«Χτυπώντας την καρδιά του ιρανικού καθεστώτος, ο Νετανιάχου προσβλέπει στην κληρονομιά του», αναφέρουν σε ανάλυσή τους οι New York Times σχετικά με την επίθεση που εξαπέλυσε το Ισραήλ στο Ιράν.
«Το Ισραήλ διεξάγει εδώ και καιρό έναν σκιώδη πόλεμο με το Ιράν, αποφεύγοντας την ολοκληρωτική σύγκρουση. Τώρα ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου τα διακινδυνεύει όλα για την επίτευξη μιας τελειωτικής νίκης», αναφέρεται αρχικά στην ανάλυση των New York Times και στη συνέχεια προσθέτουν: «Για χρόνια, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, επέβλεπε μια μυστική σύγκρουση, στην οποία κάθε κίνηση ήταν προσεκτικά μελετημένη ώστε να αποφευχθεί μια ανοιχτή σύρραξη μεταξύ των δύο ισχυρότερων στρατών της περιοχής. Ακόμη και πέρυσι, όταν οι δύο πλευρές επιτέθηκαν ανοιχτά η μία στην άλλη για πρώτη φορά, το Ισραήλ απέφυγε επιθέσεις που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν μια μακροχρόνια σύρραξη».
«Με μια θρασύτατη και ευρεία επίθεση στο Ιράν, η οποία πιθανότατα θα εξαπολύσει εβδομάδες ή και περισσότερες αναταραχές σε ολόκληρη την περιοχή. Με εντολή του Νετανιάχου, το Ισραήλ έχει στοχεύσει όχι μόνο τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, αλλά και την αεράμυνά του, τις στρατιωτικές βάσεις του και την ανώτερη στρατιωτική ηγεσία του», αναφέρει η εφημερίδα.
Σύμφωνα με αναλυτές, ο Νετανιάχου είχε βραχυπρόθεσμα κίνητρα: να εκτροχιάσει τις διπλωματικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ιράν και να αποτρέψει την άμεση επέκταση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν.
Οι φιλοδοξίες Νετανιάχου κόντρα στο Ιράν
Έχει επίσης πολύ μεγαλύτερες φιλοδοξίες. Εδώ και δεκαετίες, ο κ. Νετανιάχου παρουσιάζει το σιιτικό ισλαμιστικό καθεστώς του Ιράν ως τη μεγαλύτερη απειλή για την ασφάλεια του Ισραήλ, τόσο λόγω των εγχώριων προσπαθειών του να κατασκευάσει πυρηνική βόμβα, όσο και λόγω της υποστήριξης του Ιράν προς τις παλαιστινιακές πολιτοφυλακές και άλλες αραβικές ομάδες που αντιτίθενται στο Ισραήλ.
Μετά από χρόνια που υποστήριζε τη χρήση συντριπτικής βίας για την εξουδετέρωση αυτού του κινδύνου, ο Νετανιάχου φαίνεται τελικά έτοιμος να μετατρέψει τις απειλές του σε πράξεις. Αναλυτές εκτιμούν ότι έχει το βλέμμα στραμμένο στην προσωπική του θέση στην ιστορία του Ισραήλ.
Πλέον, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός διακινδυνεύει να εμπλέξει την περιοχή και ενδεχομένως και τις ΗΠΑ σε σύγκρουση, την ώρα που ο ίδιος αντιμετωπίζει εσωτερικές ταραχές στη χώρα του και μεγαλύτερη διεθνή καταδίκη για τα πεπραγμένα του κατά της Χαμάς στη Γάζα.
«Είναι προσωπικό, το συζητά 25 χρόνια»
«Για τον ίδιο, αυτό είναι προσωπικό – εδώ και 25 χρόνια μιλάει γι’ αυτό», δήλωσε ο Νάνταβ Σλάουντε, πρώην σύμβουλος του Νετανιάχου και ισραηλινός πολιτικός αναλυτή και πρόσθεσε: «Αυτή είναι η μεγάλη εικόνα στην οποία στοχεύει. Αυτή είναι η κληρονομιά του».
Είχε σχεδιάσει μια μεγάλης κλίμακας επίθεση στο Ιράν πριν από περισσότερο από μια δεκαετία, κατά τη διάρκεια προηγούμενης θητείας του ως πρωθυπουργός. Αλλά τελικά το ακύρωσε υπό την πίεση της κυβέρνησης Ομπάμα και εν μέσω ανησυχιών στο υπουργικό του συμβούλιο για τις στρατιωτικές δυνατότητες του Ισραήλ. Το 2015, διακινδύνευσε μια ρήξη με τον πρόεδρο Ομπάμα, κάνοντας μια ομιλία στο Κογκρέσο στην οποία επέκρινε τις προσπάθειες του Ομπάμα να περιορίσει το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν μέσω της διπλωματίας.
Η εκλογή Τραμπ και η γεωπολιτική εικόνα που ευνόησαν τον Νετανιάχου
Τα πρόσφατα γεγονότα έχουν διευκολύνει το στρατιωτικό πλήγμα, γεγονός που πιθανώς ενθαρρύνει τον κ. Νετανιάχου. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, το Ισραήλ αποδεκάτισε τις περιφερειακές συμμαχίες του Ιράν και μείωσε τις αμυντικές δυνατότητες του ίδιου του Ιράν. Η Χεζμπολάχ, σύμμαχος του Ιράν στον Λίβανο, έχει πλέον αποδυναμωθεί σοβαρά, ενώ η συριακή κυβέρνηση, ένας άλλος σύμμαχος του Ιράν, ανατράπηκε τον Δεκέμβριο.
Τέλος, η εκλογή του προέδρου Τραμπ διεύρυνε το παράθυρο ευκαιρίας. Αν και ο κ. Τραμπ επιδίωξε μια διπλωματική συμφωνία με το Ιράν σχετικά με τις πυρηνικές φιλοδοξίες του και ζήτησε ακόμη και από τον κ. Νετανιάχου να καθυστερήσει το χτύπημα, ο πρόεδρος φάνηκε κατά καιρούς πιο πρόθυμος από τον πρόεδρο Μπάιντεν να διασκεδάσει την ιδέα μιας επίθεσης.
«Διπλωματικά, η εκλογή του Τραμπ έδωσε στον Νετανιάχου έναν πρόεδρο πρόθυμο να υποστηρίξει ρητορικά μια αξιόπιστη στρατιωτική απειλή», δήλωσε ο Μιχαέλ Κόπλοου, αναλυτής στο Israel Policy Forum, μια ερευνητική ομάδα με έδρα τη Νέα Υόρκη.
«Η προτίμηση του Νετανιάχου να αντιμετωπίσει το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν μέσω στρατιωτικής δράσης ήταν πεντακάθαρη εδώ και χρόνια και τελικά είχε την τέλεια καταιγίδα ευκαιριών», πρόσθεσε.
Στο εσωτερικό του Ισραήλ, αναφέρει η ανάλυση, ο Νετανιάχου θα ωφεληθεί από μια επίθεση κατά του Ιράν. Η εικόνα του δέχθηκε μεγάλο πλήγμα στην επίθεση της Χαμάς τον Οκτώβριο του 2023. Ωστόσο σήμερα, σκοτώθηκαν δύο Ιρανοί πυρηνικοί επιστήμονες. Αν καταφέρει να περιορίσει το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, θα μπορούσε να ενισχύσει το προφίλ του ενόψει των εκλογών που αναμένονται τον επόμενο χρόνο, υποστηρίζουν αναλυτές.
«Ο Νετανιάχου θέλει να ξεκινήσει την προεκλογική του χρονιά με ένα ορατό πλεονέκτημα», δήλωσε η Μαζάλ Μουαλέμ, βιογράφος του Νετανιάχου και πολιτική σχολιάστρια και πρόσθεσε ότι αντί να αναλάβει την ευθύνη για τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου «θέλει να χαράξει το ρόλο του στην ιστορία του Ισραήλ ως ο πολιτικός που νίκησε το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα». Ωστόσο όλα αυτά εξαρτώνται από την εξέλιξη των γεγονότων.
Σύμφωνα με τον Στράουχλερ, η επίθεση στο Ιράν θα μπορούσε να του δώσει την ευκαιρία να τερματίσει τον πόλεμο στη Γάζα. Εδώ και πάνω από έναν χρόνο, ο Νετανιάχου αρνείται να εξετάσει το ενδεχόμενο μόνιμης εκεχειρίας στη Γάζα χωρίς την πλήρη ήττα της Χαμάς στην περιοχή.
Τελικά, θα μπορούσε επίσης να δώσει στον κ. Νετανιάχου την ευκαιρία να τερματίσει τον πόλεμο στη Γάζα, δήλωσε ο Στράουχλερ. Για περισσότερο από ένα χρόνο, ο Νετανιάχου αρνήθηκε να εξετάσει το ενδεχόμενο μιας μόνιμης εκεχειρίας στη Γάζα χωρίς την πλήρη ήττα της Χαμάς εκεί, εν μέσω ισχυρής αντίστασης σε ένα τέτοιο αποτέλεσμα από τους δεξιούς συμμάχους του.
«Προκαλώντας σημαντικές πληγές στον μεγαλύτερο ευεργέτη της Χαμάς, το Ιράν, μπορεί να είναι ευκολότερο για τον κ. Νετανιάχου να συμβιβαστεί στη Γάζα», υποστήριξε.
