Ως «εξακριβωμένα ακροδεξιά οργάνωση» χαρακτηρίζει πλέον στο σύνολό της την Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD) η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος.
Σφραγίδα εξτρεμισμού στο AfD από τις γερμανικές αρχές
Μέχρι πρότινος, το AfD τελούσε υπό παρακολούθηση ως «ύποπτη περίπτωση δεξιού εξτρεμισμού», με μόνο κάποιες τοπικές οργανώσεις της να έχουν χαρακτηριστεί επίσημα ως εξτρεμιστικές. Η νέα αυτή κίνηση της BfV σηματοδοτεί μια σαφή σκλήρυνση στάσης απέναντι στο κόμμα, το οποίο τα τελευταία χρόνια ανεβαίνει δημοσκοπικά, προκαλώντας ανησυχία στο πολιτικό κατεστημένο της Γερμανίας. Η κατηγοριοποίηση δεν συνεπάγεται αυτόματα την απαγόρευση της AfD, αλλά ανοίγει τον δρόμο για εντατικότερη παρακολούθηση και περιορισμούς, ιδίως σε επίπεδο προεκλογικής δραστηριότητας και δημόσιου λόγου.
Σύμφωνα με τη σημερινή ανακοίνωση της Υπηρεσίας, η AfD έχει «εξακριβωμένες ακροδεξιές τάσεις» και είναι «αντίθετη στην ελεύθερη και δημοκρατική βασική τάξη», ενώ «περιφρονεί την ανθρώπινη αξιοπρέπεια».
Τα δημόσια τηλεοπτικά δίκτυα ARD και SWR αναφέρονται επίσης σε έκθεση 1.000 σελίδων στην οποία θεμελιώνεται ο χαρακτηρισμός της AfD ως αντισυνταγματικού κόμματος. Μεταξύ των βασικών στοιχείων επισημαίνονται οι παραβιάσεις της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, του κράτους δικαίου και των δημοκρατικών αρχών.
Η AfD είχε ήδη το 2019 ταξινομηθεί ως «υπό εξέταση» υπόθεση και παρακολουθείτο μόνο η δημόσια συμπεριφορά των αξιωματούχων της. Τον Φεβρουάριο του 2021 αναβαθμίστηκε σε υπόθεση «ύποπτη για δεξιό εξτρεμισμό», για να φθάσουμε στη σημερινή απόφαση, η οποία επιτρέπει πλέον στις κρατικές υπηρεσίες να χρησιμοποιούν δίκτυα πληροφοριών, να στρατολογούν πληροφοριοδότες και να διεξάγουν οικονομικές έρευνες, αλλά και να παρακολουθούν επικοινωνίες, έπειτα από έγκριση της αρμόδιας επιτροπής της Bundestag.
Σύμφωνα με το πρώτο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD, η αναβάθμιση της AfD σε «εξακριβωμένα δεξιά εξτρεμιστική» αναμενόταν ήδη από το προηγούμενο έτος. Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος απέφυγε ωστόσο να δημοσιοποιήσει τα συμπεράσματά της νωρίτερα, λόγω των εκλογών προκειμένου να μην κατηγορηθεί ότι παραβιάζει το δικαίωμα για ίσες ευκαιρίες των κομμάτων κατά την διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.
Οι τοπικές οργανώσεις της AfD στη Σαξονία, στη Σαξονία-‘Ανχαλτ και στη Θουριγγία είχαν ήδη χαρακτηριστεί «εξακριβωμένα δεξιές εξτρεμιστικές» και τα γερμανικά ΜΜΕ αναφέρονταν πλέον στο κόμμα ως «εν μέρει ακροδεξιό».
Αναζωπυρώνεται η συζήτηση στη Γερμανία για απαγόρευση του AfD
Η νέα αξιολόγηση του κόμματος θεωρείται πιθανό να αναζωπυρώσει τη συζήτηση σχετικά με το ενδεχόμενο να κινηθεί διαδικασία απαγόρευσής του, αν και δεν προβλέπεται αυτόματη διαδικασία, ενώ ούτε η ταξινόμηση ενός κόμματος ως «εξακριβωμένα ακροδεξιού» αρκεί ως προϋπόθεση προκειμένου να τεθεί εκτός νόμου.
Μόνο το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο (Bundestag), το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο (Bundesrat) και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση μπορούν να κινήσουν τη σχετική διαδικασία, υποβάλλοντας αίτηση στο Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο, το οποίο θα προχωρήσει στην οριστική αξιολόγηση. Τέτοια διαδικασία είχε επιχειρήσει να κινήσει τον περασμένο Ιανουάριο ο βουλευτής του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU) Μάρκο Βάντεβιτς, δεν συγκέντρωσε όμως την απαιτούμενη στήριξη από τα μέλη του κοινοβουλίου.
Αντιδράσεις από το AfD
Ως «εξωφρενική» και «σκόπιμη προσπάθεια αποδυνάμωσης της ισχυρότερης παράταξης της αντιπολίτευσης στην Bundestag» περιέγραψε την απόφαση ο επικεφαλής της οργάνωσης της AfD στην Βάδη-Βυρτεμβέργη Έμιλ Σέντσε, ενώ ο αρχηγός της οργάνωσης του κόμματος στην Βαυαρία Στέφαν Πρότσκα έκανε λόγο για «προσπάθεια περαιτέρω δυσφήμισης της AfD την ώρα που ο αριθμός των μελών μας εκτοξεύεται».
