Η ΕΕ και η Βρετανία ανακοίνωσαν νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας την Τρίτη, χωρίς να περιμένουν τις Ηνωμένες Πολιτείες να συμμετάσχουν, μία ημέρα μετά το τηλεφώνημα του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, το οποίο δεν κατάφερε να αποσπάσει υπόσχεση για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία.
Το Λονδίνο και οι Βρυξέλλες δήλωσαν ότι τα νέα μέτρα τους θα στοχεύσουν τον ρωσικό «σκιώδη στόλο» δεξαμενόπλοιων και τις χρηματοοικονομικές εταιρείες που έχουν βοηθήσει τη Μόσχα να παρακάμψει τις επιπτώσεις άλλων κυρώσεων που επιβλήθηκαν λόγω του πολέμου.
«Οι κυρώσεις έχουν σημασία και είμαι ευγνώμων σε όλους όσοι τις καθιστούν πιο απτές για τους υπαίτιους του πολέμου», έγραψε ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Telegram.
Οι κυρώσεις ανακοινώθηκαν χωρίς άμεση ανακοίνωση αντίστοιχων μέτρων από την Ουάσινγκτον, παρά την έντονη δημόσια πίεση από ηγέτες ευρωπαϊκών χωρών προς την κυβέρνηση Τραμπ να τις στηρίξει.
►Τα δυτικά ΜΜΕ ομολογούν: Εγκαταλείπει ο Τραμπ τον Ζελένσκι, η συμφωνία με τον Πούτιν
«Έχουμε επανειλημμένα καταστήσει σαφές ότι αναμένουμε ένα πράγμα από τη Ρωσία — άμεση κατάπαυση του πυρός χωρίς προϋποθέσεις», δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Γιοχάν Βάντεφουλ, στο περιθώριο συνάντησης με τους ομολόγους του της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
Καθώς η Ρωσία δεν αποδέχθηκε κατάπαυση του πυρός, «θα πρέπει να αντιδράσουμε», δήλωσε χαρακτηριστικά. «Αναμένουμε επίσης από τους Αμερικανούς συμμάχους μας να μην το ανεχθούν».
Ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους την Τρίτη ότι εξετάζει ποιες ενέργειες θα αναλάβει, χωρίς όμως να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες.
«Εξετάζουμε πολλά ενδεχόμενα, αλλά θα δούμε», είπε φεύγοντας από συνάντηση στο Καπιτώλιο, στην Ουάσινγκτον.
Η Ρωσία και η Ουκρανία πραγματοποίησαν την Παρασκευή τις πρώτες τους απευθείας συνομιλίες εδώ και περισσότερα από τρία χρόνια, κατόπιν πρωτοβουλίας του Τραμπ, αλλά απέτυχαν να καταλήξουν σε ανακωχή, καθώς η Μόσχα παρουσίασε όρους που ένα μέλος της ουκρανικής αντιπροσωπείας χαρακτήρισε «απαράδεκτους».
Η Ουκρανία δηλώνει έτοιμη να δεχτεί άμεση κατάπαυση του πυρός, όπως πρότεινε ο Τραμπ, ενώ η Ρωσία υποστηρίζει ότι πρώτα πρέπει να προηγηθούν συνομιλίες. Οι Ευρωπαίοι θεωρούν αυτό ως απόδειξη ότι ο Πούτιν, ο οποίος ξεκίνησε τον πόλεμο με την εισβολή στη γειτονική του χώρα το 2022, δεν είναι διατεθειμένος να τον τερματίσει.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε ότι είχε συνομιλήσει με τον Ζελένσκι και ότι ετοιμάζεται ένα νέο πακέτο κυρώσεων.
«Ήρθε η ώρα να εντείνουμε την πίεση στη Ρωσία για να επιτύχουμε κατάπαυση του πυρός», έγραψε στην πλατφόρμα X.
Απορρίπτει τα τελεσίγραφα η Μόσχα
Η εκπρόσωπος του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η Ρωσία δεν πρόκειται ποτέ να υποκύψει σε αυτό που αποκάλεσε τελεσίγραφα.
Ο Πούτιν, μετά το τηλεφώνημά του με τον Τραμπ τη Δευτέρα, ανέφερε ότι η Μόσχα είναι έτοιμη να συνεργαστεί με την Ουκρανία για ένα μνημόνιο σχετικά με μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία.
«Τώρα, συνεπώς, η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο του Κιέβου», δήλωσε η Ζαχάροβα.
Οι Ευρωπαίοι καταβάλλουν έντονες προσπάθειες για να πείσουν την κυβέρνηση Τραμπ να συμμετάσχει στην επιβολή κυρώσεων. Οι ηγέτες της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Πολωνίας ταξίδεψαν από κοινού στο Κίεβο νωρίτερα αυτόν τον μήνα και καταγράφηκαν σε βίντεο να μιλούν στον Τραμπ μέσω ανοιχτής ακρόασης, μαζί με τον Ζελένσκι.
Αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες τηλεφώνησαν ξανά στον Τραμπ την παραμονή της συνομιλίας του με τον Πούτιν, παροτρύνοντάς τον να ενταχθεί στις προσπάθειες επιβολής νέων κυρώσεων εάν η Ρωσία απορρίψει την κατάπαυση του πυρός.
Οι Βρυξέλλες και το Λονδίνο έδειξαν ότι δεν έχουν εγκαταλείψει τις ελπίδες να πείσουν την Ουάσινγκτον να αναλάβει δράση.
►«Βλαντιμίρ, θα χαρώ να με πάρεις τηλέφωνο οποιαδήποτε στιγμή» – Πούτιν και Τραμπ μιλούσαν στον ενικό
«Ας πιέσουμε τον Βλαντίμιρ Πούτιν να βάλει τέλος στην ιμπεριαλιστική του φαντασίωση», δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, Ζαν-Νοέλ Μπαρό.
Ο Υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, Ντέιβιντ Λάμι, δήλωσε: «Η καθυστέρηση στις ειρηνευτικές προσπάθειες θα ενισχύσει μόνο την αποφασιστικότητά μας να βοηθήσουμε την Ουκρανία να υπερασπιστεί τον εαυτό της και να χρησιμοποιήσουμε τις κυρώσεις για να περιορίσουμε την πολεμική μηχανή του Πούτιν».
Οι τελευταίες κυρώσεις στοχεύουν κυρίως στην καταστολή ενός στόλου πλοίων που χρησιμοποιεί η Ρωσία για να εξάγει πετρέλαιο, παρακάμπτοντας το πλαφόν των 60 δολαρίων ανά βαρέλι που έχει επιβάλει η ομάδα των G7 βιομηχανικών χωρών, προκειμένου να περιορίσει τα έσοδα της Μόσχας.
Η Βρετανία και η ΕΕ δήλωσαν επίσης ότι θα συνεργαστούν για να μειώσουν το εν λόγω πλαφόν, το οποίο αυτή τη στιγμή επιβάλλει πολύ μικρότερη έκπτωση στο ρωσικό πετρέλαιο, καθώς οι παγκόσμιες τιμές έχουν υποχωρήσει φέτος.
Ο Τραμπ δήλωσε τη Δευτέρα ότι η Ρωσία και η Ουκρανία είναι έτοιμες να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις. Ο Πούτιν ανέφερε ότι η διαδικασία θα απαιτήσει χρόνο.
Προειδοποιήσεις για ακόμα πιο σκληρή στάση από την ΕΕ – Αποστασιοποιημένες οι ΗΠΑ
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής, Κάγια Κάλας, δήλωσε ότι η ΕΕ ενέκρινε κυρώσεις που στοχεύουν στον «σκιώδη στόλο» της Ρωσίας, που αποτελείται από περίπου 200 πλοία, και ότι βρίσκονται σε εξέλιξη και άλλες κυρώσεις. «Όσο περισσότερο διαρκεί ο πόλεμος της Ρωσίας, τόσο πιο σκληρή θα είναι η απάντησή μας», τόνισε η ίδια.
Οι δυτικές χώρες επέβαλαν εμπάργκο στον ρωσικό πετρελαϊκό τομέα μετά την εισβολή στην Ουκρανία το 2022 και απαγόρευσαν την παροχή υπηρεσιών σε πλοία που μεταφέρουν ρωσικό αργό πετρέλαιο. Ως απάντηση, η Μόσχα άρχισε να βασίζεται σε έναν λεγόμενο «σκιώδη στόλο» — δεξαμενόπλοια με αδιαφανή ιδιοκτησία και συχνά χωρίς κατάλληλη ασφάλιση — για να συνεχίσει τις εξαγωγές της.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της ιστοσελίδας Axios, Ευρωπαίοι ηγέτες — μεταξύ τους οι ηγέτες της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Φινλανδίας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής — που συμμετείχαν σε επακόλουθη τηλεδιάσκεψη με τον Ζελένσκι, εξέφρασαν «έκπληξη» για τον τρόπο που ο Τραμπ παρουσίασε τη συνομιλία του με τον Πούτιν. Σύμφωνα με πηγές της Axios, «ο Τραμπ φαινόταν σχετικά ικανοποιημένος από αυτά που άκουσε από τον Πούτιν και τα παρουσίασε ως νέα εξέλιξη, παρόλο που ο Ρώσος ηγέτης δεν έδειξε να έχει αλλάξει καθόλου στάση».
Η Ρωσία συνέχισε, τόσο πριν όσο και μετά τη συνομιλία, να επιμένει ότι η αποδοχή των πάγιων και μαξιμαλιστικών απαιτήσεών της αποτελεί προϋπόθεση για μια ενδεχόμενη προσωρινή κατάπαυση του πυρός.
Αυτό υπογραμμίστηκε από τις δηλώσεις του εκπροσώπου του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, ο οποίος ανέφερε ότι δεν υπάρχει «χρονοδιάγραμμα» για την προετοιμασία μνημονίου για μελλοντικές συνομιλίες. «Είναι σαφές ότι όλοι θέλουν να γίνει αυτό όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, αλλά φυσικά ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες», δήλωσε σε δημοσιογράφους μετά την τηλεφωνική επικοινωνία.
Την Τρίτη, η Ρωσία φάνηκε να θέτει ακόμα ένα εμπόδιο, δηλώνοντας ότι, αφού πρότεινε την κατάρτιση μνημονίου για τον τερματισμό του πολέμου, εναπόκειται πλέον στην Ουκρανία να συνεργαστεί με την ειρηνευτική πρόταση της Μόσχας.
Σε συνέντευξη Τύπου το βράδυ της Δευτέρας, ο Ζελένσκι επιβεβαίωσε τις πληροφορίες από τις άκαρπες συνομιλίες της περασμένης εβδομάδας στην Κωνσταντινούπολη, ότι η Ρωσία απαιτεί από την Ουκρανία να αποσύρει τα στρατεύματά της από πέντε περιοχές — συμπεριλαμβανομένων εδαφών που δεν κατέχονται από τη Ρωσία.
«Είναι δική μας γη, δεν θα αποσύρουμε τα στρατεύματά μας από το έδαφός μας… αυτό σημαίνει ότι δεν θέλουν την ειρήνη… όταν απαιτούν πράγματα που γνωρίζουν ότι δεν πρόκειται να αποδεχτούμε», δήλωσε ο Ζελένσκι.
Με τις ΗΠΑ να παραμένουν, στην καλύτερη περίπτωση, αποστασιοποιημένες, η Ουκρανία στρέφει τις προσπάθειές της στην Ευρώπη, επιδιώκοντας να αντιστοιχηθεί η ρητορική κατά της Μόσχας με περισσότερες κυρώσεις και στρατιωτική βοήθεια.
