Ο Ντόναλντ Τραμπ δείχνει πως εγκαταλείπει οριστικά την Ουκρανία, τουλάχιστον μέχρι το Κίεβο να αποδεχτεί παραχωρήσεις εδαφών, ανοίγοντας το δρόμο για διαπραγματεύσεις με τη Μόσχα. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, μετά και την τηλεφωνική επικοινωνία με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, κατέδειξε πως δεν έχει καμία πρόθεση να επιβάλει νέες κυρώσεις στη Ρωσία, ούτε και να υποστηρίξει περαιτέρω στρατιωτικά την Ουκρανία.
Οι Ευρωπαίοι έφτασαν στο σημείο που «απεύχονταν», στη φάση δηλαδή που θα πρέπει να αναλάβουν μόνοι τους πρωτοβουλίες, είτε για να εντείνουν τη σύγκρουση με τη Ρωσία, ευελπιστώντας πως θα μπορούσαν να οδηγήσουν τον Βλαντιμίρ Πούτιν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για έναν συμβιβασμό, είτε για να αναζητήσουν άμεσα μια συμφωνία με τον Ρώσο Πρόεδρο με «οδυνηρές» υποχωρήσεις από την πλευρά του Κιέβου.
Πρακτικά, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει πλέον ως μόνο στήριγμα τον «Συνασπισμό των Προθύμων» (Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Πολωνία) και σε αυτούς θα καταφύγει το επόμενο διάστημα ζητώντας νέα ισχυρότερα μέτρα απομόνωσης της Μόσχας.
► Ο Τραμπ εγκαταλείπει τον Ζελένσκι – Το σχέδιο του Πούτιν
Το σχέδιο για κυρώσεις σε Κίνα και Ινδία
Σύμφωνα με το Reuters, το Κίεβο σκοπεύει να ζητήσει από την ΕΕ να προχωρήσει σε δέσμευση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για να χρηματοδοτήσει την ουκρανική άμυνα, αλλά και να επιβάλει κυρώσεις σε αγοραστές ρωσικού πετρελαίου, όπως η Ινδία και η Κίνα, αλλά και σε ξένες εταιρείες που χρησιμοποιούν ευρωπαϊκή τεχνολογία για να βοηθήσουν τη Ρωσία.
Σημειώνεται πως το τελευταίο διάστημα, μετά και τον εμπορικό πόλεμο που κήρυξε ο Τραμπ με την επιβολή δασμών, οι Ευρωπαίοι – κεντρικά ως ΕΕ αλλά και επιμέρους τα κράτη μέλη – έχουν προσπαθήσει να αναθερμάνουν τις σχέσεις και τη συνεργασία με την Κίνα.
Μάλιστα το Πεκίνο, που και αυτό από την πλευρά έχει πραγματοποιήσει ένα άνοιγμα προς τους Ευρωπαίους, ετοιμάζεται να υποδεχτεί τον Ιούλιο τους 27 ηγέτες του ευρωπαϊκού μπλοκ για τη Σύνοδο Κορυφής Κίνας – ΕΕ που θα φιλοξενηθεί στην κινεζική πρωτεύουσα.
Όπως αποκαλύπτει το Reuters, στη «λευκή βίβλο» την οποία ετοιμάζεται να παρουσιάσει το Κίεβο στην EE, καλεί τα 27 κράτη – μέλη να υιοθετήσουν μια πιο επιθετική και αυτόνομη στάση όσον αφορά τις κυρώσεις. Προτρέπει δε την ΕΕ να εξετάσει τη χρήση της αρχής της πλειοψηφίας για τις σχετικές αποφάσεις, ώστε να μην μπορούν μεμονωμένα κράτη να μπλοκάρουν τέτοιες ενέργειες επικαλούμενα την ομοφωνία.
► Ρήγμα στη Δύση: Τα «γεράκια» της Ευρώπης, χωρίς τις ΗΠΑ, ανακοίνωσαν νέο πακέτο κυρώσεων
Απογοήτευση Κιέβου για ΗΠΑ – «Η ΕΕ να αναλάβει ηγετικό ρόλο»
Η Ουκρανία επίσημα αποφεύγει να ασκήσει κριτική στην Ουάσινγκτον, ειδικά μετά το επεισόδιο Ζελένσκι – Τραμπ στον Λευκό Οίκο τον περασμένο Φεβρουάριο. Την ίδια στρατηγική ακολουθούν και οι Ευρωπαίοι, οι οποίοι μάλιστα συχνά εκφράζουν τις «ευχαριστίες» τους για τις προσπάθειες του Ντόναλντ Τραμπ να επιτευχθεί μια συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου.
Ωστόσο το ουκρανικό έγγραφο που θα παρουσιαστεί στους ευρωπαίους φαίνεται πως περιλαμβάνει αιχμηρές επισημάνσεις για τη στάση των ΗΠΑ. «Στην πράξη», αναφέρεται, «η Ουάσινγκτον έχει πάψει να συμμετέχει σε σχεδόν όλα τα διακυβερνητικά σχήματα που ασχολούνται με τις κυρώσεις και τον έλεγχο εξαγωγών».
Μεταξύ άλλων, επισημαίνεται ότι οι ΗΠΑ έχουν επιβραδύνει τη λειτουργία της ομάδας παρακολούθησης για το πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο, έχουν διαλύσει την ομοσπονδιακή ομάδα που ασχολούνταν με την εφαρμογή κυρώσεων και έχουν μεταφέρει πολλούς εμπειρογνώμονες σε άλλους τομείς. Παρά την αμερικανική απροθυμία, το ουκρανικό έγγραφο τονίζει ότι η ΕΕ δεν πρέπει να μειώσει την πίεση. Αντίθετα, «αυτό θα πρέπει να λειτουργήσει ως καταλύτης για να αναλάβει η ΕΕ ηγετικό ρόλο στον τομέα αυτό».
► Γιατί ο Τραμπ «άδειασε» Ζελένσκι και «Πρόθυμους»
Η «ώρα της αλήθειας» για την ΕΕ
Όσο οι ΗΠΑ ηγούνταν του δυτικού μετώπου, η ΕΕ μπορούσε να κρύβει τις εσωτερικές της αντιφάσεις πίσω από την αμερικανική ισχύ. Όμως η ανάληψη πρωτοβουλιών από τους ίδιους τους Ευρωπαίους αναπόφευκτα θα φέρει στο φως τις όποιες αντιθέσεις σχετικά με το ουκρανικό. Και αυτό φαίνεται πως ανησυχεί ιδιαίτερα και το Κίεβο, που αντιλαμβάνεται πως η ΕΕ δεν μπορεί να αντικαταστήσει πλήρως τη δύναμη των ΗΠΑ στις πιέσεις προς τη Ρωσία, καθώς το ευρώ δεν μπορεί να ανταγωνιστεί την κυριαρχία του δολαρίου στο παγκόσμιο εμπόριο.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, μετά τη συνομιλία του με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, διεμήνυσε στους Ευρωπαίους πως επιθυμεί να δώσει χρόνο και χώρο στις συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών, σφραγίζοντας την αποστασιοποίηση της Ουάσινγκτον από τη διαδικασία. Όπως υπογράμμισε και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, οι ΗΠΑ έχουν πολύ σημαντικότερα ζητήματα να ασχοληθούν και η Ουκρανία σπαταλά πόρους, οι οποίοι θα πρέπει να αξιοποιηθούν σε άλλα πεδία.
► Ο Ρούμπιο «σφύριξε» λήξη για Ουκρανία: Οι ΗΠΑ έχουν σημαντικότερα προβλήματα να ασχοληθούν
Αμέσως μετά, την Τρίτη, ΕΕ και Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσαν νέες κυρώσεις – περιορισμένου μεγέθους – εκφράζοντας την ελπίδα πως οι ΗΠΑ θα συμμετάσχουν σε αυτές, ενώ στις Βρυξέλλες οι συζητήσεις για τους τρόπους πίεσης προς τη Ρωσία, χωρίς την αμερικανική στήριξη, εντείνονται.
Αυτές οι ενέργειες ωστόσο απέχουν πολύ από το να αναλάβουν οι Ευρωπαίοι «επί του πεδίου» – οικονομικού, διπλωματικού και στρατιωτικού – εξ ολοκλήρου το βάρος της σύγκρουσης με τη Μόσχα και να προχωρήσουν σε ενέργειες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ρήξη με την Κίνα και την Ινδία, αλλά και ρήγματα στο εσωτερικό της Ευρώπης. Η απεμπλοκή των ΗΠΑ αποτελεί την «ώρα της αλήθειας» για την ΕΕ, οι αντοχές της οποίας θα δοκιμαστούν, τόσο ως προς τη δυνατότητα υποστήριξης του Κίεβου, όσο και ως προς την ενότητα του ευρωπαϊκού μπλοκ.
