρώσεις για να την πιέσει να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Ωστόσο, την επόμενη ημέρα, ο Ρούμπιο αποδυνάμωσε αυτήν την προοπτική, αφού δήλωσε ότι περισσότερες εμπορικές κυρώσεις θα παρατείνουν τον πόλεμο. «Αυτή η εβδομάδα θα είναι καθοριστική για να αποφασίσουμε εάν θέλουμε να συνεχίσουμε να συμμετέχουμε σε αυτήν την προσπάθεια», σημείωσε ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ στο NBC.
Ο Τίχιι υποβάθμισε τα σχόλια αυτά, λέγοντας ότι το Κίεβο τα βλέπει «ως μέρος της επικοινωνιακής στρατηγικής. Είναι προφανές ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, ως μεσολαβήτρια χώρα, προσπαθούν να ωθήσουν τα δύο μέρη προς την ειρήνη, και έτσι ερμηνεύουμε αυτές τις δηλώσεις».
Μάλιστα, τη Δευτέρα (28/4) η Ρωσία έκανε ακόμη πιο σκληρή τη στάση της, με τον υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, να δηλώνει ότι η Μόσχα θεωρεί «απαραίτητη προϋπόθεση» για οποιαδήποτε συμφωνία τη «διεθνή αναγνώριση» της προσάρτησης πέντε ουκρανικών περιοχών.
«Η διεθνής αναγνώριση της ιδιοκτησίας από τη Ρωσία της Κριμαίας, της Σεβαστούπολης, της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντόνετσκ, της Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουχάνσκ, των περιοχών Χερσώνα και Ζαπορίζια είναι επιβεβλημένη», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Λαβρόφ και πρόσθεσε ότι «η μπάλα δεν είναι στο δικό μας γήπεδο».
Ένα σήμα για την ετοιμότητα της Ουκρανίας να επαναλάβει απευθείας συνομιλίες με τη Ρωσία πρέπει να προέλθει από το Κίεβο, δήλωσε, από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, ο οποίος σημείωσε παράλληλα πως δεν υπάρχουν ακόμη συγκεκριμένες συμφωνίες για την επανέναρξη απευθείας διαπραγματεύσεων.
Στην Ουκρανία προετοιμάζονται για αποχώρηση των ΗΠΑ
Το Κίεβο έχει ήδη ξεκινήσει σιωπηρά την προετοιμασία για το ενδεχόμενο αποχώρησης των ΗΠΑ, αυξάνοντας την εγχώρια παραγωγή όπλων και εντείνοντας τις συνομιλίες με Ευρωπαίους συμμάχους για μελλοντική βοήθεια.
Παραμένει ασαφές εάν οι ΗΠΑ θα σταματήσουν την παροχή πληροφοριών και στρατιωτικής υποστήριξης στην Ουκρανία -όπως είχε συμβεί προσωρινά τον Μάρτιο- σε περίπτωση που η κυβέρνηση Τραμπ αποχωρήσει από τις διπλωματικές προσπάθειες, ανέφεραν αξιωματούχοι.
«Υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες στην Ουκρανία ότι ο Τραμπ μπορεί να αποχωρήσει από τις διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός», δήλωσε στους Financial Times ο Ολεξάντρ Μερέζκο, βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος του Ζελένσκι και επικεφαλής της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ουκρανικού Κοινοβουλίου.
«Το χειρότερο που θα μπορούσε να συμβεί στις σχέσεις ΗΠΑ – Ουκρανίας είναι να χάσει ο Τραμπ κάθε ενδιαφέρον για την Ουκρανία», τόνισε και συμπλήρωσε ότι αυτό «θα μπορούσε να εκληφθεί από τον Πούτιν ως σιωπηρή άδεια από τις ΗΠΑ να κλιμακώσει τον πόλεμο».
