Ένα εμπορικό δικαστήριο στις Ηνωμένες Πολιτείες ανέκοψε τις προσπάθειες του Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει εκτεταμένους παγκόσμιους δασμούς στις εισαγωγές, κρίνοντας πως οι ενέργειες του προέδρου υπερέβησαν το συνταγματικά προβλεπόμενο πλαίσιο των εξουσιών του.
Η απόφαση ελήφθη από τριμελή σύνθεση δικαστών, οι οποίοι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο Τραμπ παραβίασε τα όρια της εξουσίας του ανακοινώνοντας επιπλέον φόρους σε προϊόντα που παράγονται εκτός ΗΠΑ, χωρίς την απαραίτητη έγκριση του Κογκρέσου.
Όπως γράφει ο Guardian, παρότι οι δασμοί απαιτούν κοινοβουλευτική έγκριση, ο πρόεδρος ισχυρίστηκε πως είχε τη δικαιοδοσία να τους επιβάλει επικαλούμενος κατάσταση εθνικής έκτακτης ανάγκης.
Όπως υπογράμμισε το δικαστήριο, τα εκτελεστικά διατάγματα της 2ας Απριλίου, μέσω των οποίων επιβλήθηκαν κατ’ ελάχιστον 10% δασμοί σε όλες τις εισαγωγές και μέχρι 50% ανάλογα με τη χώρα προέλευσης, «υπερβαίνουν τις εξουσίες που έχουν δοθεί στον πρόεδρο στο πλαίσιο του νόμου IEEPA (…) για τη ρύθμιση των εισαγωγών μέσω της χρήσης τελωνειακών δασμών».
Σε γραπτή γνωμοδότηση που συνοδεύει την απόφαση, ένα από τα μέλη του δικαστηρίου, που δεν κατονομάζεται, επισήμανε ότι η παραχώρηση «απεριόριστης» εξουσίας στον πρόεδρο ως προς τους τελωνειακούς δασμούς συνεπάγεται «αποκήρυξη» της δυνατότητας της νομοθετικής εξουσίας για αυτό, παραχώρησή της στην εκτελεστική, κάτι που αντίκειται προς το Σύνταγμα των ΗΠΑ.
Ο νόμος IEEPA επιτρέπει στον πρόεδρο να αποφασίζει «απαραίτητα οικονομικά μέτρα» ή να επιβάλλει οικονομικές κυρώσεις για «την αντιμετώπιση ‘εξαιρετικής και ασυνήθιστης’ απειλής», εξήγησε το δικαστήριο.
Έφεση υπέβαλε ο Τραμπ
Λίγα λεπτά αφότου το Δικαστήριο Διεθνούς Εμπορίου εξέδωσε την ετυμηγορία του, η κυβέρνηση Τραμπ υπέβαλε έφεση.
Έχουν ασκηθεί αρκετές αγωγές κατά των δασμών του Αμερικανού προέδρου, και η απόφαση αυτή αφορά υπόθεση που ασκήθηκε εκ μέρους πέντε μικρών επιχειρήσεων που εισάγουν προϊόντα από άλλες χώρες.
Οι εταιρείες, που πωλούν από κρασί μέχρι μουσικά όργανα, ισχυρίστηκαν ότι οι πρόσθετες δαπάνες θα έβλαπταν τη λειτουργικότητά τους
Ο αναπληρωτής επικεφαλής του προσωπικού του Τραμπ, Στίβεν Μίλερ, επέκρινε το δικαστήριο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, γράφοντας: «Το δικαστικό πραξικόπημα είναι εκτός ελέγχου».
Από την πλευρά του ο Λευκός Οίκος πρόσθεσε: «Δεν είναι αρμοδιότητα των μη εκλεγμένων δικαστών να αποφασίζουν πώς πρέπει να αντιμετωπιστεί σωστά μια εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης».
Ωστόσο, ο δημοκρατικός γενικός εισαγγελέας του Όρεγκον, Νταν Ρέιφιλντ, χαιρέτισε την απόφαση και χαρακτήρισε τους δασμούς του Τραμπ παράνομους, απερίσκεπτους και οικονομικά καταστροφικούς.
Πριν από την παρέμβαση του δικαστηρίου, ίσχυαν ενιαίοι δασμοί 10% σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ από τις 9 Ιουλίου επρόκειτο να εφαρμοστούν υψηλότεροι δασμοί για συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων.
Οι οικονομολόγοι είχαν εκφράσει τον φόβο ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τον πληθωρισμό και ακόμη και να προκαλέσουν ύφεση.
Το δολάριο ΗΠΑ ενισχύθηκε καθώς οι επενδυτές αφομοίωσαν την είδηση, με τα μετοχικά futures να σημειώνουν επίσης άνοδο.