Ανοικτή άφησε τη Δευτέρα (12/5) ο Ντόναλντ Τραμπ, την προοπτική συμμετοχής στις συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, οι οποίες θα γίνουν την Πέμπτη (15/5) στην Κωνσταντινούπολη.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κατάρ. Στο πλαίσιο αυτό, ανέφερε: «Νομίζω ότι μπορεί να έχετε ένα καλό αποτέλεσμα από τη συνάντηση της Πέμπτης στην Τουρκία μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας».
«Σκεφτόμουν να πάω. Δεν ξέρω πού θα πάω την Πέμπτη. Έχω τόσες πολλές συναντήσεις, αλλά σκεφτόμουν πραγματικά να πάω εκεί. Υπάρχει μια πιθανότητα, υποθέτω, αν πιστεύω ότι μπορεί να συμβούν πράγματα, αλλά πρέπει να το κάνουμε», είπε στους δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο.
Μετά τις πιέσεις Τραμπ, στην Κωνσταντινούπολη ο Ζελένσκι
Υπενθυμίζεται ότι στην Κωνσταντινούπολη θα μεταβεί την Πέμπτη 15 Μαΐου ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, όπου θα περιμένει τον Βλαντίμιρ Πούτιν, σε μια προσπάθεια επανεκκίνησης της διπλωματίας και ενδεχόμενης ειρηνευτικής συμφωνίας.
Εάν γίνει η συνάντηση, θα είναι η πρώτη μεταξύ των προέδρων Ρωσίας και Ουκρανίας από την έναρξη του πολέμου.
Η δήλωση του Ζελένσκι έγινε μέσω ανάρτησης στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter), όπου ξεκαθάρισε: «Θα περιμένω τον Πούτιν στην Τουρκία την Πέμπτη. Προσωπικά. Ελπίζω αυτή τη φορά οι Ρώσοι να μην ψάξουν για δικαιολογίες».
Το παρασκήνιο για να πάει ο Ζελένσκι στην Κωνσταντινούπολη
Μόλις λίγες ώρες πριν, ο Ντόναλντ Τραμπ πρότεινε «άμεση και άνευ όρων κατάπαυση πυρός για 30 ημέρες» και προειδοποίησε με κυρώσεις αν δεν τηρηθεί. Το Σάββατο, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ζελένσκι και ηγέτες του ΝΑΤΟ, οι οποίοι δήλωσαν έτοιμοι να στηρίξουν την πρόταση.
Η πρόταση αυτή θεωρήθηκε ένα «άνοιγμα» για διάλογο. Αν και ο Πούτιν απέρριψε την άμεση κατάπαυση πυρός, απάντησε πως είναι έτοιμος για απευθείας διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία στην Κωνσταντινούπολη την Πέμπτη.
Παρά την αρχική απόρριψη του παγώματος των συγκρούσεων, ο Πούτιν δείχνει να κρατά το διπλωματικό χαρτί της συνάντησης.
Η πρωτοβουλία για εκεχειρία και διαπραγμάτευση είχε τη στήριξη 30 χωρών, μεταξύ των οποίων και η Βρετανία, με τον Κιρ Στάρμερ να δηλώνει πως «αν ο Πούτιν θέλει ειρήνη, ας δεχτεί την πρόταση για 30 ημέρες παύση πυρός». Ωστόσο, η στάση του Τραμπ δημιούργησε αμφιβολίες για τη συνοχή της Δύσης. Σε ανάρτησή του, φάνηκε να ευθυγραμμίζεται με την πρόταση του Πούτιν για άμεσες διαπραγματεύσεις, γεγονός που –όπως παρατηρούν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι– αποδυναμώνει την πίεση προς τη Μόσχα.
Η κίνηση του Ζελένσκι να ταξιδέψει στην Τουρκία, ανεξαρτήτως της τελικής απόφασης της Μόσχας, εκλαμβάνεται ως απόπειρα να κερδίσει το ηθικό και διπλωματικό πλεονέκτημα. Όμως, πολλοί φοβούνται ότι ο Πούτιν ενδέχεται να χρησιμοποιεί τις διαπραγματεύσεις για να κερδίσει χρόνο ή να αποδυναμώσει την ευρωπαϊκή ενότητα.
Η Ευρώπη, όπως σημειώνει δυτικός διπλωμάτης, «πλησιάζει στο σημείο αλήθειας», όπου ίσως χρειαστεί να δράσει μόνη της – αν δεν μπορεί πια να βασίζεται στις ΗΠΑ.