Σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο νέος πάπας Λέων ΙΔ΄ εξέφρασε ξεκάθαρη στήριξη στην Ουκρανία, σηματοδοτώντας αλλαγή πλεύσης της Αγίας Έδρας. Στο επίκεντρο της συζήτησης, η ανάγκη για ειρήνη και η επιστροφή των απαχθέντων παιδιών.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Κιέβου, η συνομιλία ήταν «θερμή και ουσιαστική», με τον Ζελένσκι να εκφράζει την ευγνωμοσύνη του για τη στήριξη του πάπα και τη σαφή θέση υπέρ «μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης» καθώς και της απελευθέρωσης των αιχμαλώτων. Η Αγία Έδρα επιβεβαίωσε την τηλεφωνική επικοινωνία χωρίς να δημοσιοποιήσει περισσότερες λεπτομέρειες.
Σε δηλώσεις του την Κυριακή, ο πάπας Λέων ΙΔ΄ ανέφερε ότι «κουβαλά στην καρδιά του τα βάσανα του αγαπημένου ουκρανικού λαού» και απηύθυνε έκκληση για «αυθεντική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη». Ζήτησε επίσης την απελευθέρωση όλων των κρατουμένων και την επιστροφή των απαχθέντων παιδιών στις οικογένειές τους.
Σαφής διαφοροποίηση από τον Φραγκίσκο
Όπως επισημαίνουν οι Financial Times, η στάση του νέου ποντίφικα συνιστά ρήξη με την έως τώρα ουδέτερη έως επικριτική στάση του Φραγκίσκου, ο οποίος είχε αποφύγει να κατονομάσει τη Ρωσία ως υπεύθυνη για την εισβολή του 2022, κάνοντας λόγο για «συλλογικές ευθύνες» και προκαλώντας αντιδράσεις όταν είχε παροτρύνει την Ουκρανία να «υψώσει λευκή σημαία» σε περίπτωση ήττας.
Αντιθέτως, ο Λέων ΙΔ΄, που το 2022 ήταν επίσκοπος στο Περού, είχε καταδικάσει ανοιχτά τη ρωσική επίθεση, χαρακτηρίζοντάς την «ιμπεριαλιστική» και καταγγέλλοντας εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας από τη Μόσχα.
«Πιστεύουμε πως ο πάπας Λέων ΙΔ΄ μπορεί να είναι ο πάπας της ειρήνης για την Ουκρανία», δήλωσε ο επικεφαλής της Ουκρανικής Ελληνικής Καθολικής Εκκλησίας, Σβιατοσλάβ Σέφτσουκ.
Στο επίκεντρο τα απαχθέντα παιδιά
Κεντρικό ζήτημα της συνομιλίας μεταξύ Ζελένσκι και Λέοντα ΙΔ΄ αποτέλεσε το θέμα των περίπου 20.000 Ουκρανών παιδιών που, σύμφωνα με το Κίεβο, έχουν απαχθεί από ρωσικές δυνάμεις. Ο Ουκρανός πρόεδρος κάλεσε τον πάπα να ενισχύσει τις προσπάθειες για την επιστροφή τους, ενώ τον προσκάλεσε να επισκεφθεί την Ουκρανία, υπογραμμίζοντας ότι κάτι τέτοιο θα έδινε «ελπίδα στους πιστούς και στον ουκρανικό λαό».
Υπενθυμίζεται ότι επί Φραγκίσκου, η Αγία Έδρα είχε αποστείλει ανθρωπιστικές αποστολές στη Μόσχα υπό τον καρδινάλιο Ματέο Ζούπι, με στόχο την επιστροφή των απαχθέντων παιδιών. Αν και ορισμένα παιδιά επέστρεψαν, ο αριθμός τους παραμένει αδιευκρίνιστος. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο έχει εκδώσει εντάλματα σύλληψης για τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και την επίτροπο δικαιωμάτων του παιδιού Μαρία Λβόβα-Μπελόβα.
Εκεχειρία και διπλωματικές πρωτοβουλίες
Ο Ζελένσκι επανέλαβε την πρόθεση της Ουκρανίας να αποδεχθεί άμεσα την πρόταση για εκεχειρία 30 ημερών, παρά την αρνητική στάση της Μόσχας. Ο Πούτιν πρότεινε αντ’ αυτού συνάντηση με τον Ζελένσκι στην Κωνσταντινούπολη στις 15 Μαΐου, χωρίς, ωστόσο, να έχει επιβεβαιωθεί ακόμη η παρουσία του.
Την ίδια ώρα, η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλλας, προειδοποίησε ότι εάν η Ρωσία δεν αποδεχθεί την εκεχειρία, η ΕΕ θα εξετάσει την επιβολή νέων κυρώσεων. «Ο Πούτιν συνεχίζει να παίζει παιχνίδια», δήλωσε από το Λονδίνο.
Από την πλευρά του, το Κρεμλίνο χαρακτήρισε «απαράδεκτες» τις ευρωπαϊκές πιέσεις. Ο εκπρόσωπος Τύπου, Ντμίτρι Πεσκόφ, υποστήριξε ότι «δεν μπορεί κανείς να μιλάει έτσι στη Ρωσία» και δεν επιβεβαίωσε εάν ο Πούτιν θα παρευρεθεί στη συνάντηση.
