Η Ευρώπη θα μπορούσε να επιβιώσει χωρίς τη στρατιωτική υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών – αλλά θα χρειαζόταν 25 χρόνια για να αντικαταστήσει τους Αμερικανούς και θα κόστιζε έως και 1 τρισεκατομμύριο δολάρια, σύμφωνα με μια νέα έκθεση.
Μια μελέτη του Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη διαπίστωσε ότι μια υποθετική αποχώρηση των ΗΠΑ από την Ευρώπη θα άφηνε τα μέλη του ΝΑΤΟ της ηπείρου ευάλωτα σε μια ρωσική απειλή και αντιμέτωπα με «σκληρές επιλογές» για το πώς θα καλύψουν τα τεράστια κενά.
Το κόστος της ισότιμης αντικατάστασης του αμερικανικού εξοπλισμού και προσωπικού θα ανέλθει σε περίπου 1 τρισεκατομμύριο δολάρια σε διάστημα 25 ετών, σύμφωνα με τη μελέτη.
Αυτό περιλαμβάνει εφάπαξ κόστος προμήθειας που κυμαίνεται από 226 δισεκατομμύρια δολάρια έως 344 δισεκατομμύρια δολάρια – ανάλογα με την ποιότητα του εξοπλισμού που αγοράζεται – και πρόσθετες δαπάνες που σχετίζονται με τη στρατιωτική συντήρηση, το προσωπικό και την υποστήριξη.
400 μαχητικά, 20 αντιτορπιλικά
Το πιο ακριβό στοιχείο της λίστας αγορών θα ήταν 400 μαχητικά αεροσκάφη, ακολουθούμενα από 20 αντιτορπιλικά και 24 πυραύλους εδάφους-αέρος μεγάλου βεληνεκούς.
Το IISS εκτίμησε επίσης ότι σε περίπτωση μιας μεγάλης κλίμακας στρατιωτικής επιχείρησης για την αντιμετώπιση μιας ρωσικής επίθεσης, το κόστος για την αντικατάσταση του προσωπικού των ΗΠΑ (υπολογίζεται σε 128.000 στρατιώτες) θα ξεπερνούσε τα 12 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η εκτίμηση δεν περιλαμβάνει άλλα κραυγαλέα κενά, το κόστος των οποίων είναι πιο δύσκολο να ποσοτικοποιηθεί. Σε αυτά περιλαμβάνονται η διοίκηση και ο έλεγχος, ο συντονισμός, το διάστημα, οι πληροφορίες και η επιτήρηση, καθώς και το κόστος των πυρηνικών όπλων.
Οι Ευρωπαίοι θα πρέπει επίσης να καλύψουν ορισμένες κορυφαίες θέσεις εργασίας, όπως η θέση του ανώτατου συμμαχικού διοικητή στην Ευρώπη – του διοικητή του ΝΑΤΟ στην ήπειρο και της δεύτερης υψηλότερης στρατιωτικής θέσης του. Με τις ΗΠΑ εκτός εικόνας, θα πρέπει επίσης να εντείνουν τις προσπάθειες διπλωματικού συντονισμού.
►«Μαθήματα ιστορίας» από Τραμπ: Εάν δεν ήμασταν εμείς, η Ευρώπη θα μιλούσε γερμανικά (Βίντεο)
Εύκολο να το λες παρά να το κάνεις
Η κάλυψη του κενού που άφησαν οι ΗΠΑ στην Ευρώπη θα απαιτούσε ένα μείγμα χρόνου, μακροπρόθεσμης πολιτικής δέσμευσης και πιο φιλόδοξων επενδύσεων.
Αλλά ακόμη και με απεριόριστη πολιτική καλή θέληση και τα μετρητά που θα την αντιστοιχούσαν, η ευρωπαϊκή βιομηχανία δεν θα είχε βραχυπρόθεσμα την ικανότητα να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση, σύμφωνα με το IISS. Οι κατασκευαστές όπλων θα αντιμετώπιζαν συμφόρηση στην αλυσίδα εφοδιασμού, έλλειψη εξειδικευμένων εργαζομένων, καθώς και περιορισμούς στη χρηματοδότηση και τις κανονιστικές ρυθμίσεις.
Σύμφωνα με το Politico το πιθανότερο είναι ότι το όνειρο της «αγοράς ευρωπαϊκών προϊόντων» που διατυμπάνιζε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν θα υλοποιηθεί για αρκετό καιρό. Ακόμη και αν οι προμήθειες επιταχυνθούν στον τομέα της ξηράς, σε άλλους τομείς, όπως ο ναυτικός και ο αεροδιαστημικός, έχουν γίνει πολύ λίγες επενδύσεις. Σε ορισμένους τομείς, όπως το πυραυλικό πυροβολικό ή τα μαχητικά αεροσκάφη χαμηλής παρατηρησιμότητας, η αγορά τοπικών προϊόντων απλώς δεν αποτελεί επιλογή.
Παρόλα αυτά, παρά τη συνεχιζόμενη εξάρτηση της Ευρώπης από τους στρατιωτικούς προμηθευτές των ΗΠΑ, υπάρχουν σημάδια προόδου.
►Bloomberg: Σχέδιο του ΝΑΤΟ για να ικανοποιήσει τον Τραμπ για αμυντικές δαπάνες στο 5%
Η Ευρώπη ξοδεύει περισσότερα για την άμυνά της
Η ανάλυση του ινστιτούτου επιλεγμένων προσπαθειών σύναψης συμβάσεων που προκηρύχθηκαν μεταξύ Φεβρουαρίου 2022 και Σεπτεμβρίου 2024 διαπίστωσε ότι το 52% της αξίας τους ανατέθηκε σε Ευρωπαίους προμηθευτές, έναντι 34% για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η τάση «αγοράστε ευρωπαϊκά» είναι πιθανό να κερδίσει έδαφος, σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης.
Η Ευρώπη ξοδεύει επίσης περισσότερα από ό,τι στο παρελθόν για να αμυνθεί.
Στον απόηχο της πλήρους εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, αρκετές χώρες του ΝΑΤΟ ενέτειναν τις προσπάθειές τους για να επιτύχουν ή να υπερβούν τον στόχο της συμμαχίας να δαπανά τουλάχιστον το 2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος για την άμυνα.
Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο ήταν επίσης μια απροσδόκητη ευλογία για τους υποστηρικτές της ευρωπαϊκής άμυνας. Οι απαιτήσεις του προέδρου ότι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι πρέπει να συνεισφέρουν περισσότερο στο ΝΑΤΟ – και η πρότασή του ότι οι ΗΠΑ ενδέχεται να εγκαταλείψουν τις αμυντικές τους δεσμεύσεις προς την ήπειρο – έχουν θέσει υπό αμφισβήτηση την αξιοπιστία της Αμερικής ως συμμάχου. Αυτό κάνει την ιδέα της «πραγματικά ευρωπαϊκής άμυνας», όπως την υπερασπίζεται ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, πιο ελκυστική.
Αλλά οι κυβερνήσεις με περιορισμένα ταμειακά διαθέσιμα έχουν μόνο τόσα περιθώρια για να ξοδέψουν περισσότερα για την άμυνα, διατηρώντας παράλληλα υπό έλεγχο τα εθνικά τους χρέη.
Επιπλέον, οι εντάσεις σε χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία, οι οποίες αγωνίζονται με συμπιεσμένα δημόσια οικονομικά, υποδηλώνουν ότι η αντίθεση του κοινού σε μεγαλύτερες στρατιωτικές δαπάνες θα μπορούσε επίσης να αποτελέσει εμπόδιο εάν η Ευρώπη αφεθεί μόνη της.
