Στην ίσως πιο κομβική καμπή του εισέρχεται ο πόλεμος Ρωσίας – Ουκρανίας, με τις ειρηνευτικές συνομιλίες της Κωνσταντινούπολης να βρίσκονται στον «αέρα» και το Κρεμλίνο να διατηρεί σιγή ασυρμάτου για το επίπεδο εκπροσώπησης που θα έχει. Αν και το ενδεχόμενο μιας συνάντησης κορυφής μεταξύ Βλαντιμίρ Πούτιν και Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει τεθεί επισήμως στο τραπέζι, η ρωσική ηγεσία φαίνεται να παίζει καθυστέρηση – ή αλλιώς «το παιγνίδι της γάτας με το ποντίκι».
Σιγή ασυρμάτου από Πούτιν και Ρωσία
Συγκεκριμένα, η Μόσχα -αν και σήμερα δήλωσε ότι ρωσική αποστολή θα βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη αύριο, Πέμπτη για πιθανές άμεσες ειρηνευτικές συνομιλίες με την Ουκρανία- ακόμα δεν έχει αποσαφηνίσει αν θα υπάρξει εκπροσώπηση υψηλού επιπέδου ή εάν ο ίδιος ο Πούτιν θα παραστεί – γεγονός που δημιουργεί ερωτήματα για τις πραγματικές προθέσεις του Κρεμλίνου.
Ο ίδιος ο ρώσος πρόεδρος πρότεινε το πρωί της Κυριακής (11/5) άμεσες διαπραγματεύσεις στην Τουρκία «χωρίς όρους» αλλά δεν είπε ποιος θα βρίσκεται εκεί από την πλευρά της Μόσχας.
Η στάση αυτή ίσως μεταφράζεται, όπως εκτιμούν αναλυτές, σε τακτικό ελιγμό: ο Πούτιν εμφανίζεται ως ανοιχτός στον διάλογο, αλλά διατηρεί τον έλεγχο του ρυθμού, των όρων και –κυρίως– της στιγμής. Έτσι, διατηρεί την πρωτοβουλία των κινήσεων, αφήνοντας τον Ζελένσκι να προσπαθεί να προβλέψει το επόμενο βήμα της Μόσχας.
Έτοιμος ο Ζελένσκι για συνομιλίες αλλά μόνο με τον Πούτιν
Απέναντι σε αυτή την παρελκυστική τακτική, ο Ζελένσκι εμφανίζεται ανοιχτός στον διάλογο, ξεκαθαρίζοντας ωστόσο ότι συνομιλίες χωρίς τον ίδιο τον Πούτιν δεν έχουν κανένα νόημα. «Αυτός είναι ο μόνος που αποφασίζει για όλα στη Ρωσία», επανέλαβε ο ουκρανός πρόεδρος, υπονοώντας ότι συνομιλίες με κατώτερους αξιωματούχους θα ήταν προσχηματικές.
«Αυτός είναι ο πόλεμός του, επομένως οι διαπραγματεύσεις πρέπει να γίνουν μαζί του», τόνισε χαρακτηριστικά.
Υπενθυμίζεται ότι ο Ζελένσκι είχε δηλώσει αρχικά πως θα δεχόταν μόνο εάν υπήρχε κατάπαυση του πυρός διάρκειας 30 ημερών. Ωστόσο, η παρέμβαση του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος πρότεινε πως είναι καιρός να «εκτεθεί» ο Πούτιν, φαίνεται να άλλαξε τα δεδομένα.
Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες ρωσικών και αμερικανικών μέσων ενημέρωσης, ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ καθώς και ο Γιούρι Ουσάκοφ, ο σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Πούτιν, θα βρίσκονται στην Κωνσταντινούπολη και θα είναι έτοιμοι να συναντηθούν με Ουκρανούς ομολόγους τους.
Αινιγματικές δηλώσεις από το Κρεμλίνο
Ερωτηθείς από δημοσιογράφους σε τακτική ενημέρωση των δημοσιογράφων σήμερα εάν το Κρεμλίνο θα αποκαλύψει τη σύνθεση της ρωσικής αποστολής, ο εκπρόσωπος Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε: «Θα το κάνουμε αυτό όταν λάβουμε οδηγίες για κάτι τέτοιο από τον πρόεδρο».
Αλλά ο Πεσκόφ δήλωσε ότι η προσφορά του Πούτιν για άμεσες συνομιλίες με την Ουκρανία «παραμένει σε ισχύ». «Η ρωσική αποστολή θα περιμένει την ουκρανική αποστολή στην Κωνσταντινούπολη στις 15 Μαΐου», δήλωσε ο Πεσκόφ.
Οι σχεδιαζόμενες συνομιλίες έχουν βρεθεί στο επίκεντρο των ειρηνευτικών προσπαθειών, των οποίων ηγείται ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ. Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι θα στείλει τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και τους υψηλόβαθμους απεσταλμένους Στιβ Γουίτκοφ και Κιθ Κέλογκ στις συνομιλίες, ενώ προσφέρθηκε να συμμετάσχει και ο ίδιος.
Σε ρόλο διαμεσολαβητή ο Ερντογάν
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, προσπαθεί να αναλάβει ξανά ενεργό ρόλο ως διαμεσολαβητής, επαναφέροντας το αφήγημα της «δίκαιης ειρήνης» και προτείνοντας την Κωνσταντινούπολη ως ουδέτερο έδαφος για τις διαπραγματεύσεις.
Η Άγκυρα είχε πρωτοστατήσει και στις συνομιλίες του 2022, οι οποίες κατέρρευσαν λίγες εβδομάδες αργότερα.
Καρότο και μαστίγιο από τη Γαλλία – Το «τυράκι» του Μακρόν και οι προειδοποιήσεις για «καταστροφικές κυρώσεις»
Την ίδια ώρα, η Γαλλία φαίνεται πως χρησιμοποιεί την τακτική «καρότο και μαστίγιο». Από τη μία ο Εμανουέλ Μακρόν προχώρησε σε μια παραδοχή «βόμβα» για παραχωρήσεις ουκρανικών εδαφών και από την άλλη ο γάλλος ΥΠΕΞ που προειδοποίησε για «καταστροφικές κυρώσεις» στη Ρωσία.
Όπως τόνισε ο Γάλλος Πρόεδρος το Κίεβο θα πρέπει να αποδεχτεί πως δεν μπορεί να ανακτήσει τα εδάφη που έχει χάσει από το 2014 (δηλαδή την Κριμαία και τις ανατολικές περιοχές του Ντονμπάς – Ντόνετσκ και Λουγκάνσκ – της Ζαπορίζια και της Χερσώνας).
Η αναγνώριση του ρωσικού ελέγχου στην Κριμαία και στις περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας (περίπου το 20% της επικράτειας της χώρας) που έχουν καταληφθεί από την έναρξη του πολέμου, αποτελεί βασικό όρο του Κρεμλίνου, μαζί με τη δέσμευση για μη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Και τα δύο περιλαμβάνονται στην «τελική πρόταση» που έχει καταθέσει ο Ντόναλντ Τραμπ στο Κίεβο για τερματισμό του πολέμου.
«Ο πόλεμος πρέπει να τελειώσει και η Ουκρανία πρέπει να βρίσκεται στην καλύτερη δυνατή θέση για να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις… που θα καταστήσουν δυνατή την αντιμετώπιση εδαφικών ζητημάτων», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Εμανουέλ Μακρόν, σύμφωνα με τη Le Monde, και πρόσθεσε: «Ακόμα και οι ίδιοι οι Ουκρανοί έχουν τη διαύγεια να αναγνωρίσουν… ότι δεν θα έχουν την ικανότητα να ανακτήσουν όλα όσα έχουν καταληφθεί [από τη Ρωσία] από το 2014».
Την ίδια ώρα, ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας Ζαν-Νοέλ Μπαρό -αναφερόμενος σε ένα σχέδιο κυρώσεων του αμερικανού γερουσιαστή Λίντσεϊ Γκράχαμ- τονίζει ότι οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι πρέπει να «προετοιμαστούν για να επισείσουν καταστροφικές κυρώσεις» ώστε να αναγκάσουν τη Ρωσία να σταματήσει τον πόλεμό της στην Ουκρανία.
Ο Μπαρό δήλωσε στο γαλλικό τηλεοπτικό δίκτυο BFMTV πως θα συναντήσει αύριο, Πέμπτη, στην Τουρκία τον Γκράχαμ, «που επινόησε ένα πακέτο εξαιρετικά ισχυρών κυρώσεων, με δασμούς 500% στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου και 500% στις χώρες που συνεχίζουν σήμερα να εισάγουν ρωσικό πετρέλαιο».
«Η Ρωσία έχει βρει τρόπους να παρακάμπτει τον αποκλεισμό που επέβαλαν η Ευρώπη και οι ΗΠΑ, άρα κλείνοντας την κάνουλα θα πιάσουμε τη Ρωσία από τον λαιμό», συνέχισε.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ενέκρινε σήμερα το 17ο πακέτο κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας, θέτοντας στο στόχαστρο δεξαμενόπλοια «φαντάσματα» που χρησιμοποιούνται για να παρακάμπτουν τις υπάρχουσες κυρώσεις.
Όμως «πρέπει να πάμε πιο μακριά, επειδή οι κυρώσεις μέχρι τώρα δεν απέτρεψαν τον Βλαντίμιρ Πούτιν από το να συνεχίσει τον επιθετικό πόλεμό του κατά της Ουκρανίας», επέμεινε ο Μπαρό, εκτιμώντας πως πρέπει να υπάρξει εργασία για νέα μέτρα «που θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια και καλή ασφυξία για όλη τη ρωσική οικονομία».
«Εύχομαι η Ευρώπη να μπορέσει με τη σειρά της να επισείσει [απειλές για] κυρώσεις στους υδρογονάνθρακες», πρόσθεσε ο υπουργός.
Πίεση από τον πρόεδρο της Βραζιλίας στον Πούτιν
Ο πρόεδρος της Βραζιλίας, Λούλα ντα Σίλβα, ο οποίος διατηρεί καλές σχέσεις με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, πήρε θέση σχετικά με τις προτεινόμενες ειρηνευτικές συνομιλίες στην Τουρκία.
Δήλωσε ότι θα ζητήσει από τον Ρώσο πρόεδρο να παραστεί στις συνομιλίες.
Ο Λούλα επισκέφθηκε τη Μόσχα την περασμένη εβδομάδα με αφορμή την επέτειο των 80 ετών από τη Νίκη στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, συμμετέχοντας σε μεγάλη στρατιωτική παρέλαση. Πραγματοποίησε επίσης διμερή συνάντηση με τον Πούτιν.
«Η Βραζιλία μοιράζεται πολιτικά, εμπορικά, πολιτιστικά, επιστημονικά και τεχνολογικά συμφέροντα με τη Ρωσία», δήλωσε ο Λούλα, προσθέτοντας:
«Είμαστε δύο μεγάλες χώρες σε αντίθετες ηπείρους» και σημείωσε: «Έχουμε μια ευκαιρία να επεκτείνουμε σημαντικά τις εμπορικές μας σχέσεις σε αυτή τη σημαντική ιστορική συγκυρία».
