Μετά την επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν, οι τιμές του πετρελαίου ανέβηκαν απότομα — σχεδόν 7% μέσα σε μία μέρα, κάτι που είναι η μεγαλύτερη άνοδος από το 2022, όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία.
Οι επενδυτές ανησυχούν ότι μπορεί να υπάρξουν προβλήματα στην προμήθεια πετρελαίου από τη Μέση Ανατολή, ειδικά αν επηρεαστoύν τα Στενά του Ορμούζ (από όπου περνά το 20% του παγκόσμιου πετρελαίου).
Παρ’ όλα αυτά, μέχρι στιγμής δεν έχει χτυπηθεί καμία πετρελαϊκή εγκατάσταση και δεν έχουν επηρεαστεί οι ροές πετρελαίου. Οι αναλυτές λένε πως όσο δεν επεκτείνεται η σύγκρουση, η άνοδος των τιμών δεν θα κρατήσει πολύ.
Συγκεκριμένα όπως γράφει το Reuters oι τιμές του πετρελαίου σημείωσαν άλμα σχεδόν 7% την Παρασκευή, αγγίζοντας υψηλά πολλών μηνών, μετά την επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν που προκάλεσε ιρανικά αντίποινα και ενέτεινε τις ανησυχίες για διαταραχή στην προμήθεια πετρελαίου στη Μέση Ανατολή.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του αργού τύπου Brent σημείωναν άνοδο 4,57 δολάρια ή περίπου 6,59% στα 73,93 δολάρια το βαρέλι στις 13:52, αφού έφτασαν στο ενδοσυνεδριακό υψηλό των 78,50 δολαρίων, το υψηλότερο από τις 27 Ιανουαρίου.
Το αμερικανικό αργό West Texas Intermediate σημείωνε άνοδο 4,53 δολάρια ή 6,66% στα 72,57 δολάρια, αγγίζοντας νωρίτερα κατά τη συνεδρίαση το υψηλότερο επίπεδό του από τις 21 Ιανουαρίου στα 77,62 δολάρια.
Τα κέρδη της Παρασκευής ήταν οι μεγαλύτερες ενδοημερήσιες κινήσεις και για τα δύο συμβόλαια από το 2022, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία που προκάλεσε έξαρση στις τιμές της ενέργειας.
Το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι είχε βάλει στο στόχαστρο πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, εργοστάσια βαλλιστικών πυραύλων και στρατιωτικούς διοικητές την Παρασκευή, κατά την έναρξη μιας παρατεταμένης επιχείρησης, όπως προειδοποίησε, για να εμποδίσει την Τεχεράνη να κατασκευάσει ατομικό όπλο. Το Ιράν έχει υποσχεθεί σκληρή απάντηση.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κάλεσε το Ιράν να συνάψει συμφωνία για το πυρηνικό του πρόγραμμα, ώστε να δοθεί τέλος στις «επόμενες ήδη προγραμματισμένες επιθέσεις».
Η Εθνική Ιρανική Εταιρεία Διύλισης και Διανομής Πετρελαίου δήλωσε ότι οι εγκαταστάσεις διύλισης και αποθήκευσης πετρελαίου δεν υπέστησαν ζημιές και συνέχισαν να λειτουργούν.
►Ανάλυση BBC: Πώς οι επιθέσεις του Ισραήλ πλήγωσαν το κύρος της Ιρανικής ελίτ
Η κύρια ανησυχία ήταν αν οι τελευταίες εξελίξεις θα επηρέαζαν τα Στενά του Ορμούζ, δήλωσε ο αναλυτής της SEB Ole Hvalbye. Η βασική υδάτινη οδός κινδύνευε να επηρεαστεί από την αυξημένη περιφερειακή αστάθεια στο παρελθόν, αλλά δεν είχε επηρεαστεί μέχρι στιγμής, δήλωσε ο Hvalbye.
Περίπου το ένα πέμπτο της συνολικής παγκόσμιας κατανάλωσης πετρελαίου διέρχεται από το στενά, ή περίπου 18 έως 19 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως (bpd) πετρελαίου, συμπυκνωμάτων και καυσίμων. Δεν υπήρξε επίσης καμία επίπτωση στη ροή πετρελαίου στην περιοχή, πρόσθεσε.
«Καμία ενεργειακή εγκατάσταση δεν επηρεάστηκε από τα ισραηλινά πλήγματα, οπότε αν το Ιράν δεν αποφασίσει να παρασύρει και άλλα έθνη, ιδίως τις ΗΠΑ, στη σύγκρουση, ο κίνδυνος διακοπής του εφοδιασμού παραμένει χαμηλός και θα πρέπει με την πάροδο του χρόνου να μειώσει το ασφάλιστρο κινδύνου», δήλωσε ο αναλυτής της Saxo Bank Ole Hansen.
Η Goldman Sachs σε σημείωμά της την Παρασκευή ανέφερε ότι ενώ έχει ενσωματώσει ένα υψηλότερο ασφάλιστρο γεωπολιτικού κινδύνου στις προσαρμοσμένες προοπτικές της για τις τιμές του πετρελαίου το καλοκαίρι του 2025, συνεχίζει να υποθέτει ότι δεν θα υπάρξουν διαταραχές στον εφοδιασμό πετρελαίου στη Μέση Ανατολή μετά τις επιθέσεις του Ισραήλ στο Ιράν.
►Κλειστοί οι εναέριοι χώροι σε Ισραήλ, Ιράν, Ιράκ: Δεκάδες ακυρώσεις και εκτροπές πτήσεων
«Το βασικό ερώτημα τώρα είναι αν αυτό το ράλι του πετρελαίου θα διαρκέσει περισσότερο από το Σαββατοκύριακο ή μια εβδομάδα – το σήμα μας είναι ότι υπάρχει μικρότερη πιθανότητα ενός ολοκληρωμένου πολέμου και το ράλι των τιμών του πετρελαίου είναι πιθανό να συναντήσει αντίσταση», δήλωσε ο Janiv Shah, αναλυτής της Rystad.
«Τα θεμελιώδη στοιχεία δείχνουν ότι σχεδόν όλες οι ιρανικές εξαγωγές πηγαίνουν στην Κίνα, οπότε οι κινεζικές αγορές με έκπτωση θα κινδυνεύσουν περισσότερο εδώ. Η πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα του ΟΠΕΚ+ μπορεί να αποτελέσει τη σταθεροποιητική δύναμη», πρόσθεσε.
Σε άλλες αγορές, οι μετοχές έκαναν βουτιά και υπήρξε βιασύνη προς τα ασφαλή καταφύγια, όπως ο χρυσός και το ελβετικό φράγκο.